Kazasker nedir?
Kazasker, Osmanlı İmparatorluğu’nda şeriat davalarına bakan askeri bir hakimdir. Kelimenin kökeni Arapça “kadı” ve “asker” kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Kazaskerler, Osmanlı devlet yapısında idari bir makamdır ve ilmiye sınıfının en üst rütbelerinden biridir. İmparatorluk Konseyinin doğal bir üyesiydi. Kazaskerler Anadolulu ve Rumelili olmak üzere iki gruba ayrılmıştı. Anadolu’da kadı ve naiplerin atanmasından Anadolu Kazaskeri sorumluydu. Rumeli Kazaskeri, Rumeli’de kadı ve naiplerin atanmasından sorumluydu. Kazaskerler, kadıların kararlarını bozma, değiştirme ve yenilerini oluşturma yetkisine sahipti. Bu nedenle Osmanlı’da yargı sisteminin en üst kademelerinde yer aldı.
Kazasker’in görevleri
Kazaskerin görevleri şunlardı: Şeriat davalarını dinlemek, kadı kararlarını bozmak, değiştirmek ve yeni kararlar oluşturmak. Kadıları, müderrisleri ve din görevlilerini atamak. Medrese ve vakıfların işlerini düzenlemek. Bilimsel konularda fetva vermek. İmparatorluk Konseyinde tartışılan davalara katılmak.
Kazasker’in yetkileri
Kazaskerin yetkileri şunlardı: Kadıya ait kararları bozma, değiştirme ve yenisini oluşturma yetkisi. Kadı, müderris ve din görevlilerini atama yetkisi. Medrese ve vakıfların işlerini düzenleme yetkisi. Bilimsel konularda fetva verme yetkisi. İmparatorluk Konseyinde görüşülen davalara katılma yetkisi.
Kazasker’in Tarihi
Kazasker ofisi ilk olarak 14. yüzyılın sonlarında kuruldu. İlk kazaskerler Anadolu ve Rumeli’deki askeri mahkemelere başkanlık eden kadılardı. 16. yüzyıldan itibaren ise tüm şeriat işlerine kazaskerler bakmaya başladı. Kazasker rütbesi Osmanlı İmparatorluğu’nun sonuna kadar varlığını sürdürdü.
Kazasker’in Önemi
Kazaskerlik makamı Osmanlı’da yargı sisteminin en üst kademesinde yer alıyordu. Kazaskerler, kadı kararlarını bozma, değiştirme ve yeni kararlar oluşturma yetkisine sahipti. Bu nedenle Osmanlı Devleti’nde şeriat hukukunun uygulanmasında önemli rol oynamışlardır. Kazaskerlerin ayrıca hakim, öğretmen ve din görevlilerini atama yetkisi de vardı. Bu nedenle Osmanlı’da ilmiye sınıfının oluşumunda önemli rol oynamışlardır. Sonuç olarak Kazaskerlik makamı Osmanlı İmparatorluğu’nda yargı ve ilmiye sisteminin önemli bir parçasıydı.
Bir yanıt bırakın