Sivil Toplum Kuruluşu (STK) Nedir?
Sivil Toplum Kuruluşları (STK), devlet ve piyasa dışında, gönüllülüğe dayalı, kar amacı gütmeyen, toplum yararına çalışan ve kamusal alanda faaliyet gösteren kuruluşlardır. STK’lar toplumun farklı kesimlerinden insanların ortak bir amaç etrafında bir araya gelerek oluşturduğu demokratik, şeffaf ve hesap verebilir bir yapıya sahiptir. STK’lar toplumun ihtiyaç ve sorunlarına çözüm üretmek, kamusal alandaki boşlukları doldurmak, toplumsal katılımı ve demokrasiyi güçlendirmek gibi önemli işlevleri yerine getiriyor. STK’lar eğitim, sağlık, çevre, insan hakları, kadın hakları, çocuk hakları, hayvan hakları, kültür ve sanat gibi çok çeşitli alanlarda faaliyet gösterebilmektedir.
STK’ların Özellikleri
STK’ların temel özellikleri şunlardır: Gönüllülük esasına dayanan, kâr amacı gütmeyen, devletin ve piyasanın dışında kalan kuruluşlardır. Toplumun yararına çalışan kamusal bir alanda faaliyet gösterirler. Demokratik, şeffaf ve hesap verebilir bir yapıya sahiptirler. Toplumun çeşitli kesimlerinden insanların ortak bir amaç etrafında bir araya gelmesiyle kurulan kuruluşlardır.
STK Türleri
STK’ları faaliyet alanlarına göre şu şekilde sınıflandırmak mümkündür:
Sosyal STK’lar: Eğitim, sağlık, çevre, insan hakları, kadın hakları, çocuk hakları gibi sosyal alanlarda faaliyet gösteren STK’lardır.
Kültürel STK’lar: Kültür ve sanat alanında faaliyet gösteren STK’lardır.
Dini STK’lar: Dini konularda faaliyet gösteren STK’lardır.
Profesyonel STK’lar: Belirli meslek gruplarını temsil eden STK’lardır.
Birlikler: İşçileri ve işverenleri temsil eden STK’lardır.
Temeller: Toplum yararına hizmet etmek amacıyla kurulmuş, taşınır ve taşınmaz mallara sahip olan STK’lardır.
Dernekler: Belirli bir amaç etrafında birleşen kişilerin oluşturduğu tüzel kişiliğe sahip STK’lardır.
STK’ların İşlevleri
STK’lar toplumun ihtiyaç ve sorunlarına çözüm üretmek, kamusal alandaki boşlukları doldurmak, toplumsal katılımı ve demokrasiyi güçlendirmek gibi önemli işlevleri yerine getiriyor. STK’ların görevleri şunlardır:
Toplumsal sorunların çözümüne katkıda bulunmak: STK’lar eğitim, sağlık, çevre, insan hakları, kadın hakları, çocuk hakları gibi konularda toplumsal sorunların çözümüne katkı sağlıyor.
Kamusal alandaki boşlukların doldurulması: Devletin ve piyasanın yeterince sağlayamadığı hizmetleri sağlayarak kamusal alandaki boşlukları dolduruyorlar.
Toplumsal katılımın ve demokrasinin güçlendirilmesi: Toplumun çeşitli kesimlerinin karar alma süreçlerine katılımını sağlayarak toplumsal katılımı ve demokrasiyi güçlendirir.
Toplumsal farkındalık ve farkındalığın artırılması: Toplumsal sorun ve konulara dikkat çekerek toplumsal farkındalığı ve bilinci arttırırlar.
Öncü değişiklik: Toplumsal değişime ve gelişmeye öncülük ederler.
STK’ların Önemi
STK’lar demokratik toplumların vazgeçilmez unsurlarından biridir. Toplumun ihtiyaçlarının ve sorunlarının dile getirilmesi, çözüm üretilmesi ve toplumsal katılımın arttırılmasında STK’ların önemli bir işlevi bulunmaktadır. STK’lar demokratik toplumların güçlenmesine ve gelişmesine önemli katkılar sağlamaktadır.
Türkiye’deki STK’lar
Türkiye’de STK’lar çok çeşitli alanlarda faaliyet göstermektedir. Türkiye’de en yaygın STK türleri sosyal STK’lar, kültürel STK’lar ve profesyonel STK’lardır. Türkiye’de faaliyet gösteren STK’ların sayısı 100.000 civarındadır. Türkiye’de STK’ların gelişimi 20. yüzyılın ikinci yarısında hızlandı. Türkiye’de 1980’li yıllardan itibaren STK’ların sayısı ve faaliyet alanları önemli ölçüde arttı. Türkiye’de STK’ların gelişmesinde sivil toplumu güçlendirmeye yönelik yasal düzenlemeler, Avrupa Birliği ile ilişkiler ve küreselleşme gibi faktörler etkili olmuştur.
Çözüm
STK’lar demokratik toplumların vazgeçilmez unsurlarından biridir. Toplumun ihtiyaçlarının ve sorunlarının dile getirilmesi, çözüm üretilmesi ve toplumsal katılımın arttırılmasında STK’ların önemli bir işlevi bulunmaktadır. STK’lar demokratik toplumların güçlendirilmesine yardımcı oluyor
Bir yanıt bırakın