Depozito nedir?
Depozito, bir mal veya hizmetin satın alınması veya kiralanması konusunda taraflar arasında yapılan sözleşmenin teminatı olarak verilen avans ödemesidir. İtalyanca kökenli bir kelime olan “kapora”, Türkçe’de “güvenlik” anlamına gelir.
Depozito genellikle satıcının mal veya hizmetleri başka bir kişiye satmayacağına veya kiralamayacağına dair bir garanti olarak verilir. Alıcı depozito vererek satıcıya verdiği sözün arkasında durduğunu göstermiş olur.
Depozito hem satıcıya hem de alıcıya çeşitli avantajlar sağlar. Satıcı açısından bu, mal veya hizmeti başka bir kişiye satmaktan veya kiralamaktan kaçınmasına yardımcı olur. Alıcı açısından, satıcının mal veya hizmeti başkasına satması veya kiralaması durumunda depozito iade edilebilir.
Depozito ne zaman verilir?
Depozito genellikle mal veya hizmetlerin satın alınması veya kiralanması konusunda bir anlaşmaya varıldıktan sonra verilir. Ancak bazı durumlarda satıcı, mal veya hizmeti ayırt etmek amacıyla depozito talep edebilir. Bu durumda depozito anlaşmaya varılmadan önce verilebilir.
Depozito ne kadar veriliyor?
Depozito miktarı mal veya hizmetin değerine göre değişmektedir. Genellikle mal veya hizmet bedelinin %10 ila %20’si kadar depozito verilir. Ancak taraflar arasında farklı bir miktar da kararlaştırılabilir.
Depozito Nasıl Geri Alınır?
Depozito taraflar arasında yapılan anlaşmaya göre iade edilir. Genellikle alıcı sözleşmeden cayırsa depozito satıcıda kalır. Ancak satıcının sözleşmeden cayması halinde depozito alıcıya iade edilir.
Mevduatın Hukuki Boyutu
Depozito Türk Borçlar Kanunu’nun 247. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre depozito, alıcının satıcıya verdiği bir ön ödemedir. Depozito, satıcının mal veya hizmetleri başka bir kişiye satmayacağına veya kiralamayacağına dair bir garantidir.
Depozitonun geri alınmasına ilişkin olarak Türk Borçlar Kanunu’nun 247. maddesinin 2. fıkrasında şu hüküm yer alıyor:
“Satıcı, alıcının cayması nedeniyle zarara uğramışsa, tazminat olarak depozitoyu alabilir. Ancak hasar tutarı depozito tutarından fazla ise satıcı, alıcıdan tazminat talep edebilir.”
Bu hükümden anlaşılacağı üzere alıcı sözleşmeden cayırsa depozito satıcıda kalır. Ancak satıcının bu depozitoyu tazminat olarak alabilmesi için, çekilmeden dolayı zarara uğramış olması gerekir. Hasarın depozito tutarından fazla olması durumunda satıcı, alıcıdan tazminat talep edebilir.
Mevduatla İlgili Önemli Hususlar
Depozito genellikle sözlü olarak verilir. Ancak taraflar arasında herhangi bir anlaşmazlık yaşanmaması için depozitonun yazılı olarak verilmesi daha doğru olacaktır. Depozito, mal veya hizmetin fiyatına dahildir. Bu nedenle depozito tutarı mal veya hizmet bedelinden düşülür. Depozito taraflar arasında yapılan anlaşmaya göre iade edilir. Bu nedenle depozitonun geri alınması konusunda herhangi bir anlaşmazlık yaşanmaması için sözleşmenin dikkatle okunması gerekmektedir.
Para Yatırırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Para yatırırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
Mal veya hizmetin değerine göre depozito miktarını belirleyin. Depozitonun geri alınması konusunda taraflar arasında bir anlaşma yapın. Depozitoyu makbuz karşılığında satıcıya verin.
Para Yatırırken Dikkat Edilmesi Gereken Örnekler
Ev kiralarken ev sahibine depozito ödeyerek evi belirli bir süre için rezerve edebilirsiniz. Araç satın alırken depozito ödeyerek satıcının aracı başkasına satmasını engelleyebilirsiniz. Tatil paketi satın alırken acenteye depozito ödeyerek paketi rezerve edebilirsiniz.
Çözüm
Depozito, mal veya hizmet alımı veya kiralanması konusunda taraflar arasında yapılan sözleşmenin teminatı olarak verilen avans ödemesidir. Depozito hem satıcıya hem de alıcıya çeşitli avantajlar sağlar. Ancak para yatırırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır.
Bir yanıt bırakın