PSA nedir?
PSA, prostat spesifik antijenin kısaltmasıdır. Prostat bezi tarafından üretilen ve meninin sıvılaşmasını sağlayan bir enzimdir. PSA, prostat bezinin kanserli veya kanserli olmayan tüm hastalıklarında kan düzeyinde artışa neden olabilir. Bu nedenle PSA testi prostat kanserinin erken teşhisinde kullanılan bir tarama testidir.
PSA Nasıl Üretilir?
PSA, prostat bezinin epitel hücreleri tarafından üretilir. Bu hücreler prostat bezinin dış yüzeyini kaplayan hücrelerdir. PSA, prostat bezi tarafından üretilen meni sıvılaştırmaya yardımcı olan bir enzimdir. Meninin sıvılaştırılması sperm hareketliliğinin ve döllenme yeteneğinin artmasına yardımcı olur.
PSA Nasıl Ölçülür?
PSA testi, kandaki PSA miktarını ölçen bir kan testidir. Test genellikle parmak ucundan alınan kan örneğiyle yapılır. Testin sonuçları mililitre kan başına nanogram (ng/mL) cinsinden ifade edilir.
PSA’nın Normal Değerleri Nelerdir?
Prostat kanseri olmayan erkeklerin çoğunda PSA düzeyleri 4 ng/mL’nin altındadır. PSA düzeyi 4 ila 10 arasında olan erkeklerde prostat kanserine yakalanma riski yaklaşık 4’te 1’dir. PSA 10’un üzerinde ise prostat kanseri riski %50’nin üzerindedir.
PSA’yı Arttıran Koşullar
PSA düzeylerini artıran durumlar şunlardır: Prostat kanseri Prostat iltihabı (prostatit) İyi huylu prostat hiperplazisi (BPH) Prostat travması Prostat ameliyatı veya biyopsi Cinsel ilişki Mastürbasyon Prostat masajı
PSA Testinin Avantajları
PSA testi prostat kanserinin erken tespitinde önemli bir rol oynar. Test, prostat kanserinin erken teşhis ve tedavi edilmesini sağlayarak ölüm oranlarının azaltılmasına yardımcı oluyor.
PSA Testinin Dezavantajları
PSA testi prostat kanserinin kesin teşhisini sağlamaz. Yüksek PSA düzeyi diğer prostat hastalıklarının yanı sıra prostat kanserinin de belirtisi olabilir. Bu nedenle PSA testinin diğer tanı testleriyle birlikte değerlendirilmesi gerekir.
PSA Testinin Riskleri
Herhangi bir kan testi gibi PSA testi de bazı riskler taşır. Bu riskler şunları içerir: Enfeksiyon Kanama Alerjik reaksiyon
PSA Testi Nasıl Yapılır?
PSA testi genellikle parmak ucundan alınan kan örneğiyle yapılır. Testin sonuçları genellikle 24 saat içinde hazır olur.
PSA Testi Nasıl Yorumlanır?
PSA testi sonuçları aşağıdaki faktörler dikkate alınarak yorumlanır: Yaş Irk Aile öyküsü Diğer risk faktörleri PSA düzeyi 4 ng/mL’nin üzerindeyse prostat kanseri veya diğer prostat hastalıklarını değerlendirmek için ileri testlere ihtiyaç vardır. Bu testler şunları içerir: Prostat biyopsisi Transrektal ultrason (TRUS) MRI
PSA Testinin Önerildiği Durumlar
Aşağıdaki durumlarda PSA testi önerilir: 50 yaşın üzerindeki tüm erkekler Ailesinde prostat kanseri öyküsü olan erkekler Prostat kanserine ırksal olarak daha yatkın olan erkekler
PSA Testine Alternatifler
PSA testinin alternatifleri şunları içerir: Prostata özgü antijen kallikreinle ilişkili protein-2 (p2PSA) testi Prostata özgü antijen içermeyen/toplam oran (fPSA/tPSA) Prostata özgü antijen (PSA) 4Kscore testi Bu testler daha duyarlı olabilir veya PSA testinden daha spesifik. Ancak bu testler daha maliyetli olabilir ve daha yaygın olarak bulunamayabilir.
Sonuç olarak PSA testi prostat kanserinin erken tanısında önemli rol oynayan bir tarama testidir. Ancak PSA testi kesin tanı sağlamaz ve diğer tanı testleriyle birlikte değerlendirilmesi gerekir.
Bir yanıt bırakın