Cins Adı Nedir?
Genel bir isim, aynı cinse ait varlıkların ortak adı olan bir isimdir. Ortak isimler canlı veya cansız varlıklara atıfta bulunabilir. Cins adları aynı zamanda tür adları olarak da bilinir.
Genel Adların Özellikleri
Ortak adların temel özellikleri şunlardır:
Ortak isimler aynı cinse ait varlıkların ortak isimleri olduğundan tek bir varlık veya nesneyi belirtmezler. Örneğin “insan” kelimesi ortak bir isimdir ve tek başına bir kişiyi ifade etmez. Ortak isimler cümlede özne, nesne, yüklem, yer tümleci ve zaman tümleci gibi çeşitli rollerde kullanılabilir. Mesela “İnsan doğanın en değerli varlığıdır.” Cümlede “insan” kelimesi özne görevi görmektedir. Ortak isimler çeşitli soneklerle çekimlenebilir. Örneğin “insan” kelimesi “insan-lar”, “insan-lık”, “insan-ca” gibi eklerle çekilebilir.
Genel Ad Türleri
Genel isimler, çeşitli özelliklerine göre çeşitli sınıflara ayrılabilir.
Canlı Cins Adları
Canlı isimler canlı varlıklara atıfta bulunan isimlerdir. Örneğin “insan”, “hayvan”, “bitki” gibi kelimeler canlı isimlerdir.
Cansız Genel İsimler
Cansız isimler, cansız nesneleri ifade eden isimlerdir. Örneğin “masa”, “sandalye”, “kalem” gibi kelimeler cansız isimlerdir.
Somut İsimler
Somut isimler duyu organlarımızla algılayabildiğimiz varlıkları ifade eden isimlerdir. Örneğin “masa”, “sandalye”, “kalem” gibi kelimeler somut isimlerdir.
Soyut Genel İsimler
Soyut isimler duyu organlarımızla algılayamadığımız varlıkları ifade eden isimlerdir. Örneğin “mutluluk”, “üzüntü”, “adalet” gibi kelimeler soyut isimlerdir.
Tekil İsimler
Tekil isimler tek bir varlığa işaret eden isimlerdir. Örneğin “masa”, “kalem”, “kişi” gibi kelimeler tekil isimlerdir.
Çoğul İsimler
Çoğul isimler birden fazla varlığı ifade eden isimlerdir. Örneğin “masalar”, “kalemler”, “insanlar” gibi kelimeler çoğul isimlerdir.
Ara Cins Adları
Ara isimler, tekil ve çoğul halleri aynı olan isimlerdir. Örneğin “kalem” kelimesinin tekil ve çoğul biçimleri aynıdır.
Ortak İsimlerin Özel İsimlerden Farkı
Ortak isimler ile özel isimler arasındaki temel fark, ortak isimlerin aynı cinse ait varlıkların ortak isimleri olması, özel isimlerin ise tek bir spesifik varlığı ifade etmesidir. Örneğin “insan” kelimesi ortak bir isimdir ve tüm insanları ifade eder. “Mustafa Kemal Atatürk” kelimesi özel isimdir ve tek bir kişiyi ifade eder.
Genel Adların Kullanım Alanları
Ortak isimler günlük yaşamda ve yazı dilinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ortak isimler cümlede özne, nesne, yüklem, yer tümleci ve zaman tümleci gibi çeşitli rollerde kullanılabilir. Mesela “İnsan doğanın en değerli varlığıdır.” Cümlede “insan” kelimesi özne görevi görmektedir.
Ortak isimler, çeşitli edatlar ve kelimelerle birlikte kullanılarak yeni anlamlar oluşturabilir. Örneğin “insan” kelimesi, “insanlık”, “insan gibi” gibi eklerle birlikte kullanılarak yeni anlamlar kazanabilmektedir.
Genel Adların Önemi
Ortak isimler dilimizin önemli bir unsurudur. Ortak isimler günlük yaşamda ve yazı dilinde sıklıkla kullanılır. Cins adlarını doğru bilmek dilimizi etkili bir şekilde kullanmamızı sağlar.
Cins Adı Örnekleri
Yaygın isimlerin örnekleri şunlardır:
Yaşayan cins adları: insan, hayvan, bitki, kuş, balık, böcek, ağaç, çiçek vb.
Cansız isimler: masa, sandalye, kalem, kitap, bilgisayar, telefon, araba, ev vb.
Bir yanıt bırakın