Psikosomatik Nedir?
Psikosomatik, psikolojik kökenli fiziksel hastalıklara verilen isimdir. Yunanca “ruh” anlamına gelen “psyche” ve “beden” anlamına gelen “soma” kelimelerinden türemiştir. Psikosomatik hastalıklarda, kişinin psikolojik durumu fiziksel sağlığı üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir.
Psikosomatik hastalıklar her yaştan insanı etkileyebilir. Ancak genç ve orta yaşlı insanlarda daha yaygındır. Kadınların psikosomatik hastalıklara yakalanma olasılığı erkeklerden daha yüksektir.
Psikosomatik Hastalıkların Nedenleri
Psikosomatik hastalıkların kesin nedenleri bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
Psikolojik stres: Psikosomatik hastalıkların en önemli nedeni psikolojik strestir. Kişisel ilişkilerdeki sorunlar, iş stresi, maddi zorluklar, travmatik deneyimler psikolojik strese neden olabilir.
Kişilik özellikleri: Belirli kişilik özellikleri psikosomatik hastalık geliştirme riskini artırabilir. Örneğin, kaygılı, gergin, mükemmeliyetçi ve kontrolcü kişilik özellikleri psikosomatik hastalığa yatkınlık yaratabilir.
Genetik faktörler: Psikosomatik hastalıklarda genetik faktörlerin de rol oynadığı düşünülmektedir. Ailesinde psikosomatik hastalık öyküsü olan kişilerde bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir.
Psikosomatik Hastalıkların Belirtileri
Psikosomatik hastalıklarda çok çeşitli fiziksel belirtiler görülebilir. Bu belirtiler hastanın psikolojik durumuna ve etkilenen organ veya sisteme göre değişiklik gösterebilir.
Psikosomatik hastalıkların bazı yaygın belirtileri şunlardır:
Sindirim sistemi sorunları: Mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, ishal, kabızlık
Solunum sistemi sorunları: Nefes darlığı, öksürük, göğüs ağrısı
Kardiyovasküler sistem sorunları: Baş dönmesi, çarpıntı, göğüs ağrısı
Kas-iskelet sistemi sorunları: Baş ağrısı, migren, boyun tutulması, sırt ağrısı
Üreme sistemi sorunları: Adet düzensizliği, kısırlık
Cilt sorunları: Egzama, sedef hastalığı, akne
Psikosomatik Hastalıkların Tanısı
Psikosomatik hastalıkların teşhisi çoğu zaman zordur, çünkü bunların fiziksel bir nedeni yoktur ve belirtileri birçok başka hastalıkla benzerdir.
Psikosomatik hastalıkların tanısında öncelikle hastanın fiziksel durumu detaylı olarak değerlendirilir. Bu değerlendirmede hastanın tıbbi öyküsü, aile öyküsü, fizik muayene ve laboratuvar testleri dikkate alınır.
Fiziksel bir neden bulunamazsa hastanın psikolojik durumu değerlendirilir. Bu değerlendirmede hastanın ruh hali, düşünceleri, davranışları ve ilişkileri incelenir.
Psikosomatik hastalıkların tanısında şu test ve değerlendirmeler yapılabilir:
Kan testleri: Kan testleri, kandaki enfeksiyon, hormon, vitamin ve mineral düzeylerini değerlendirmek için kullanılır.
İdrar testleri: İdrar testleri, idrarda enfeksiyon, hormon ve diğer maddelerin varlığını değerlendirmek için kullanılır.
Görüntüleme testleri: Görüntüleme testleri organ ve dokuların yapı ve işlevlerini değerlendirmek için kullanılır.
Psikolojik değerlendirme: Psikolojik değerlendirme hastanın ruh halini, düşüncelerini, davranışlarını ve ilişkilerini değerlendirmek için kullanılır.
Psikosomatik Hastalıkların Tedavisi
Psikosomatik hastalıkların tedavisi genellikle multidisipliner bir yaklaşımla yapılır. Bu yaklaşımda hastanın fiziksel ve psikolojik sağlığı birlikte ele alınır.
Psikosomatik hastalıkların tedavisinde uygulanan yöntemler şunlardır:
İlaç tedavisi: Psikosomatik hastalıkların tedavisinde genellikle antidepresan, kaygı giderici ve sakinleştirici ilaçlar kullanılır.
Psikoterapi: Psikoterapi, psikosomatik hastalıkların tedavisinde en etkili yöntemlerden biridir. Psikoterapide hastanın psikolojik sorunları ele alınır ve bu sorunların fiziksel semptomlara yol açması önlenir.
Davranışsal terapi: Davranışçı terapi, hastanın stresle başa çıkma yeteneğini geliştirmeyi ve olumsuz düşünceleri değiştirmeyi amaçlar.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Psikosomatik hastalıkların tedavisinde hastanın yaşam tarzında değişiklikler yapması önemlidir.
Bir yanıt bırakın