HDL Kolesterol Nedir?
HDL kolesterol, yüksek yoğunluklu lipoprotein olarak da bilinir. Vücutta bulunan bir kolesterol türüdür ve “iyi kolesterol” olarak adlandırılır. HDL kolesterol vücutta bulunan fazla kolesterolü karaciğere taşıyarak vücuttan atılmasını sağlar. Bu sayede damarlarda kolesterol plaklarının birikmesini önler ve kalp-damar hastalıklarına karşı koruma sağlar.
HDL Kolesterolün Yapısı ve İşlevi
HDL kolesterol, protein, yağ ve fosfolipidler gibi moleküllerden oluşur. Bu moleküllerin oranı HDL kolesterolün tipini belirler. Üç ana HDL kolesterol türü vardır:
Lipoprotein (a) (Lp(a)): Lp(a), HDL kolesterolün en küçük ve en yoğun türüdür. Lp(a) düzeyi genetik faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
HDL3: HDL3, HDL kolesterolün en büyük ve en az yoğun türüdür. HDL3, kolesterolün arterlerden temizlenmesinde en etkili olan HDL kolesterol türüdür.
HDL2: HDL2, HDL kolesterolün orta büyüklükte ve yoğun türüdür. HDL2, HDL3 kadar etkili olmasa da yine de kolesterolün arterlerden temizlenmesine yardımcı olur.
HDL kolesterolün temel işlevi vücuttaki fazla kolesterolü karaciğere taşımak ve atılımını sağlamaktır. HDL kolesterol bu görevi şu şekilde yerine getirir:
Kolesterolün damarlardan uzaklaştırılması: HDL kolesterol, kolesterolü arterlerden “çekme” yeteneğine sahiptir. HDL kolesterol, damar duvarlarındaki kolesterol moleküllerine bağlanarak onları karaciğere doğru çeker.
Karaciğerde kolesterolün yok edilmesi: Karaciğer, kolesterolün parçalanmasına ve atılmasına yardımcı olan bir organdır. HDL kolesterol, karaciğere taşınan kolesterolü parçalayarak karaciğerin onu daha kolay uzaklaştırmasını sağlar.
HDL Kolesterolün Önemi
HDL kolesterolün önemi kardiyovasküler hastalık riskini azaltmasıdır. Yüksek HDL kolesterol düzeyine sahip kişilerde kardiyovasküler hastalık riski daha düşüktür. Düşük HDL kolesterol düzeyine sahip kişilerde kardiyovasküler hastalık riski daha yüksektir.
HDL Kolesterol Düzeyini Etkileyen Faktörler
HDL kolesterol düzeyini etkileyen faktörler şunlardır:
Yaş: HDL kolesterol düzeyi yaşla birlikte azalır.
Cinsiyet: HDL kolesterol düzeyleri kadınlarda erkeklere göre daha yüksektir.
Egzersiz yapmak: Düzenli egzersiz HDL kolesterol seviyelerinin artmasına yardımcı olur.
Sigara: Sigara içmek HDL kolesterol düzeylerini düşürür.
Alkol: Aşırı alkol tüketimi HDL kolesterol düzeylerini düşürür.
Diyet: Sağlıklı bir diyet yemek, HDL kolesterol düzeylerini artırmaya yardımcı olur.
HDL Kolesterol Düzeyini Artırmanın Yolları
HDL kolesterol düzeylerini artırmak için yapılabilecekler şunlardır:
Düzenli egzersiz yapmak: Haftada en az 150 dakika orta veya 75 dakika şiddetli aerobik egzersiz yapmak HDL kolesterol seviyelerinin artmasına yardımcı olur.
Sigarayı bırakmak: Sigara içmek HDL kolesterol düzeylerini düşürür. Sigarayı bırakmak HDL kolesterol düzeylerini artırmaya yardımcı olur.
Alkol tüketimini sınırlamak: Aşırı alkol tüketimi HDL kolesterol düzeylerini düşürür. Alkol tüketimini günde en fazla 2 birimle sınırlamak, HDL kolesterol seviyelerinin artmasına yardımcı olur.
Sağlıklı bir diyet yemek: Sağlıklı bir diyet HDL kolesterol seviyelerinin artmasına yardımcı olur. Sağlıklı bir diyet şunları içermelidir: Meyve ve sebzeler Tam tahıllar Yağsız proteinler Sağlıklı yağlar
HDL Kolesterol Testi
HDL kolesterol düzeyi kan testiyle ölçülür. HDL kolesterol testi rutin kan testlerinin bir parçası olarak yapılabilir. HDL kolesterol düzeyi mililitre başına miligram (mg/dL) cinsinden ifade edilir. Yetişkin erkeklerde normal HDL kolesterol düzeyi 40 mg/dL’nin üzerinde, kadınlarda ise 50 mg/dL’nin üzerindedir. HDL kolesterol düzeyi 40 mg/dL’nin altında olan erkeklerde ve HDL kolesterol düzeyi 50 mg/dL’nin altında olan kadınlarda kardiyovasküler hastalık riski daha yüksektir.
**Sonuç olarak HDL kolesterol, kardiyovasküler hastalık riskini azaltır
Bir yanıt bırakın