Hezarfen nedir?
Hezarfen, Farsçada “bin” anlamına gelen “hazar” ve Arapçada “sanat” anlamına gelen “fenn” kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşmuş bir kelimedir. Türkçede “bin ilimli” anlamına gelir. Birden fazla alanda uzmanlaşmış çok yönlü kişilere verilen bir isimdir. İngilizce karşılığı “polymath”tir. Bu kelime ayrıca Yunancada “çoklu” anlamına gelen “poly” ve “teknik” anlamına gelen “mathematike” kelimelerinden gelir. “Çok teknikli”, “çeşitli” anlamına gelir.
Hezarfenler tarih boyunca var olmuştur. Antik dönemin çoğu bilim insanı günümüz standartlarına göre Hezarfen olarak kabul edilir. Örneğin, Leonardo da Vinci Hezarfen olarak kabul edilen en ünlü isimlerden biridir. Da Vinci ressam, heykeltıraş, mimar, mühendis, müzisyen, anatomist, jeolog, kartograf, botanikçi, yazar ve kaşif olarak birçok farklı alanda uzmanlaşmıştır.
Türk tarihinde hezarfenler olmuştur. En ünlü hezarfenlerden biri 17. yüzyılda yaşamış olan Hezarfen Ahmed Çelebi’dir. Ahmed Çelebi bir uçuş testi yapmış ve İstanbul’dan Üsküdar’a uçmuş ve bu başarısıyla tarihe geçmiştir.
Hezarfen Ahmed Çelebi
Hezarfen Ahmed Çelebi 1609 yılında İstanbul’da doğdu. Babası dönemin ünlü bilim adamlarından Lagari Hasan Çelebi’dir. Babasının etkisiyle Ahmed Çelebi bilim ve teknolojiye ilgi duydu ve birçok alanda eğitim aldı.
Ahmed Çelebi’nin en ünlü başarısı 1633’teki uçuş denemesidir. Bu deneme için bir kuşun kanatlarına benzeyen bir kanat sistemi tasarlamıştır. Bu kanat sistemi ahşap ve kumaştan yapılmıştır. Ahmed Çelebi bu kanat sistemini kullanarak Galata Kulesi’nin tepesinden Üsküdar’a uçmayı başarmıştır. Bu başarı tarihte bir ilk olarak kabul edilir.
Ahmed Çelebi’nin uçuş denemesi Türk bilim ve teknoloji tarihinde önemli bir dönüm noktasıydı. Bu deneme Türklerin havacılık alanındaki yeteneklerini gösterdi. Ayrıca Ahmed Çelebi’nin başarısı Avrupa’da büyük ilgi uyandırdı.
Diğer Hezarfenler
Hezarfen Ahmed Çelebi’nin dışında Türk tarihinde başka hezarfenler de olmuştur. Bunlardan bazıları şunlardır:
Lagari Hasan Çelebi: Hezarfen Ahmed Çelebi’nin babasıdır. 1633 yılında roket kullanarak İstanbul’dan Galata Kulesi’ne uçmayı başarmıştır.
İbrahim Müteferrika: 18. yüzyılda yaşamış bir bilim adamı ve mühendisti. Matbaayı Osmanlı İmparatorluğu’na getiren kişiydi. Ayrıca birçok alanda önemli eserler yazmıştır.
Mehmet Emin Efendi: 19. yüzyılda yaşamış bir bilim adamı ve mühendisti. Manyetik gemi ve buharlı araba gibi birçok yenilikçi icat yaptı.
Ahmet Vefik Paşa: 19. yüzyılda yaşamış devlet adamı, dil bilimci ve yazardır. Divan edebiyatının eserlerini sadeleştirerek modern Türk edebiyatının temellerini atmıştır.
Hezarfen Olmak Geleceğin Mesleği Olabilir
Hezarfenlik günümüzde hala önemini koruyan bir kavramdır. Özellikle teknolojinin hızla gelişmesi hezarfenliğe olan ihtiyacı artırmaktadır. Hezarfenlik farklı disiplinlerde bilgi ve beceriye sahip olduğundan günümüzün karmaşık sorunlarına çözüm bulmada önemli rol oynayabilirler.
Gelecekte hacker olmak daha popüler bir meslek haline gelebilir. Çünkü günümüzde tek bir alanda uzman olmak yeterli değil. İş hayatında ve toplumda daha başarılı olmak için farklı disiplinlerde bilgi sahibi olmak gerekiyor.
Hezarfenler için Öneriler
Hezarfen olmak isteyenlere birkaç öneri:
Çok yönlü olun. Farklı alanlarda bilgi ve beceri kazanın.
Meraklı olun. Öğrenmeye ve yeni şeyler keşfetmeye açık olun.
Sorun çözmeye odaklanın. Farklı sorunlara yenilikçi çözümler üretin.
İletişim becerilerinizi geliştirin. Farklı disiplinlerden insanlarla etkili bir şekilde çalışın
Bir yanıt bırakın