Müstehab nedir?
Müstehab, İslam dininde sevilen, hoş görülen ve sevap kazandıran eylem veya davranışlara verilen isimdir. Arapçada “sevilen, beğenilen” anlamına gelen “mustehab” kelimesi, fıkıh literatüründe “farz” ve “vacip” gibi zorunlu fiiller dışında, yapılması sevap kazandıran, yapılmaması ise günah olmayan fiilleri ifade eder. Müstehablar, farz ve vaciplerden farklı olarak, yapılması kesin olarak emredilmemiş, ancak tavsiye edilmiş fiillerdir. Bu nedenle müstehabları yapmanın sevap kazandırdığı, yapmamanın ise günah kazandırmadığı kabul edilmiştir. Müstehablar, İslam’ın temel esaslarından biri olan sünnetin kapsamına girmektedir. Hz. Muhammed’in (s.a.s.) sünnetinde yer alan birçok fiil müstehab sayılmıştır. Mesela namazdan sonra tesbih çekmek, oruç tutmak, zekât vermek, hac ve umre yapmak, anne-babaya iyilik etmek, komşularla geçinmek, misafir ağırlamak, sadaka vermek müstehap sayılan fiillerden bazılarıdır. Önerilen eylemlerin İslam’da önemli bir yeri vardır. Önerilen eylemleri gerçekleştirmek, inananların Allah’a olan sevgilerini ve bağlılıklarını göstermelerinin bir yoludur. Önerilen eylemler ayrıca inananların ahlaki ve insani gelişimine katkıda bulunur.
Önerilen Şeylerin Türleri
Mustehablar farklı kriterlere göre sınıflandırılabilir. Bu kriterlerden bazıları şunlardır:
Tavsiye edilen duaların şekilleri: Bu tür önerilen eylemler, belirli bir şekilde yapılması gereken eylemlerdir. Mesela namazda elleri kulak hizasına kadar kaldırmak, secdede burnu yere koymak vb. şekil bakımından tavsiye edilen hareketlerdir.
Manevi Tavsiyeler: Bu tür önerilen eylemler, belirli bir şekilde yapılması gerekmeyen, ancak yapıldığı takdirde ödüllendirici olanlardır. Mesela oruç tutmak, zekat vermek, hac ve umre yapmak manevi olarak tavsiye edilen davranışlardır.
Bireysel Önerilen Öneriler: Bu tür önerilen eylemler yalnızca kişinin kendisinin yapabileceği eylemlerdir. Mesela namaz kılmak, zikir yapmak, Kur’an okumak bireysel olarak tavsiye edilen eylemlerdir.
Toplu Önerilen Öneriler: Bu tür tavsiye edilen davranışlar, birden fazla kişinin aynı anda yapabileceği davranışlardır. Örneğin, bayram namazını kılmak, cuma namazını kılmak, cenaze namazını kılmak kolektif olarak tavsiye edilen davranışlardır.
Müstehabların Önemi
Tavsiye edilen namazlar İslam’da önemli bir yere sahiptir. Tavsiye edilen namazları kılmak, inananların Allah’a olan sevgilerini ve bağlılıklarını göstermelerinin bir yoludur. Ayrıca, tavsiye edilen namazlar inananların ahlaki ve insani gelişimine katkıda bulunur. Tavsiye edilen namazların önemini şu şekilde özetleyebiliriz:
Tavsiye edilen dualar, müminlerin Allah’a olan sevgi ve bağlılıklarını gösterir. Müminler Allah’a olan sevgi ve bağlılıklarını, O’nun sevdiği amelleri yaparak gösterirler.
Tavsiye edilen uygulamalar müminlerin ahlaki ve insani gelişimine katkı sağlar. Tavsiye edilen davranışlar, müminlerin iyilik yapma, yardımlaşma, dayanışma gibi ahlaki değerleri geliştirmesine yardımcı olur.
Tavsiye edilen ibadetler, müminlerin dünya ve ahiret mutluluğuna ulaşmalarına yardımcı olur. Sünnetleri yerine getiren müminler Allah’ın rızasını kazanırlar, dünya ve ahiret mutluluğuna kavuşurlar.
Bazı Müstehap Örnekleri
Müstehabların bazı örnekleri şunlardır:
Namazdan sonra tesbih okumak
oruç tutmak
Sadaka ver
Hac ve Umre’yi gerçekleştirin
Ebeveynlere iyilik yapmak
Komşularla geçinmek
Misafir ağırlamak için
Hayır kurumlarına bağış yapın
Tavsiye Edilen Namazları Kılma Yolları
Tavsiye edilen amelleri yerine getirebilmek için öncelikle tavsiye edilen amellerin neler olduğunu bilmek gerekir. Bunun için İslami kaynaklardan ve din alimlerinden ders almak gerekir.
Bir yanıt bırakın