Laksatifler nelerdir?
Laksatifler dışkıyı gevşeten ve bağırsak hareketlerini artıran maddelerdir. Kabızlığı tedavi etmek ve önlemek için kullanılırlar. Laksatifler nasıl çalıştıklarına ve hangi yan etkilere sahip olabileceklerine göre değişir.
Müshil Çeşitleri
Laksatifler çalışma mekanizmalarına göre üç ana gruba ayrılır:
Yumuşatıcı laksatifler: Dışkıyı yumuşatarak bağırsak hareketlerini kolaylaştırırlar.
Ozmolar laksatifler: Bağırsaklarda su ve elektrolit emilimini azaltarak dışkının yumuşamasını ve hacminin artmasını sağlarlar.
Uyarıcı laksatifler: Bağırsak kaslarını uyararak bağırsak hareketlerini hızlandırırlar.
Yumuşatıcı Müshiller
Yumuşatıcı laksatifler dışkının kıvamını ve yapısını değiştirerek bağırsak hareketlerini kolaylaştırır. Bu laksatifler dışkıyı daha yumuşak ve kaygan hale getirir. Yumuşatıcı laksatiflerin örnekleri şunları içerir: Gliserin fitiller Sıvı parafin Polietilen glikol
Osmolar Laksatifler
Osmolar laksatifler bağırsaklardaki su ve elektrolit emilimini azaltır, dışkıyı yumuşatır ve hacmini arttırır. Bu laksatifler bağırsakta su ve elektrolitlerin birikmesine neden olarak dışkıyı daha yumuşak ve daha kolay hareket ettirir. Osmolar laksatiflerin örnekleri şunları içerir: Laktuloz Magnezyum sitrat Sorbitol
Uyarıcı Müshiller
Uyarıcı müshiller bağırsak kaslarını uyararak bağırsak hareketlerini hızlandırır. Bu müshiller bağırsaklardaki kasları doğrudan uyararak veya bağırsak duvarındaki sinir hücrelerini aktive ederek çalışır. Uyarıcı müshiller örnekleri şunlardır:
Müshillerin Kullanımları
Laksatifler kabızlığı tedavi etmek ve önlemek için kullanılır. Kabızlık, dışkılama sıklığının azalması, dışkının sertleşmesi ve dışkılama sırasında zorlanma olarak tanımlanır. Kabızlığın birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenler arasında yetersiz sıvı alımı, düşük lifli beslenme, hareketsiz yaşam tarzı, bazı ilaçlar ve bazı hastalıklar yer alır. Ameliyattan önce bağırsağı boşaltmak için laksatifler de kullanılabilir. Ayrıca kolonoskopi veya röntgen gibi bazı teşhis testlerinden önce bağırsağı boşaltmak için de kullanılabilirler.
Müshillerin Yan Etkileri
Müshillerin yan etkileri müshil türüne ve dozuna bağlı olarak değişebilir. Yumuşatıcı müshillerin yan etkileri genellikle hafiftir ve şunları içerebilir: Gaz Karın ağrısı Mide bulantısı Ozmolar müshillerin yan etkileri genellikle hafiftir ve şunları içerebilir: Gaz Karın ağrısı İshal Elektrolit dengesizliği Uyarıcı müshillerin yan etkileri daha ciddi olabilir ve şunları içerebilir: Karın ağrısı Kramplar İshal Mide bulantısı Kusma Elektrolit dengesizliği Aritmi Bağırsak iltihabı Bağırsak delinmesi
Laksatif Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Laksatifler yalnızca doktor tavsiyesi üzerine kullanılmalıdır. Laksatifler uzun süreli kullanımda bağırsakların doğal işleyişini bozabilir. Laksatifler aşağıdaki durumlarda dikkatli kullanılmalıdır: Hamilelik Emzirme Böbrek hastalığı Karaciğer hastalığı Kalp hastalığı İshal Bağırsak iltihabı
Laksatiflerin Seçimi
Müshil seçimi kabızlığın nedenine ve şiddetine göre yapılır. **Kabızlık lif açısından yetersiz bir diyetten kaynaklanıyorsa, öncelikle lif açısından zengin yiyecekler tüketmeniz ve bol su içmeniz önerilir. Lif açısından zengin yiyecekler arasında sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagiller bulunur
Bir yanıt bırakın