Varant nedir?
Varant, yatırımcıya dayanak varlığı belirli bir fiyattan ve belirli bir vade içerisinde alma veya satma hakkı veren bir finansal araçtır. Temel olarak ALIŞ VARANTLARI ve SAT VARANTLARI olmak üzere ikiye ayrılırlar.
ÇAĞRI GARANTİLERİ
CALL varantları yatırımcıya dayanak varlığı belirli bir fiyattan satın alma hakkı verir. CALL varantını satın alan yatırımcı, dayanak varlığın fiyatının belirli bir tarihte kullanım fiyatının üzerine çıkacağını öngörmesi durumunda, bu hakkını kullanarak dayanak varlığı kullanım fiyatından satın alabilir. Bu durumda yatırımcı dayanak varlığın fiyatındaki artıştan kâr elde eder.
Örneğin nominal değeri 100 TL olan bir ALIM varantının kullanım fiyatı 100 TL ve vade tarihi 3 ay ise yatırımcı bu varantı 10 TL karşılığında satın alırsa dayanak varlığın fiyatının 3 aydan fazla olacağını tahmin eder. 3 ay içerisinde 100 TL. Dayanak varlığın fiyatı gerçekten 3 ay içerisinde 100 TL’nin üzerine çıkarsa yatırımcı varantını kullanarak dayanak varlığı 100 TL’den satın alabilir. Bu durumda yatırımcı dayanak varlığın fiyatındaki artıştan 10 TL’lik maliyet düşüldükten sonra kâr elde etmektedir.
SATIM Varantları
SAT varantları ise yatırımcıya dayanak varlığı belirli bir fiyattan satma hakkı verir. SAT varantını satın alan yatırımcı, dayanak varlığın fiyatının belirli bir tarihte kullanım fiyatının altına düşeceğini öngörmesi durumunda, bu hakkını kullanarak dayanak varlığı kullanım fiyatından satabilir. Bu durumda yatırımcı dayanak varlığın fiyatındaki düşüşten kâr elde eder.
Örneğin nominal değeri 100 TL olan bir SAT varantının kullanım fiyatı 100 TL ve vadesi 3 ay ise yatırımcı bu varantı 10 TL karşılığında alırsa dayanak varlığın fiyatının düşeceğini tahmin eder. 3 ay içerisinde 100 TL’nin altında. Dayanak varlığın fiyatı gerçekten 3 ay içerisinde 100 TL’nin altına düşerse yatırımcı varantını kullanarak dayanak varlığı 100 TL’ye satabilir. Bu durumda yatırımcı, dayanak varlığın fiyatındaki 10 TL’lik maliyet düşüldükten sonra oluşan düşüşten kâr elde ediyor.
Varantların Özellikleri
Varantlar, opsiyon sözleşmelerinin menkul kıymetleştirilmiş versiyonlarıdır. Bu nedenle varantların da tıpkı opsiyon sözleşmeleri gibi bazı özellikleri bulunmaktadır.
Varantlar kaldıraçlı ürünlerdir. Dolayısıyla dayanak varlığın fiyatındaki 1 birimlik değişim, varantın fiyatında çok daha yüksek bir değişime neden olabilir.
Varantlar dayanak varlığın fiyatına göre değer kazanır veya kaybeder. Dayanak varlığın fiyatı artarsa CALL varantlarının fiyatı da artar. Dayanak varlığın fiyatı düşerse CALL varantlarının fiyatı da düşer. SAT varantlarında ise durum tam tersidir.
Varantların vade tarihleri vardır. Varantların vadesi geldiğinde yatırımcı varantın kullanım hakkını kaybeder.
Varantların Avantajları ve Dezavantajları
Varantların hem avantajları hem de dezavantajları vardır.
Avantajları:
Varantlar, yatırımcılara dayanak varlığın fiyatındaki değişikliklerden kar etme fırsatı sunar.
Varantlar kaldıraçlı ürünler olduğundan az yatırımla büyük kar elde etme potansiyeline sahiptir.
Varantlar opsiyon sözleşmelerine göre daha likit ürünlerdir.
Dezavantajları:
Varantlar kaldıraçlı ürünler olduğundan riskleri yüksektir.
Varantların vade tarihleri vardır.
Varantlar Nasıl Alınır ve Satılır?
Varantlar Borsa İstanbul’da işlem görmektedir. Varant satın almak için aracı kuruma başvurulması gerekmektedir. Aracı kurum, yatırımcının varant talebini Borsa İstanbul’a iletir. Borsa İstanbul’da uygun fiyat bulunduğunda varant işlemi gerçekleşir.
Varant satışları da aynı şekilde yapılmaktadır. Yatırımcı, aracı kurumuna varantını Borsa İstanbul’da satması talimatını verir. Aracı kurum varant satış talebini Borsa İstanbul’a iletir.
Bir yanıt bırakın