Laktoz nedir?
Laktoz, memelilerin sütünde bulunan bir karbonhidrattır. İki monosakkarit olan glikoz ve galaktozun birleşmesiyle oluşan bir disakkarittir. Laktoz sütün birincil karbonhidratıdır ve sütün yaklaşık %4,7’sini oluşturur.
Laktozun Yapısı ve Özellikleri
Laktoz, glikoz ve galaktoz moleküllerinin β-1,4 glikosidik bağlarla bağlanmasıyla oluşur. Glikoz ve galaktozun her ikisi de monosakkaritlerdir ve insan vücudunda enerji kaynağı olarak kullanılırlar. Laktoz suda oldukça çözünür ve hafif tatlı bir tada sahiptir.
Laktozun Sindirimi
Laktoz ince bağırsakta laktaz enzimi tarafından parçalanır. Laktaz enzimi laktozu glikoz ve galaktoza parçalar. Glikoz ve galaktoz ince bağırsak duvarından kana geçerek vücutta enerji kaynağı olarak kullanılır.
Laktoz intoleransı
Laktaz enziminin eksikliği veya yetersizliği durumunda laktoz sindirilemez. Bu duruma laktoz intoleransı denir. Laktoz intoleransı olan kişilerde süt ve süt ürünlerini tükettikten sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, şişkinlik ve ishal gibi belirtiler görülebilir.
Laktozun Kullanım Alanları
Laktoz gıda ve ilaç endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Gıda sektöründe süt, yoğurt, peynir, dondurma gibi süt ürünlerinde kullanılmaktadır. Laktoz ayrıca şekerleme, bisküvi ve kek gibi ürünlerde tatlandırıcı olarak da kullanılır. İlaç endüstrisinde tablet ve kapsül üretiminde laktoz kullanılmaktadır.
Laktozun Faydaları
Laktoz insan vücudunda enerji kaynağı olarak kullanılır. Laktoz ayrıca bağırsak sağlığını destekler ve kalsiyum emilimini artırır.
Laktozun Zararları
Laktoz intoleransı olan kişilerde süt ve süt ürünlerini tükettikten sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, şişkinlik ve ishal gibi belirtiler görülebilir. Bu belirtiler laktoz intoleransının şiddetine göre değişiklik gösterebilir.
Laktozdan Kaçınmak
Laktoz intoleransı, laktaz enziminin eksikliği veya yetersizliği nedeniyle ortaya çıkar. Laktoz intoleransını önlemek için laktaz enziminin üretimini artıran ilaçlar veya takviyeler kullanılabilir.
Laktoz Tedavisi
Laktoz intoleransının tedavisinde laktoz içeren gıdaların tüketimi sınırlandırılır veya laktoz içermeyen ürünler tercih edilir. Laktoz intoleransı olan kişiler süt ve süt ürünlerini tüketmeden önce laktoz içeriğini kontrol etmelidir.
Laktozun Besin Değerleri
Laktoz karbonhidrat açısından zengin bir besindir. Bir bardak (240 ml) tam yağlı inek sütü yaklaşık 12 gram laktoz içerir. Laktoz ayrıca az miktarda protein ve yağ içerir.
Laktozun Besin Değerleri (100 gram)
Enerji: 3,22 kcal Karbonhidrat: 9,95 gram Protein: 0,06 gram Yağ: 0,01 gram
Laktozun Kalori İçeriği
Laktoz bir gramında yaklaşık 4 kilokalori içerir. Bir bardak (240 ml) tam yağlı inek sütü yaklaşık 12 gram laktoz içerir ve bu da 48 kilokalori sağlar.
Laktozun Protein İçeriği
Laktozun bir gramında yaklaşık 0,06 gram protein bulunur. Bir bardak (240 ml) tam yağlı inek sütü yaklaşık 1,44 gram laktoz içerir ve bu da 0,086 gram protein sağlar.
Laktozun Yağ İçeriği
Laktoz gram başına yaklaşık 0,01 gram yağ içerir. Bir bardak (240 ml) tam yağlı inek sütü yaklaşık 0,24 gram laktoz içerir ve bu da 0,0024 gram yağ sağlar.
Laktoz İçeren Gıdalar
Bir yanıt bırakın