Tiroid Bezi Nedir?
Tiroid bezi, boynun ön tarafında, Adem elması olarak bilinen kıkırdağın hemen altında bulunan kelebek şeklinde bir organdır. Yaklaşık 25-40 gram ağırlığında olan bez, vücudun metabolizmasını düzenleyen ve büyümeyi ve gelişmeyi destekleyen hormonlar üretir.
Tiroid Bezi Nerede Bulunur?
Tiroid bezi boynun ön tarafında, Adem elması olarak bilinen kıkırdağın hemen altında yer alır. Bu kıkırdak boynun ön tarafında, trakeanın hemen önünde yer alır. Tiroid bezi, bu kıkırdağın her iki tarafında, her biri yaklaşık 5 cm uzunluğunda iki lobdan oluşur. Bu loblar ortada birleşerek kelebek şeklinde bir görünüm oluşturur.
Tiroid Bezi Ne İşe Yarar?
Tiroid bezi vücudun metabolizmasını düzenleyen ve büyüme ve gelişmeyi destekleyen hormonlar üretir. Bu hormonlar vücudun enerji üretimini, protein sentezini, kemik gelişimini, üreme ve sinir sistemi işlevini kontrol eder.
Tiroid bezinin ürettiği başlıca hormonlar şunlardır:
Tiroksin (T4):Tiroid bezinin en önemli hormonu tiroksindir. Vücudun metabolizmasını düzenler, büyüme ve gelişmeyi destekler.
Triiyodotironin (T3): Triiyodotironin, tiroksin hormonunun daha aktif bir formudur. Vücudun metabolizmasını daha da hızlandırır.
Tirotropin (TSH): Tirotropin, hipofiz bezi tarafından üretilen bir hormondur. Tiroid bezini uyarır ve T4 ve T3 hormonlarının üretimini artırır.
Tiroid Bezi Hastalıkları
Tiroid bezi, tiroid bezinin boyutunu, şeklini veya işlevini etkileyebilecek çeşitli hastalıklardan etkilenebilir.
Tiroid bezinin başlıca hastalıkları şunlardır:
Hipertiroidizm: Hipertiroidizm, tiroid bezinin çok fazla hormon ürettiği bir durumdur. Hipertiroidizm, metabolizmanın artmasına, kilo kaybına, aşırı terlemeye, sinirliliğe ve huzursuzluğa neden olabilir.
Hipotiroidizm: Hipotiroidizm, tiroid bezinin daha az hormon ürettiği bir durumdur. Daha yavaş metabolizmaya, kilo alımına, yorgunluğa, kabızlığa ve kuru cilde neden olabilir.
Tiroid nodülü: Bunlar genellikle tiroid bezinde oluşan iyi huylu kitlelerdir. Çoğu tiroid nodülü zararsızdır, ancak bazı durumlarda kanserli olabilirler.
Guatr: Tiroid bezinin büyümesidir. Guatr, tiroid hormonlarının eksikliğinden, tiroid hormonlarının fazlalığından veya tiroid bezine zarar veren başka bir durumdan kaynaklanabilir.
Tiroid Bezi Hastalıklarının Tedavisi
Tiroid bezi hastalıklarının tedavisi hastalığın nedenine ve şiddetine göre değişmektedir.
Hipertiroidizm, antitiroid ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi veya tiroid hormon üretimini azaltmaya yönelik cerrahi müdahale ile tedavi edilebilir.
Hipotiroidi tedavisinde tiroid hormonu takviyeleri kullanılır.
Tiroid nodüllerinin tedavisi nodülün büyüklüğüne, özelliklerine ve hastanın semptomlarına bağlıdır. Küçük ve iyi huylu nodüller genellikle izlenir. Büyük veya kötü huylu nodüller cerrahi olarak çıkarılabilir.
Guatrın tedavisi de guatrın nedenine ve şiddetine göre değişir. Tiroid hormonu eksikliğinden kaynaklanan guatrın tedavisinde tiroid hormonu takviyeleri kullanılır. Tiroid hormonu fazlalığından kaynaklanan guatrın tedavisinde tiroid hormonu üretimini azaltmak için antitiroid ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi veya cerrahi uygulanabilir.
Tiroid Bezi Sağlığını Korumak İçin Neler Yapılmalıdır?
Tiroid sağlığınızı korumak için şu önlemler alınabilir:
Yeterli iyot tüketin. İyot, tiroid hormonlarının üretimi için gerekli bir mineraldir. İyot deniz ürünlerinde, iyotlu tuzda ve süt ürünlerinde bulunur. Eğer fazla kilolu veya obez değilseniz. Fazla kilolu veya obez olmak tiroid hastalığı geliştirme riskini artırır. Tiroid hormon seviyelerinizi düzenli olarak kontrol ettirin. 35 yaşın üzerindeyseniz veya tiroid hastalığı geçmişiniz varsa, tiroid hormon seviyelerinizi yılda bir kontrol ettirmeniz önerilir.
Bir yanıt bırakın