Nakşibendilik nedir?
Nakşibendi, Arapça kökenli bir kelimedir ve “işleyen kişi” anlamına gelir. Tasavvufta, “müridin, akıl hocasıyla yüz yüze gelmiş ve onun kutsamasını alıyormuş (ondan metafizik güç veya aydınlanma alıyormuş) gibi kendi zihinsel imajı” anlamına gelir.
Nakşibendilik
Nakşibendilik, Muhammed Bahauddin Şah-ı Nakşibendi’nin adını taşıyan bir Sünni İslam dini tarikatıdır. Tarikatın kurucusu Abdulhalik Gujdavani’dir. Gujdavani, 11. yüzyılda Orta Asya’da yaşamış bir Sufi’dir. Gujdavani, Sufizm yolunu halka açık hale getiren ve Sufi eğitimini sistemleştiren bir Sufi’dir.
Nakşibendilik dört temel esasa dayanmaktadır:
Şeriat: Nakşibendilikte şeriat hükümlerine tam riayet esastır.
Mezhep: Nakşibendilikte tasavvuf yolunun, mürşit-mürit ilişkisi içerisinde öğretilmesi esastır.
Gerçekler: Nakşibendilikte Allah’ın birliğine (tevhid) ulaşmak esastır.
Ağıt: Nakşibendilikte Hz. Muhammed’e ve onun yolunu izleyenlere sadakat esastır.
Nakşibendiyye dünyadaki en yaygın Sufi tarikatlarından biridir. Türkiye, Orta Asya, Balkanlar, Kuzey Afrika ve Hindistan gibi bölgelerde yaygındır.
Nakşibendiliğin tarihi
Nakşibendilik 11. yüzyılda Orta Asya’da ortaya çıktı. Tarikatın kurucusu Abdulhalik Gujdavani’ydi. Gujdavani, 11. yüzyılda Harezm bölgesinde yaşamış bir Sufiydi. Gujdavani, Sufizm yolunu halka açık hale getiren ve Sufi eğitimini sistemleştiren bir Sufiydi.
Gujdevani’nin ölümünden sonra tarikat halifeleri tarafından devam ettirildi. Nakşibendilik, 14. yüzyılda Muhammed Bahauddin Şah-ı Nakşibendi tarafından sistemleştirildi. Şah-ı Nakşibendi tarikatın dört temel ilkesini ortaya koydu.
Nakşibendilik 15. yüzyılda Anadolu’ya geldi. Anadolu’da Nakşibendilik diğer Sufi tarikatlarıyla, özellikle Mevlevi ve Bektaşilerle etkileşime girdi.
Nakşibendilik Osmanlı İmparatorluğu döneminde de yaygın olarak yayılmıştı. Nakşibendi tarikatı Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasi ve kültürel hayatında önemli bir rol oynamıştır.
Türkiye’de Nakşibendiliğin Yayılması
Nakşibendilik, Türkiye’deki en yaygın Sufi tarikatlarından biridir. Türkiye’de Nakşibendi tarikatının birçok kolu vardır. Bu kolların en yaygın olanları şunlardır: Hakkari-Şırnak Nakşiler, Molla Nasreddin Nakşibendi, Bediüzzaman Said Nursi Nakşibendi ve Mehmet Zahid Kotku Nakşiler‘yön.
Hakkari-Şırnak NakşilerTürkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olan bir koldur. Bu kol, 18. yüzyılda Hakkari’de yaşayan Şeyh Muhammed Emin tarafından kurulan bir koldur.
Molla Nasreddin NakşibendiTürkiye’nin Doğu Anadolu bölgesinde yaygın bir şubedir. Bu şube 19. yüzyılda Erzurum’da yaşayan Molla Nasreddin tarafından kurulmuş bir şubedir.
Bediüzzaman Said Nursi NakşibendiTürkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olan bir koldur. Bu kol, 20. yüzyılda Bediüzzaman Said Nursi tarafından kurulan bir koldur.
Mehmet Zahid Kotku NakşilerTürkiye’nin Marmara bölgesinde yaygın bir şubedir. Bu şube 20. yüzyılda Mehmet Zahid Kotku tarafından kurulan bir şubedir.
Nakşibendiyye Felsefesi
Nakşibendilik, tasavvufun yolunu halka açan bir tarikattır. Nakşibendilikte, tasavvuf eğitiminin sistemleştirilmesi ve şeriat kurallarına uyulması esastır.
Nakşibendiyye’nin felsefesi Allah’tır.
Bir yanıt bırakın