Hiperaktivite Nedir?
Hiperaktivite aşırı hareketli ve normalin ötesinde aktif olma durumuna denir. Aşırı fiziksel hareketlerle karakterize nöropsikiyatrik bir hastalıktır. Hiperaktivite özellikle çocukluk çağında çok yaygın görülen bir hastalıktır. Hamilelik sırasında ortaya çıkar ve çocukluk, ergenlik ve yetişkinliği etkilemeye devam eder.
Hiperaktivite Belirtileri
Hiperaktivitenin başlıca belirtileri şunlardır:
Dikkat dağınıklığı: Dikkatlerini bir konuya odaklamada zorluk çekerler.
Hareketlilik: Hareketsiz oturamazlar, sürekli ayakta dururlar veya omuz silkerler.
Dürtüsellik: Düşünmeden hareket ederler ve tehlikeli veya uygunsuz davranışlarda bulunabilirler. Hiperaktivite belirtileri çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, hiperaktivite belirtileri küçük çocuklarda daha belirgin olabilirken yetişkinlerde daha az fark edilebilir.
Hiperaktivitenin Nedenleri
Hiperaktivitenin kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemekle birlikte genetik, çevresel ve biyolojik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik faktörler hiperaktivitenin en önemli nedenlerinden biridir. Ailesinde hiperaktivite öyküsü olan çocuklarda hiperaktivite riski daha yüksektir. Çevresel faktörler arasında annenin hamilelik sırasında yaşadığı stres, sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı yer almaktadır. Ayrıca doğum sırasındaki komplikasyonlar da hiperaktivite riskini artırabilir. Biyolojik faktörler arasında beyindeki dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin fonksiyon bozukluğu yer alır. Bu nörotransmiterler dikkat, hareketlilik ve davranış kontrolünde rol oynar.
Hiperaktivitenin Tedavisi
Hiperaktivite tedavisi semptomların şiddetine ve bireyin yaşına bağlı olarak değişebilmektedir.
Davranışsal terapi: Davranış terapisi hiperaktiviteyi tedavi etmek için kullanılan en yaygın yöntemlerden biridir. Bu terapide, çocuğun dikkatini vermeyi ve hareketlerini kontrol etmeyi öğrenmesine yardımcı olacak teknikler öğretilir.
İlaç tedavisi: Bazı durumlarda hiperaktivite tedavisinde ilaç tedavisi de yararlı olabilir. İlaç tedavisinde genellikle uyarıcı ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar dikkatin odaklanmasında ve hareketliliğin azaltılmasında etkilidir.
Hiperaktiviteye Eğitimsel Yaklaşım
Hiperaktif çocuklar okulda öğrenme güçlükleri yaşayabilirler. Bu nedenle hiperaktif çocukların eğitiminde özel yaklaşımlar gereklidir. Hiperaktif çocukların eğitiminde dikkate alınması gereken bazı noktalar şunlardır:
Çocuğun dikkatini dağıtacak unsurlar azaltılmalıdır.
Çocuğun tek bir konuya odaklanmamasına yardımcı olacak teknikler kullanılmalıdır.
Çocuğun hareketliliğini kontrol etmesine yardımcı olacak düzenlemeler yapılmalıdır.
Hiperaktif çocukların eğitiminde aile ve öğretmenlerin iş birliği içinde çalışması gerekir.
Hiperaktivitenin Sosyal Etkileri
Hiperaktivite aynı zamanda çocuğun sosyal ilişkilerini de olumsuz etkileyebilir. Hiperaktif çocuklar arkadaşlarıyla oynarken veya sınıfta konsantre olmakta zorluk yaşayabilirler. Bu onların dışlanmasına ve yalnızlığına yol açabilir. Hiperaktif çocukların sosyal ilişkilerini geliştirebilmeleri için ailelerin ve öğretmenlerin bazı önlemler alması gerekiyor. Bu önlemler arasında çocuğun sosyal becerilerini geliştirmesine yardımcı olmak, çocuğa arkadaş edinme fırsatları sağlamak ve çocuğun sosyal ortamlarda başarılı olmasını sağlamak yer alır.
Çözüm
Hiperaktivite, çocuğun gelişimini ve yaşamını olumsuz etkileyebilecek bir hastalıktır. Hiperaktivite tedavisi semptomların şiddetine ve bireyin yaşına bağlı olarak değişebilmektedir. Hiperaktif çocukların tedavisinde aile ve öğretmen işbirliği içinde çalışmalıdır.
Bir yanıt bırakın