Didar nedir?
Didar, Türkçe’de “yüz, çehre” anlamına gelen bir kelimedir. Arapça kökenli olan kelime “drr” kökünden türemiştir. Bu kök “görmek, görmenin gücü” anlamına gelir. Didar kelimesi bu kökten türediği için “görme, görme gücü” anlamında da kullanılabilir. Didar kelimesi Türkçede genellikle “yüz, çehre” anlamında kullanılmaktadır. Bu anlamda kişinin fiziksel görünümünü ifade eder. Örneğin, “Sikini görmek istedim.” Cümlede “didar” kelimesi “yüz, çehre” anlamında kullanılmıştır. Didar kelimesi aynı zamanda “görme, görme gücü” anlamında da kullanılabilir. Bu anlamda kişinin görme yeteneğini ifade eder. Örneğin, “Zayıflaştı.” Cümlede “didar” kelimesi “görme, görme gücü” anlamında kullanılmıştır. Didar kelimesi tasavvuf edebiyatında da önemli bir yere sahiptir. Tasavvuf literatüründe didar kelimesi Allah’ın yüzünü görmek anlamına gelir. Bu anlamda didar kelimesi ilahi sevginin bir tecellisi olarak görülmektedir.
Didar’ın Sufi Anlamı
Tasavvufta didar, Allah’ın yüzünü görmek demektir. Bu ilahi sevginin en yüksek seviyesidir. Tasavvuf insanları didarı “Allah’ın nurunu görmek, Allah’ın sevgisini hissetmek” olarak tanımlarlar. Didar aynı zamanda Tasavvufta da bir mevki olarak kabul edilir. Bu konuma ulaşmak uzun ve zorlu bir yolculuğu gerektirir. Mürid bu yolculukta ruhunu terbiye eder, kalbini temizler ve Allah sevgisini geliştirir. Didar mertebesine ulaşan insan, Allah’ın sevgisini ve huzurunu hisseder. Bu kişi artık dünyayı ve içindekileri olduğu gibi görmektedir.
Didar’ın Edebiyattaki Yeri
Didar kelimesi Türk edebiyatında da önemli bir yere sahiptir. Özellikle tasavvuf edebiyatında didar kelimesi sıklıkla kullanılmaktadır. Tasavvuf şairleri didarı ilahi aşkın bir tezahürü olarak görürler ve şiirlerinde didar kelimesine yer verirler. Mesela Mevlana’nın Divan-ı Kebir adlı eserindeki şu şiirde didar kelimesinin tasavvuftaki anlamı açıkça görülmektedir:
Yüzünden bir damla düşse, gönül bahçesinin her köşesi gül bahçesi olur.
Mevlana bu şiirinde Allah’ın yüzünü görme özlemini dile getirmektedir. Mevlana’ya göre Allah’ın yüzünü görmek, gönül bahçesinde gül bahçesi olmak demektir.
Didar’ın Günlük Yaşamda Kullanımı
Didar kelimesi günlük hayatta da sıkça kullanılır. Ancak bu kullanımda kelimenin “yüz, çehre” anlamı daha belirgindir. Örneğin, “Didar’ını görmek ne güzel!” cümlesinde “didar” kelimesi “yüz, çehre” anlamında kullanılır. Didar kelimesi bazen “mutluluk, huzur” anlamında kullanılır. Örneğin, “Didar’ını gördüğümde kalbim neşelendi.” cümlesinde “didar” kelimesi “mutluluk, huzur” anlamında kullanılır.
Didar Kelimesinin Kökeni
Didar kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir. Arapça “drr” kökünden türetilmiştir. Bu kök “görmek, görmenin gücü” anlamına gelir. Didar kelimesi bu kökten türediği için “görme, görme gücü” anlamında da kullanılabilir.
Didar Kelimesini Kullanma Örnekleri
Didarınızı görmek istiyordum. (Yüz, görünüş anlamına gelir)
Vücudu zayıfladı. (Görme anlamında, görme gücü)
Burnundan bir damla akarsa / Her gönül bahçesi gül bahçesi olur. (Tasavvufî anlamda)
Yüzünü gördüğümde yüreğim ferahladı. (Mutluluk, huzur anlamına gelir)
Çözüm
Didar kelimesi Türkçe’de çok anlamlı bir kelimedir. Bu kelime “yüz, çehre, görüş, vizyon, mutluluk, huzur” anlamına gelebilir. Didar kelimesi tasavvuf edebiyatında da önemli bir yere sahiptir. Tasavvuf edebiyatında didar, Allah’ın yüzünü görmek anlamına gelir.
Bir yanıt bırakın