Kolonoskopi Nedir?
Kolonoskopi kalın bağırsağın (kolon) ve rektumun endoskopik olarak incelenmesidir. Bu işlem anüs yoluyla ve ucunda ışık ve kamera bulunan esnek bir tüp olan kolonoskopla gerçekleştirilir. Kolonoskop kalın bağırsağın tüm uzunluğu boyunca geçerek bağırsak duvarının iç yüzeyinin görülmesini sağlar.
Kolonoskopi hem teşhis hem de tedavi amaçlı yapılabilen bir işlemdir. Tanı amaçlı olarak kolon ve rektumdaki polip, tümör, ülser ve inflamasyon gibi anormallikleri tespit etmek için kullanılır. Tedavi amaçlı olarak poliplerin alınması, kanamanın durdurulması, darlıkların açılması gibi işlemler yapılabilmektedir.
Kolonoskopi nasıl yapılır?
Kolonoskopi genellikle hastanede veya poliklinikte yapılır. İşlem öncesinde bağırsağın tamamen boşaltılması gerekmektedir. Bu nedenle hastaya işlemden bir gün önce müshil ilacı verilir. Ayrıca işlem sırasında hastanın rahatlamasını sağlamak amacıyla sedasyon veya anestezi de uygulanabilir.
Kolonoskopi işlemi genellikle 20-30 dakika sürer. İşlem sırasında hasta sırtüstü pozisyonda yatar. Kolonoskop anal olarak yerleştirilir ve rektum ve kolonun tüm uzunluğu boyunca ilerletilir. Kolonoskopun ucundaki kamera bağırsak duvarının iç yüzeyini monitörde gösterir. Doktor bu görüntüleri inceleyerek bağırsakta herhangi bir anormallik olup olmadığını tespit eder.
Kolonoskopinin Riskleri
Kolonoskopi genellikle güvenli bir işlemdir. Ancak her işlemde olduğu gibi kolonoskopinin de bazı riskleri vardır. Bu riskler şunlardır:
Kanama: Kolonoskopi sırasında kolonoskopun bağırsak duvarına zarar vermesi sonucu kanama meydana gelebilir. Bu kanama genellikle hafiftir ve kendiliğinden durur. Ancak bazı durumlarda kanama ciddi olabilir ve müdahale gerektirebilir. Perforasyon: Kolonoskopi sırasında kolonoskopun bağırsak duvarını delmesi sonucu perforasyon meydana gelebilir. Bu delik genellikle küçüktür ve kendi kendine iyileşir. Ancak bazı durumlarda perforasyon ciddi olabilir ve ameliyat gerektirebilir. Alerjik reaksiyon: Kolonoskopi sırasında kullanılan ilaçlara veya malzemelere alerjik reaksiyon meydana gelebilir. Bu reaksiyon genellikle hafiftir ve kendi kendine geçer. Ancak bazı durumlarda alerjik reaksiyon ciddi olabilir ve tedavi gerektirebilir.
Kim kolonoskopi yaptırır?
Aşağıdaki kişilere kolonoskopi önerilebilir:
50 yaş sonrası kolon kanseri taraması için. Karın ağrısı, rektal kanama, ishal gibi bağırsak şikayeti olan kişilerde. Kabızlık ve şişkinlik gibi bağırsak fonksiyon bozukluğu olan kişiler için. Ailesinde kolon kanseri veya polip öyküsü olan kişiler için. Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi bağırsak iltihabı olan kişiler için.
Kolonoskopinin Faydaları
Kolonoskopi kolon kanserinin erken tanı ve tedavisinde önemli rol oynar. Kolon kanseri erken teşhis edildiğinde ameliyatla tamamen tedavi edilebilmektedir. Kolonoskopi polip, ülser ve inflamasyon gibi bağırsak hastalıklarının yanı sıra kolon kanserinin de erken tanı ve tedavisine yardımcı olur.
Kolonoskopi Nasıl Önlenir?
Kolon kanseri sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizle önlenebilir. Ayrıca 50 yaşından sonra düzenli kolonoskopi yaptırmak da kolon kanseri riskini azaltmaya yardımcı olur.
Sonuç olarak kolonoskopi kalın bağırsak ve rektumun incelenmesinde kullanılan önemli bir tanı ve tedavi yöntemidir. Kolonoskopi kolon kanserinin erken tanı ve tedavisinde önemli rol oynar. Bu nedenle 50 yaşından sonra düzenli kolonoskopi yaptırmak kolon kanserinden korunmak için önemli bir adımdır.
Kolonoskopi Sonrası Bakım
Kolonoskopi işlemi sonrasında hastanın birkaç saat dinlenmesi gerekmektedir. Bu dönemde hastaya sıvı gıda tüketmesi önerilir. İşlemin ertesi günü hasta normal beslenme düzenine dönebilir.
Kolonoskopi işlemi sonrasında aşağıdaki belirtilerden herhangi biri ortaya çıkarsa doktora başvurulmalıdır:
Şiddetli karın ağrısı Kanama Ateş Bulantı Kusma
Bir yanıt bırakın