Fizyoloji Nedir?
Fizyoloji, canlıların mekanik, fiziksel ve biyokimyasal fonksiyonlarını ve sistemlerinin işleyişini inceleyen bilim dalıdır. Yunanca “physis” (doğa) ve “logos” (bilim) sözcüklerinden türetilen fizyoloji, canlı organizmaların nasıl çalıştığını ve bu işlevlerin altında yatan mekanizmaları araştırır.
Fizyoloji, canlı organizmaları moleküler düzeyden organizma düzeyine kadar farklı ölçeklerde inceleyebilir. Örneğin fizyoloji, hücrelerin moleküler düzeyde nasıl enerji ürettiğini, doku düzeyinde kasların nasıl kasıldığını, organ düzeyinde kalbin nasıl attığını ve sistem düzeyinde vücudun nasıl nefes aldığını inceleyebilir.
Fizyoloji, tıp, eczacılık, biyokimya, biyoloji, çevre bilimi ve hayvan bilimi dahil olmak üzere birçok farklı alanda önemli bir rol oynamaktadır. Tıpta fizyolojinin temelleri tıp eğitiminin ayrılmaz bir parçasıdır ve doktorların hastalıkları teşhis etmesine ve tedavi etmesine yardımcı olur. Eczacılıkta fizyoloji bilgisi ilaçların nasıl çalıştığını ve nasıl etki ettiğini anlamamıza yardımcı olur. Biyokimyada fizyoloji bilgisi hücrelerin ve organların nasıl çalıştığını anlamamıza yardımcı olur. Biyolojide fizyoloji bilgisi, canlıların nasıl gelişip evrimleştiğini anlamamıza yardımcı olur. Çevre biliminde fizyoloji bilgisi, çevresel faktörlerin canlı organizmalar üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı olur. Hayvan biliminde fizyoloji bilgisi hayvanların nasıl çalıştığını anlamamıza yardımcı olur.
Fizyolojinin Alt Dalları
Fizyoloji birçok farklı alt dala ayrılabilir. Bu alt dallar, incelenen canlı organizmanın türüne, incelenen işlevlere veya kullanılan araştırma yöntemlerine göre sınıflandırılabilir.
Organizma Tipine Göre Alt Dallar
İnsan fizyolojisi: İnsan vücudunun mekanik, fiziksel ve biyokimyasal fonksiyonlarını ve sistemlerinin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Hayvan fizyolojisi: Hayvanların mekanik, fiziksel ve biyokimyasal fonksiyonlarını ve sistemlerinin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Bitki fizyolojisi: Bitkilerin mekanik, fiziksel ve biyokimyasal fonksiyonlarını ve sistemlerinin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
İncelenen Fonksiyonlara Göre Alt Dallar
Sinir fizyolojisi: Sinir sisteminin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Kas fizyolojisi: Kas sisteminin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Solunum fizyolojisi: Solunum sisteminin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Dolaşım fizyolojisi: Dolaşım sisteminin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Sindirim fizyolojisi: Sindirim sisteminin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
İdrar fizyolojisi: Üriner sistemin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Endokrin fizyolojisi: Endokrin sistemin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Üreme fizyolojisi: Üreme sisteminin işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Kullanılan Araştırma Yöntemlerine Göre Alt Dallar
Klinik fizyoloji: İnsan vücudunun mekanik, fiziksel ve biyokimyasal fonksiyonlarını ve sistemlerinin klinik şartlarda işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
Deneysel fizyoloji: Canlı organizmaların mekanik, fiziksel ve biyokimyasal fonksiyonlarını ve sistemlerini laboratuvar koşullarında inceleyen bilim dalıdır.
Modelleme fizyolojisi: Canlı organizmaların mekanik, fiziksel ve biyokimyasal fonksiyonlarını ve sistemlerini bilgisayar modellerini kullanarak inceleyen bilim dalıdır.
Fizyoloji Araştırma Yöntemleri
Fizyolojide kullanılan araştırma yöntemleri, incelenen canlı organizmanın türüne, incelenen işlevlere ve araştırmacıların ilgi alanlarına bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Klinik çalışmalardafizyologlar genellikle hastalarda veya sağlıklı bireylerde gözlem ve ölçümler yoluyla fizyolojik işlevleri inceleyebilirler. Örneğin fizyologlar kalp atış hızı, kan basıncı ve solunum hızı gibi fizyolojik parametreleri ölçerek vücudun stres veya hastalık gibi durumlara nasıl tepki verdiğini inceleyebilirler.
Deneysel araştırmalardaFizyologlar genellikle fizyolojik fonksiyonları laboratuvar koşullarında kontrollü deneyler yaparak incelerler.
Bir yanıt bırakın