Mobbing Nedir?
Mobbing, işyerinde bir veya daha fazla kişinin, psikolojik baskı, korkutma ve taciz kullanarak sistematik olarak başka bir kişi veya kişileri hedef almasıdır. Mobbing, işyerinde çalışan herkesi etkileyebilen, hem mağdurun hem de işyerinin sağlığına zarar verebilecek bir sorundur.
Mobbing’in tanımı
Mobbing, işyerinde meydana gelen, sistematik olarak devam eden, mağdura, mağdurun yakın çevresine ve işyerine zarar veren bir insan hakları ihlalidir. Mobbing, bir veya daha fazla kişinin başka bir kişi veya kişileri hedef alması ve aşağıdaki davranışlardan bir veya birkaçını gerçekleştirmesi durumunda ortaya çıkar:
Ayrımcılık: Mağdura ırk, din, cinsiyet, yaş, cinsel yönelim, engellilik gibi kişisel özellikler nedeniyle ayrımcılık yapılması.
Gözdağı: Mağduru işten çıkarma, terfi etmeme, iş yükünü artırma, işyeri değiştirme gibi yaptırımlarla tehdit etmek veya bu yaptırımları uygulamak.
Baskı: Mağdura aşağılayıcı, hakaret edici ya da tehdit edici sözlerin söylenmesi, kişinin yaptığı işin sürekli eleştirilmesi, kişinin özel hayatına saygı gösterilmemesi gibi davranışlar.
İşyeri dışındaki yaşamda taciz: Mağduru işyeri dışında telefon, e-posta veya sosyal medya aracılığıyla taciz etmek.
Mobbing Türleri
Mobbing farklı şekillerde gerçekleşebilir. En yaygın mobbing türleri şunlardır:
Doğrudan mobbing: Mağdurun yüz yüze veya telefonla taciz edilmesi.
Doğrudan mobbing: Mağdurun iş arkadaşları veya diğer çalışanlar tarafından taciz edilmesi.
Fiziksel mobbing: Mağdura fiziksel şiddet veya tehdit.
Psikolojik mobbing: Mağdura aşağılayıcı, hakaret edici veya tehditkar sözler söylemek.
İşyeri dışındaki yaşamda taciz: Mağduru işyeri dışında telefon, e-posta veya sosyal medya aracılığıyla taciz etmek.
Mobbingin Nedenleri
Mobbingin nedenleri işyeri ortamı, mağdurun kişisel özellikleri, tacizcinin kişilik özellikleri gibi faktörlere bağlı olabilir. İşyerinde katı hiyerarşik yapı, iş yükünün dengesiz dağılımı, iş güvenliği ve iş sağlığı tedbirlerinin yetersiz olması gibi faktörler mobbinge neden olabiliyor. Mağdurun kişisel özelliklerinden çekingenlik, ürkeklik, başkalarının fikirlerine önem verme gibi özellikler mobbinge maruz kalma riskini artırabilmektedir. Tacizcinin kişilik özellikleri arasında yer alan saldırganlık, kıskançlık ve kontrolcülük mobbinge neden olabilmektedir.
Mobbingin Sonuçları
Mobbing, mağdurun fiziksel ve psikolojik sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Mobbinge maruz kalan kişilerde şu sorunlar görülebilir:
Psikolojik problemler: Depresyon, kaygı, stres, öfke, uyku sorunları, intihar düşünceleri.
Fiziksel problemler: Baş ağrısı, mide bulantısı, kas ağrıları, kalp çarpıntısı.
İş performansında düşüş: İşe gitmekten kaçınma, dikkatin dağılması, verimliliğin azalması.
Sosyal ilişkilerde bozulma: Aile ve arkadaş ilişkilerinde sorunlar.
Mobbingin Hukuki Boyutu
Türkiye’de İş Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve Ceza Kanunu’nda mobbinge ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır. İş Kanunu’na göre işveren işyerinde mobbingin önlenmesi için gerekli tedbirleri almak zorundadır. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre işveren, işyerinde çalışanların psikolojik sağlığının korunması için gerekli tedbirleri almak zorundadır. Ceza Kanunu’na göre mobbing, “Mağdurun kişiliğini yok edecek veya küçük düşürecek şekilde aşağılayıcı, aşağılayıcı veya tehdit edici söz ve davranışların kullanılması” olarak tanımlanıyor ve bu suçun işlenmesi halinde 6 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılıyor. ay uygulanabilmektedir.
Mobbinge Karşı Alınabilecek Önlemler
Mobbinge karşı alınabilecek önlemler şunlardır:
İşyerinde mobbingin önlenmesine yönelik politika ve uygulamaların geliştirilmesi.
Çalışanları mobbing konusunda bilgilendirmek ve bilinçlendirmek.
**İşyerinde mobbing ihbar mekanizmalarının kurulması
Bir yanıt bırakın