Bilinç Akışı Nedir?
Bilinç akışı, bir karakterin iç dünyasını, düşüncelerini ve hislerini mantıksal bir sırayı takip etmeden çağrışımlar yoluyla aktaran edebi bir anlatım tekniğidir. Bu teknikte, karakterin bilincinde beliren her türlü düşünce, duygu, anı, hayal, duyum, izlenim, çağrışım vb. okuyucuya olduğu gibi aktarılır. Bilinç akışı tekniği, 20. yüzyılın başlarında modernizm hareketinin bir parçası olarak ortaya çıkmıştır. Bu hareket, geleneksel anlatım tekniklerinden uzaklaşarak gerçeği daha gerçekçi bir şekilde yansıtmayı amaçlamıştır. Bilinç akışı tekniği bu amaca ulaşmanın bir yolu olarak görülmüştür. Bilinç akışı tekniği genellikle iç monolog şeklinde kullanılır. İç monolog, bir karakterin kendi kendine düşündüğü ve konuştuğu bir anlatım biçimidir. Bilinç akışı tekniğinde kullanılan iç monologlar, karakterin bilincinde beliren her türlü düşünce ve duyguyu yansıtır. Bu nedenle iç monologlar genellikle tutarsız, düzensiz ve eksik bir yapıya sahiptir. Bilinç akışı tekniğinde kullanılan tekniklerden bazıları şunlardır:
Düşünce ve duyguların çağrışım yoluyla aktarılması: Bilinç akışı tekniğinde, karakterin bilincinde beliren düşünceler ve duygular çağrışım yoluyla aktarılır. Bu nedenle, karakterin düşünceleri ve duyguları arasında mantıksal bir bağlantı olmayabilir.
İç monologların tutarsız ve düzensiz yapısı: Bilinç akışı tekniğinde kullanılan iç monologlar genellikle tutarsız ve düzensiz bir yapıya sahiptir. Bunun nedeni, karakterin bilincinde beliren düşünce ve duyguların da tutarsız ve düzensiz olmasıdır.
Dilbilgisi kurallarına uyulmaması: Bilinç akışı tekniğinde dilbilgisi kurallarına uyulmaması yaygındır. Bunun nedeni, karakterin bilincinde beliren düşünce ve duyguların konuşma diline yakın bir şekilde iletilmesinin amaçlanmasıdır.
Bilinç Akışı Tekniğinin Özellikleri
Bilinç akışı tekniğinin temel özellikleri şunlardır:
Düşünce ve duyguların çağrışım yoluyla aktarılması: Bilinç akışı tekniğinde, karakterin bilincinde beliren düşünceler ve duygular çağrışım yoluyla aktarılır. Bu nedenle, karakterin düşünceleri ve duyguları arasında mantıksal bir bağlantı olmayabilir.
İç monologların tutarsız ve düzensiz yapısı: Bilinç akışı tekniğinde kullanılan iç monologlar genellikle tutarsız ve düzensiz bir yapıya sahiptir. Bunun nedeni, karakterin bilincinde beliren düşünce ve duyguların da tutarsız ve düzensiz olmasıdır.
Dilbilgisi kurallarına uyulmaması: Bilinç akışı tekniğinde dilbilgisi kurallarına uyulmaması yaygındır. Bunun nedeni, karakterin bilincinde beliren düşünce ve duyguların konuşma diline yakın bir şekilde iletilmesinin amaçlanmasıdır.
Geçmiş ve şimdiki zamanların iç içe geçmesi: Bilinç akışı tekniğinde karakterin geçmişi ve bugünü iç içe geçebilir. Çünkü karakterin bilincinde geçmiş ve şimdiki zaman birbirine karışmıştır.
Duyusal izlenimlerin aktarımı: Bilinç akışı tekniğinde karakterin duyu organlarından gelen izlenimler de aktarılabilir. Bunun sebebi karakterin bilincinde duyu organlarının aktif olmasıdır.
Bilinç Akışı Tekniğinin Önemi
Bilinç akışı tekniği modern edebiyatın gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu teknik gerçeği daha gerçekçi bir şekilde yansıtmak için kullanılmıştır. Bilinç akışı tekniği karakterlerin iç dünyalarını daha derinlemesine anlamamıza yardımcı olmuştur. Bilinç akışı tekniği bugün edebiyatta hala kullanılmaktadır. Bu teknik özellikle postmodern edebiyatın önemli bir unsurudur.
Bilinç Akışı Tekniğini Kullanan Yazarlar
Bilinç akışı tekniğini kullanan en önemli yazarlardan bazıları şunlardır:
James Joyce: Ulysses (1922), Finnegans Uyanışı (1939)
Virginia Woolf: Bayan Dalloway (1925), Orlando (1928), Bayan Ramsay (1927)
William Faulkner: Ses ve Öfke (1929), Ölürken (1930), Absalom, Absalom! (1936)
Bir yanıt bırakın