Gut nedir?
Gut, ürik asit kristallerinin eklem içi ve çevresinde birikmesi sonucu ortaya çıkan ağrılı bir artrit türüdür. Ürik asit, proteinlerin parçalanması sonucu oluşan bir maddedir. Sağlıklı bir vücutta ürik asit böbrekler tarafından süzülür ve idrarla atılır. Ancak bazı durumlarda ürik asit üretimi artabilir veya atılımı azalabilir. Bu durum kandaki ürik asit seviyesinin artmasına neden olur. Kandaki yüksek ürik asit seviyeleri, eklemlerin içinde ve çevresinde ürik asit kristallerinin birikmesine yol açabilir. Bu kristaller eklemlerde iltihaplanma ve ağrıya neden olur.
Gut nedenleri
Gutun nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak bazı faktörlerin gut gelişme riskini arttırabileceği düşünülmektedir. Bu faktörler şunları içerir:
Erkek cinsiyet Yaş (40 yaş üstü) Ailede gut öyküsü Aşırı kilo veya obezite Yüksek tansiyon Diyabet Böbrek hastalığı Bazı ilaçlar (örneğin diüretikler) Bazı tıbbi durumlar (örneğin bazı kanser türleri, bazı kan hastalıkları)
Gut belirtileri
Gutun en sık görülen belirtisi eklemlerde ani ve şiddetli ağrıdır. Bu ağrı genellikle ayak başparmağının ekleminde meydana gelir. Ancak diz, ayak bileği, el, dirsek ve omuz gibi diğer eklemlerde de görülebilmektedir. Eklem ağrısının yanı sıra eklemde kızarıklık, şişlik ve hassasiyet de ortaya çıkabilir.
Gut atakları genellikle geceleri başlar ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak ataklar tekrarlayabilir. Gut hastalığının ilerleyen aşamalarında eklemlerde kalıcı hasar ve şekil bozuklukları meydana gelebilir.
Gut Hastalığının Tanısı
Gut tanısı hastanın öyküsü ve fizik muayene bulgularına göre konulabilir. Ancak kesin tanı için eklem sıvısında ürik asit kristallerinin görülmesi gerekir. Bu amaçla eklemden sıvı örneği alınabilir.
Gut Tedavisi
Gut tedavisi iki ana aşamadan oluşur: atakların tedavisi ve atakların önlenmesi.
Atakların Tedavisi
Ağrı ve iltihabı azaltmak için atakları tedavi etmek için ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar arasında steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler), kolşisin ve kortikosteroidler bulunur.
Saldırıların Önlenmesi
Saldırıları önlemek için ürik asit düzeyini azaltmak gerekir. Bu amaçla aşağıdaki önlemler alınabilir:
Kilo vermek veya ideal kiloyu korumak Alkol tüketimini azaltmak Et, balık ve deniz ürünleri gibi pürinden zengin gıdaların tüketimini sınırlamak Bol miktarda su içmek
Gut Hastalığında Beslenme
Gut tedavisinde beslenme de önemli bir rol oynar. Gut hastaları pürin açısından zengin gıdaların tüketimini sınırlamalıdır. Pürin, proteinlerin parçalanması sonucu oluşan bir maddedir. Pürinlerin parçalanması sonucu ürik asit oluşur.
Gut hastaları için pürin bakımından zengin bazı gıdalar şunlardır:
Et, özellikle sakatat Balık, özellikle uskumru, ton balığı, sardalye Deniz ürünleri, özellikle midye, karides, istiridye Mantarlar Kuru baklagiller Kuruyemişler Fındık Fermente içecekler (örn. bira, şarap)
Gut hastalarının bu gıdaların tüketimini sınırlamak yerine pürin oranı düşük gıdaları tercih etmesi gerekmektedir. Pürin içeriği düşük olan bazı gıdalar şunlardır:
Meyve Sebze Süt ürünleri Tahıllar Yumurta
Gut hastalarının beslenme konusunda diyetisyene danışması faydalı olabilir.
Gut Hastalığının Komplikasyonları
Gut hastalığının ilerleyen aşamalarında eklemlerde kalıcı hasar ve şekil bozuklukları meydana gelebilir. Ayrıca böbrek taşı oluşumu, böbrek yetmezliği gibi komplikasyonlar da gelişebilir.
Gutun Önlenmesi
Gut hastalığını önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:
Bir yanıt bırakın