Bronşektazi Nedir?
Bronşektazi, akciğerlerdeki hava yollarının (bronşların) kalıcı olarak genişlemesidir. Bu genişleme, bronş duvarlarındaki hasar sonucu oluşur. Bronş duvarları elastik doku ve kastan oluşur. Bu dokular bronşların düzgün bir şekilde genişlemesini ve daralmasını sağlar. Bronşektazi, bu dokulardaki hasar sonucu bronşların normalden daha fazla genişlemesine neden olur.
Bronşektazinin Nedenleri
Bronşektazi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
Solunum yolu enfeksiyonları: Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları sonucu bronşektazi gelişebilir. Bu enfeksiyonlar bronş duvarlarına zarar verebilir.
Tüberküloz: Tüberküloz, akciğerlerde enfeksiyona neden olan bakteriyel bir hastalıktır. Tüberküloz bronşektazi gelişimi için önemli bir risk faktörüdür.
Kistik fibrozis: Kistik fibrozis genetik bir hastalıktır. Bu hastalıkta vücuttaki mukus kalınlaşır ve yapışkan hale gelir. Bu mukus bronşlarda birikerek enfeksiyonlara ve bronşektazi gelişmesine neden olabilir.
Sigara: Sigara içmek bronşektazi gelişiminde önemli bir risk faktörüdür. Sigara dumanı bronşlara zarar verebilir.
Travma: Akciğer travması bronşektazi gelişimine yol açabilir.
Diğer hastalıklar: Bronşektaziye başka bazı hastalıklar da neden olabilir. Bu hastalıklar arasında immün yetmezlik hastalıkları, bağışıklık sistemi bozuklukları ve bazı genetik hastalıklar bulunur.
Bronşektazi Belirtileri
Bronşektazi genellikle aşağıdaki semptomlarla kendini gösterir:
Öksürük: Bronşektazili kişilerin en sık şikayeti balgamlı ve kanlı olabilen öksürüktür.
Sık görülen solunum yolu enfeksiyonları: Bronşektazi hastalarında sıklıkla solunum yolu enfeksiyonları görülür. Bu enfeksiyonlar öksürüğü şiddetlendirebilir ve balgamda kan oluşmasına neden olabilir.
Nefes darlığı: Bronşektazi ilerledikçe nefes darlığı ortaya çıkabilir. Özellikle egzersiz yaparken veya yokuş tırmanırken nefes darlığı hissedilir.
Ağız kokusu: Bronşektazili kişilerin balgamında biriken bakteriler kötü nefes kokusuna neden olabilir.
Zayıflık ve kilo kaybı: Bronşektazi hastalarda yorgunluk ve kilo kaybına neden olabilir.
Bronşektazi Tanısı
Bronşektazi tanısı genellikle hastanın şikayetleri ve fizik muayene bulgularına göre konulur. Teşhis için aşağıdaki testler yapılabilir:
Göğüs röntgeni: Göğüs röntgeni bronşektazinin varlığını ve boyutunu gösterebilir.
CT tarama: Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması bronşektaziyi daha detaylı olarak gösterir.
Balgam kültürü: Bronşlarda enfeksiyona neden olan bakterileri tespit etmek için balgam kültürü yapılır.
Bronşektazi Tedavisi
Bronşektazi tedavisi hastalığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Bronşektazi tedavisinin temel amacı enfeksiyonları önlemek ve bronşların genişlemesini kontrol altına almaktır. Bronşektazi tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
Antibiyotikler: Antibiyotikler bronşlarda enfeksiyona neden olan bakterileri tedavi etmek için kullanılır.
Bronkodilatörler: Bronkodilatörler, bronşların genişlemesini sağlayarak öksürüğü ve nefes darlığını azaltmaya yardımcı olan ilaçlardır.
Mukolitik ilaçlar: Mukolitik ilaçlar bronşlardaki mukusun incelmesine ve çıkarılmasına yardımcı olur. Bronşektaziyi tedavi etmek için kullanılan diğer yöntemler şunlardır:
Sigarayı bırakmak: Sigara içmek bronşektazi gelişimi için önemli bir risk faktörüdür. Sigara içen bronşektazili hastaların sigarayı bırakması hastalığın ilerlemesini önlemek açısından önemlidir.
Oksijen terapisi: Bronşektazi ilerledikçe hastalarda nefes darlığı ve oksijen eksikliği gelişebilir. Bu durumlarda hastalara oksijen tedavisi uygulanabilir.
Cerrahi tedavi: Bazı durumlarda bronşektazinin tedavisinde cerrahi müdahale gerekebilmektedir. Cerrahi müdahale, bronş genişlemesinin fazla olması
Bir yanıt bırakın