Sınırda Kişilik Bozukluğu Nedir?
Borderline kişilik bozukluğu (BPD), duygusal dengesizlik, benlik algısında bozulma ve kişilerarası ilişkilerde zorluklarla karakterize kronik bir kişilik bozukluğudur. BPD’li kişiler aşırı derecede değişken duygular, yoğun öfke, kendine zarar veren davranışlar ve istikrarsız ilişkiler yaşama eğilimindedir.
BPD’nin belirtileri
BPD’nin en sık görülen semptomları şunlardır:
Duygusal istikrarsızlık: BPD’li insanlar son derece değişken duygular yaşarlar. Bu duygular genellikle öfke, kaygı, üzüntü ve mutluluktan oluşur.
Kendilik algısı bozukluğu: BKB’li kişiler benlik algılarında belirsizlik ve tutarsızlık yaşarlar. Kendilerini ve kim olduklarını anlamakta zorluk yaşayabilirler.
Kişilerarası ilişkilerdeki zorluklar: BPD’li kişiler istikrarsız ve yoğun ilişkiler yaşarlar. Sevdiklerinin dikkatini kaybetmekten ya da terk edilmekten korkabilirler. Bu nedenle ilişkilerinde aşırı yakınlık ile aşırı mesafe arasında gidip gelirler.
Kendine zarar verme davranışları: BPD’li kişiler kendine zarar verici davranışlara başvurabilirler. Bu davranışlar kesme, yakma, intihara teşebbüs gibi çeşitli biçimlerde gerçekleşebilir.
BPD’nin nedenleri
BPD’nin kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun sorumlu olduğu düşünülmektedir. Genetik faktörler BPD’ye yatkınlığı belirleyebilirken çevresel faktörler de bu yatkınlığı tetikleyebilir.
BPD’ye duyarlılığı artıran genetik faktörler arasında serotonin ve dopamin gibi nörotransmiterlerin işleyişindeki bozukluklar yer alır. Bu nörotransmiterler duyguların, davranışların ve düşünce süreçlerinin düzenlenmesinde rol oynar.
BPD’yi tetikleyebilecek çevresel faktörler arasında çocukluk çağı travması, ihmal ve istismar yer alır. Bu faktörler, BPD’li kişilerin duygusal düzenleme ve kişilerarası ilişkilerde zorluk yaşama riskini artırabilir.
BPD Tedavisi
BPD’nin tedavisi genellikle psikoterapi ve ilaç kombinasyonunu içerir.
Psikoterapi, BPD’li kişilerin duygularını düzenlemeyi öğrenmelerine, benlik duygularını geliştirmelerine ve kişilerarası ilişkilerini geliştirmelerine yardımcı olur. En yaygın psikoterapi türleri bilişsel davranışçı terapi (CBT) ve diyalektik davranışçı terapidir (DBT).
İlaç, BPD’li kişilerin duygusal dengesizliklerini ve kendine zarar verme davranışlarını kontrol etmelerine yardımcı olabilir. İlaç tedavisinde genellikle antipsikotikler, antidepresanlar ve duygudurum dengeleyiciler kullanılır.
BPD’nin Hayati Etkileri
BPD, insanların yaşamlarını önemli ölçüde etkileyebilecek ciddi bir hastalıktır. BPD’li kişiler iş, okul ve ilişkilerde zorluklar yaşayabilir. Ayrıca madde kullanımı, intihar ve cinayet gibi riskleri de artırabilir.
BPD’li Birinin Hayatını Kolaylaştırmak İçin Ne Yapılabilir?
BPD’li birinin hayatını kolaylaştırmak için yapılabilecek bazı şeyler şunlardır:
Duygularını kabul edin ve onları anlamaya çalışın.
Ona destek ve anlayış sağlayın.
Kendine zarar verme davranışını ciddiye alın ve onu yardım almaya teşvik edin.
Tedavi sürecine dahil olun.
BPD’li biriyle ilişki kurmak zor olabilir. Ancak anlayış ve destek sağlayarak iyileşme sürecine destek olabilirsiniz.
Bir yanıt bırakın