Kompulsif Nedir?
Kompülsif, Latince “zorlamak” anlamına gelen “compellere” kelimesinden türetilmiş bir kelimedir. Türkçeye “zorunlu” ya da “zorunlu” olarak çevrilebilir. Psikolojide kompulsif, kişinin kontrol edemediği, tekrarlayan ve çoğu zaman mantık dışı olan düşünce veya davranışlarına verilen isimdir.
Kompulsif Davranışlar
Kompulsif davranışlar, kişinin kaygı veya rahatsızlığı azaltmak veya önlemek için yaptığı tekrarlayan davranışlardır. Bu davranışlar çoğu zaman mantıksız ya da işlevsiz olsa da kişi tarafından durdurulamaz. Kompulsif davranışların en yaygın örnekleri şunlardır: El yıkamak Kapı kilidini kontrol etmek Nesneleri belirli bir sıraya koymak Saymak Aynı şeyleri tekrar tekrar söylemek Belirli düşünceleri veya görüntüleri zihinden temizlemeye çalışmak
Kompulsif Düşünceler
Kompulsif düşünceler, kişinin kontrol edemediği, tekrarlayan ve çoğu zaman rahatsız edici olan düşüncelerdir. Bu düşünceler genellikle zarar, kirlenme veya kontrolün kaybıyla ilgilidir. Kompülsif düşüncelerin en yaygın örnekleri şunlardır: Birine zarar verme korkusu Kirlenme veya hastalanma korkusu Kontrolü kaybetme korkusu Bir şeyleri unutma korkusu Doğru şeyi yapmadığınızdan şüphe etme
Kompulsif Davranış ve Düşüncelerin Nedenleri
Kompülsif davranış ve düşüncelerin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin birleşiminin rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik faktörler kompulsif davranış ve düşüncelere yatkınlığı artırabilir. Örneğin yapılan çalışmalar, OKB’li kişilerin birinci derece akrabalarında OKB riskinin daha yüksek olduğunu göstermiştir. Çevresel faktörler kompulsif davranış ve düşüncelerin gelişimini tetikleyebilir. Örneğin travmatik bir olay, kişinin kaygı ve stres düzeylerini artırabilir ve kompulsif davranışlara veya düşüncelere yol açabilir.
Kompulsif Davranış ve Düşüncelerin Tedavisi
Kompulsif davranış ve düşünceler için etkili tedaviler mevcuttur. En yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:
Bilişsel-davranışçı terapi (CBT): BDT, kişinin kompulsif düşünce ve davranışlarını değiştirmesine yardımcı olmak için tasarlanmış bir terapi türüdür.
İlaç tedavisi: Bazı durumlarda ilaç tedavisi kompulsif davranış ve düşüncelerin tedavisinde de yardımcı olabilir.
Kompulsif Davranış ve Düşüncelerin Önlenmesi
Kompulsif davranış ve düşünceleri önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak risk faktörlerini azaltmaya yardımcı olabilecek bazı şeyler şunlardır:
Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürün: Sağlıklı bir yaşam tarzı, stres düzeylerini azaltmaya ve genel zihinsel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Travmatik olaylardan kaçının: Travmatik olaylar kaygı ve stres düzeylerini artırabilir ve kompulsif davranış veya düşüncelere yol açabilir.
Destek almak: Kompulsif davranış ve düşüncelerle mücadele ediyorsanız bir terapistten veya başka bir ruh sağlığı uzmanından destek almanız önemlidir.
Kompulsif Davranış ve Düşüncelerin Sonuçları
Kompulsif davranışlar ve düşünceler kişinin günlük yaşamını önemli ölçüde etkileyebilir. Bu davranış ve düşünceler kişinin zamanını, enerjisini ve parasını tüketebilir. Aynı zamanda kişinin sosyal ilişkilerini, iş performansını ve genel yaşam kalitesini de bozabilir.
Çözüm
Kompülsif davranış ve düşünceler kişinin yaşamını önemli ölçüde etkileyebilecek ciddi bir sorundur. Ancak etkili tedaviler mevcuttur ve bu davranış ve düşüncelerle mücadele eden kişiler yardımla iyileşebilirler.
Bir yanıt bırakın