
Kıdem tazminatı nedir?
Kıdem tazminatı, işyerinde çalıştığı süre boyunca kazandığı kıdem karşılığında işveren tarafından işçiye ödenen bir tazminat türüdür. 4857 sayılı İş Kanununun 14. maddesinde düzenlenmiştir.
Kıdem tazminatı, çalışanın işyerinde en az bir yıl çalışmış olması halinde ödenir. Çalışan, işyerinden kendi isteğiyle ayrılmış veya işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın işten çıkarılmış olsa bile kıdem tazminatına hak kazanır.
Kıdem tazminatı, çalışanın çalıştığı her tam yıl için son brüt ücretinin 30 günlük tutarıdır. Örneğin bir işçi 5 yıl çalışmışsa kıdem tazminatı tutarı son aldığı brüt ücretin 150 günü kadardır.
Kıdem tazminatı tavanı her yılın başında asgari ücret esas alınarak belirlenmektedir. 2023 yılı kıdem tazminatı tavanı 17.070,72 TL’dir.
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı, çalışanın çalıştığı her tam yıl için son brüt ücretinin 30 günlük tutarıdır. Kıdem tazminatı tavanı her yılın başında asgari ücret esas alınarak belirlenmektedir.
Kıdem tazminatı hesaplanırken aşağıdaki formül kullanılır:
Kıdem tazminatı = Son brüt maaş * 30 * Çalışılan tam yıl sayısı
Örneğin bir işçi 5 yıl çalışmış ve son brüt ücreti 5.000 TL ise kıdem tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 5.000 TL * 30 * 5 = 75.000 TL
Kıdem Tazminatına Hak Kazanmanın Şartları
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için aşağıdaki şartlar aranır:
İşçinin işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir. Çalışanın kendi isteğiyle işyerinden ayrılmış olması veya işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın işten çıkarılması gerekir. Çalışanın iş sözleşmesini feshetmesi halinde bu fesih geçerli bir sebebe dayanmalıdır.
Kıdem Tazminatı Alamamanın Şartları
Kıdem tazminatına hak kazanamayan işçiler şunlardır:
İş sözleşmesinin başlangıcından itibaren 1 yıl içerisinde işyerinden ayrılan işçiler. İşçinin kendi kusuru veya iş sözleşmesinin feshedilmesindeki verimsizliği nedeniyle işten çıkarılan işçiler. İş sözleşmesinin feshedilmesinde çalışanın ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları nedeniyle işten çıkarılan işçiler. İş sözleşmesinin feshi halinde, işverenin kusuru nedeniyle işten çıkarılan işçiler, yalnızca işverenin kusurundan kaynaklanan zararın tazminini talep edebilirler.
Kıdem tazminatı ödenmezse ne yapılmalı
İşveren, çalışanın kıdem tazminatını ödemediği takdirde, çalışan yasal yollara başvurarak tazminat alabilecek. Kıdem tazminatının ödenebilmesi için öncelikle çalışanın işverene yazılı ihtar göndermesi gerekmektedir. İşveren, ihtarın gönderilmesinden itibaren 30 gün içinde tazminatı ödemediği takdirde işçi, iş mahkemesinde dava açabilir.
İş mahkemesinin işçiye kıdem tazminatı ödemesine hükmetmesi ve işverenin bu tazminatı ödememesi halinde işçinin icra yolu ile tazminat alması mümkün olabilecektir.
Kıdem Tazminatının İşçilere Faydaları
Kıdem tazminatı, çalışanın işyerinde çalıştığı süre boyunca kazandığı kıdem karşılığında kendisine ödenen bir tazminat türüdür. Dolayısıyla kıdem tazminatı işçiye aşağıdaki faydaları sağlar:
Çalışan, işyerinden ayrılsa dahi, işyerinde çalıştığı süre boyunca kazandığı kıdem karşılığında maddi güvence altına alınır. İşçi işyerinden ayrıldıktan sonra yeni bir iş bulmadan geçimini sağlayabilir. İşçi emeklilik döneminde gelirini artırabilir.
Kıdem Tazminatının İşverene Faydaları
Kıdem tazminatı işverene aşağıdaki faydaları sağlar:
Bir yanıt bırakın