Doğrultucu Nedir?
Bir doğrultucu, alternatif akımı (AC) doğru akıma (DC) dönüştüren bir elektrik devresidir. Alternatif akım, sürekli olarak bir yönden diğerine değişen bir akımdır. Doğru akım, her zaman aynı yönde akan bir akımdır. Doğrultucular, alternatif akımı doğru akıma dönüştürerek birçok farklı elektronik cihazı çalıştırmak için gereken doğru akımı sağlar.
Doğrultucu Türleri
Doğrultucular çalışma prensiplerine göre farklı tiplere ayrılır. En yaygın doğrultucu tipleri şunlardır:
Tek diyotlu doğrultucu: Bu doğrultucu, alternatif akımın yalnızca bir yönünü geçirmek için bir diyot kullanır. Bu doğrultucular, basitlikleri ve ucuzlukları nedeniyle yaygın olarak kullanılır.
Tam dalga doğrultucu: Bu doğrultucu iki diyot kullanarak alternatif akımın her iki yönünü de geçirir. Bu doğrultucular tek diyotlu doğrultuculardan daha verimlidir.
Kısmi dalga doğrultucu: Bu doğrultucu yalnızca yarım çevrim alternatif akım geçirir. Bu doğrultucular tam dalga doğrultuculardan daha az verimlidir.
Doğrultucu Çalışma Prensibi
Doğrultucular temel olarak bir diyot veya diyot kombinasyonu kullanarak çalışır. Diyot, alternatif akımın yalnızca bir yönünü geçiren bir yarı iletken cihazdır.
Tek diyotlu doğrultucu
Tek diyotlu doğrultucu, alternatif akımın yalnızca bir yönünü geçiren bir diyot kullanır. Bu doğrultucu, alternatif akımın negatif yarım döngüsünü keser. Bu nedenle, tek diyotlu doğrultucunun çıkışında, alternatif akımın pozitif yarım döngüsünün bir kopyası elde edilir.
Tam dalga doğrultucu
Tam dalga doğrultucu, alternatif akımın her iki yönünü de geçiren iki diyot kullanır. Bu doğrultucu, pozitif yarım döngünün ters biçimini geçirerek alternatif akımın negatif yarım döngüsünü elde eder. Bu nedenle, tam dalga doğrultucunun çıkışında alternatif akımın her iki yarım döngüsünün bir kopyası elde edilir.
Kısmi dalga doğrultucu
Kısmi dalga doğrultucu, alternatif akımın yalnızca bir yarım çevrimini geçiren bir diyot kullanır. Bu doğrultucu, alternatif akımın pozitif veya negatif yarım çevrimini seçer, böylece çıkışta yalnızca bu yarım çevrimin bir kopyası elde edilir.
Doğrultucu Uygulamaları
Doğrultucular, birçok farklı elektronik cihazı çalıştırmak için gereken doğru akımı sağlamak için kullanılır. Doğrultucuların kullanıldığı bazı uygulamalar şunlardır:
Pil şarj cihazları: Akü şarj cihazları, aküleri doğru akımla şarj etmek için doğrultucuları kullanır.
Güç kaynağı adaptörleri: Güç kaynağı adaptörleri, elektrik şebekesinden gelen alternatif akımı elektronik cihazların ihtiyaç duyduğu doğru akıma dönüştürmek için doğrultucuları kullanır.
Doğrultulmuş güç kaynakları: Doğrultulmuş güç kaynakları, alternatör çıkışındaki alternatif akımı doğru akıma dönüştürmek için doğrultucuları kullanır.
Doğrultulmuş invertörler: Doğrultucular doğru akımı alternatif akıma dönüştürmek için doğrultucuları kullanır.
Doğrultucu Seçimi
Doğrultucu seçerken dikkat edilmesi gereken bazı faktörler şunlardır:
Çıkış voltajı: Doğrultucunun çıkış gerilimi, cihazın ihtiyaç duyduğu doğru akım gerilimine uygun olmalıdır.
Çıkış akımı: Doğrultucunun çıkış akımı, cihazın ihtiyaç duyduğu doğru akıma uygun olmalıdır.
Çalışma frekansı: Doğrultucunun çalışma frekansı, cihazın ihtiyaç duyduğu doğru akım frekansına uygun olmalıdır.
Verimlilik: Doğrultucunun verimi, doğrultucunun ne kadar elektrik enerjisini doğru akıma dönüştürdüğünü gösterir.
Doğrultucu Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Doğrultucu kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
Doğrultucuyu cihazın ihtiyaç duyduğu doğru akım voltajına ve akımına göre seçiniz.
Cihazın ihtiyaç duyduğu çalışma frekansına uygun doğrultucuyu seçiniz.
**Redresörü kuru ve iyi havalandırılmış bir ortamda kullanınız.
Bir yanıt bırakın