Tourette Sendromu Nedir?
Tourette sendromu istemsiz, tekrarlayan hareketler (motor tikler) ve seslerle (vokal tikler) karakterize nörolojik bir hastalıktır. Tikler genellikle çocuklukta başlar ve ergenlik döneminde en şiddetli hale gelir. Yetişkinlik döneminde azalabilir veya tamamen kaybolabilirler.
Tourette Sendromunun Belirtileri
Tourette sendromunun en belirgin belirtisi istemsiz, tekrarlayan hareketler ve seslerdir. Motor tikler yüz, boyun, omuz, kol ve bacaklarda görülebilir. Örneğin göz kırpma, omuz silkme, burnunu çekme, ağız hareketleri, kol ve bacak hareketleri, kafa sallama ve vurma motor tiklere örnektir. Vokal tikler ses çıkarma şeklinde olabilir. Örneğin öksürmek, hapşırmak, hırıldamak, bağırmak, küfretmek, anlamsız sesler çıkarmak ses tiklerine örnektir. Tourette sendromunun belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde sadece birkaç tik bulunurken bazı kişilerde çok sayıda tik bulunabilir. Tikler günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilir. Örneğin göz kırpma tikine sahip bir kişi bu tik nedeniyle gözlerini iyi göremeyebilir. Küfür tikine sahip olan kişi bu tik nedeniyle sosyal ortamlarda zorluk yaşayabilir.
Tourette Sendromunun Nedenleri
Tourette sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Tourette sendromu olan kişilerin ailelerinde Tourette sendromu veya diğer tik bozuklukları olma olasılığı daha yüksektir. Bu, Tourette sendromunun genetik bir bozukluk olduğunu düşündürmektedir. Tourette sendromunun çevresel faktörlerden etkilenebileceğine dair bazı kanıtlar vardır. Örneğin, bir annenin hamilelik sırasında maruz kaldığı belirli ilaçlar veya enfeksiyonlar bebeğin Tourette sendromu geliştirme riskini artırabilir.
Tourette Sendromunun Tanısı
Tourette sendromunun tanısı kişinin belirtileri ve geçmişi dikkate alınarak konur. Tanı için genellikle aşağıdaki kriterler kullanılır: En az bir motor tik ve en az bir vokal tik. Tikler en az bir yıl devam eder. Tikler ergenlik öncesi dönemde başlar.
Tourette Sendromunun Tedavisi
Tourette sendromu tedavisi, tiklerin şiddetini azaltmayı ve kişinin yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçlar. Tedavi genellikle ilaç tedavisi ve davranış terapisi kombinasyonuyla yapılır.
İlaç tedavisi
Tourette sendromunu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar tikleri azaltmaya yardımcı olur. Ancak, bu ilaçlar sıklıkla yan etkilere neden olabilir. Tourette sendromunu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar şunlardır: Antipsikotikler: Antipsikotikler tikleri azaltmada en etkili ilaçlardır. Ancak, bu ilaçlar bazı yan etkilere neden olabilir. Antidepresanlar: Antidepresanlar tiklerin şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak, bu ilaçlar bazı yan etkilere de neden olabilir. Klonidin: Klonidin tikleri azaltmaya yardımcı olan bir ilaçtır. Ancak, bu ilaç bazı yan etkilere de neden olabilir.
Davranış Terapisi
Davranışçı terapi, Tourette sendromunun tedavisinde kullanılan etkili bir yöntemdir. Davranışçı terapi, kişinin tikleri kontrol etmeyi öğrenmesine yardımcı olur. Davranışçı terapi yöntemleri şunlardır: Dikkat dağıtma: Bu yöntemde, kişiden tiklere odaklanmasını engelleyecek aktiviteler yapması istenir. Örneğin, kişiden tikleri olduğunda kitap okuması veya müzik dinlemesi istenebilir. Öz uyarım: Bu yöntemde, kişi tik olmadan önce kendisini uyaracak bir davranış yapar. Örneğin, kişi tik olmadan önce derin nefesler alır. Tik baskılama: Bu yöntemde, kişi tiklerini baskılamaya çalışır. Ancak bu yöntemin uzun süre uygulanması önerilmez.
Tourette Sendromlu Bireylere Öneriler
İşte Tourette sendromu olan kişiler için bazı öneriler: Tiklerinizi kabul edin. Tikleriniz için kendinizi suçlamayın. Tiklerinizin sizi tanımlamadığını unutmayın. Siz tiklerinizden daha fazlasısınız. Tiklerinizi kontrol etmeyi öğrenmeye çalışın. Davranış terapisi bu konuda size yardımcı olabilir. Tikleriniz yüzünden sosyal ortamlardan kaçınmayın. Tikler
Bir yanıt bırakın