Anti-inflamatuar Nedir?
Anti-inflamatuar, iltihabı ve ödemi azaltan maddeler ve tedavilerin genel adıdır. İltihap, dokuların herhangi bir fiziksel, kimyasal veya biyolojik saldırıya karşı verdiği özel tepkidir. Bu tepki, doku hasarını önlemeye ve iyileşmeyi desteklemeye yardımcı olur. Ancak bazı durumlarda iltihap aşırı hale gelebilir ve ağrı, şişlik, kızarıklık ve sıcaklık gibi semptomlara neden olabilir.
Anti-inflamatuar ilaçlar, iltihabı azaltarak bu semptomların hafifletilmesine yardımcı olur. Anti-inflamatuar ilaçlar, tüm analjeziklerin yaklaşık yarısını oluşturur. Analjezikler, ağrıyı azaltan ilaçlardır.
Anti-inflamatuar İlaçların Türleri
Anti-inflamatuar ilaçlar iki ana kategoriye ayrılır:
Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler): NSAID’ler en yaygın kullanılan anti-inflamatuar ilaçlardır. Ağrıyı, ateşi ve iltihabı azaltırlar. NSAID’ler reçeteli ve reçetesiz olarak mevcuttur.
Steroid antiinflamatuar ilaçlar (SAID’ler): SAID’ler daha güçlü anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Ancak, NSAID’lerden daha yüksek yan etki riski taşırlar. SAID’ler genellikle reçeteyle alınabilir.
NSAİİ’ler
NSAID’ler iltihabı azaltmak için çeşitli mekanizmalar aracılığıyla çalışır. Bazı NSAID’ler COX-1 ve COX-2 enzimlerini inhibe ederek çalışır. COX-1 enzimi mide astarını korumaya yardımcı olan prostaglandinler üretir. COX-2 enzimi iltihabı tetikleyen prostaglandinler üretir.
NSAID’ler ağrıyı, ateşi ve iltihabı azaltmada etkilidir. Ancak, bazı yan etki riskleri de taşırlar. NSAID’lerin en yaygın yan etkileri gastrointestinal rahatsızlık, baş ağrısı ve kanamadır.
NSAID’lerin türleri
NSAİİ’ler etki mekanizmalarına göre iki ana gruba ayrılır:
COX-1/COX-2 inhibitörleri: Bu NSAID’ler hem COX-1 hem de COX-2 enzimlerini inhibe eder.
COX-2 seçici inhibitörleri: Bu NSAID’ler sadece COX-2 enzimini inhibe eder.
COX-1/COX-2 inhibitörleri
COX-1/COX-2 inhibitörleri en sık kullanılan NSAID’lerdir. Bu ilaçlar ağrıyı, ateşi ve iltihabı azaltmada etkilidir. Ancak, gastrointestinal rahatsızlık, baş ağrısı ve kanama gibi yan etki riskleri de taşırlar.
COX-1/COX-2 inhibitörlerine örnek olarak şunlar verilebilir:
Aspirin İbuprofen Naproksen Diklofenak Ketoprofen
COX-2 seçici inhibitörleri
COX-2 seçici inhibitörleri daha yeni bir NSAID türüdür. Bu ilaçlar COX-1 enzimini inhibe etmedikleri için gastrointestinal rahatsızlık riskini azaltırlar. Ancak kanama riskini artırabilirler.
COX-2 seçici inhibitörlerinin örnekleri arasında şunlar yer alır:
Selekoksib Rofekoksib Etorikoksib
SAİİ’ler
SAID’ler NSAID’lerden daha güçlü anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Ancak, NSAID’lerden daha fazla yan etki riski taşırlar. SAID’ler genellikle reçeteyle alınabilir.
SAID’ler iltihabı azaltmak için COX-1 ve COX-2 enzimlerini inhibe eder. Ancak, NSAID’lerin aksine, SAID’ler ayrıca kemik dokusunu koruyan prostaglandinleri de inhibe eder. Bu nedenle, SAID’ler uzun süreli kullanımda osteoporoz riskini artırabilir.
SAII’lerin Türleri
SAII’ler etki mekanizmalarına göre iki ana gruba ayrılır:
Kortikosteroidler: Kortikosteroidler vücutta doğal olarak üretilen steroid hormonlardır. İltihabı azaltmada güçlü bir etkiye sahiptirler. Ancak, uzun vadeli
Bir yanıt bırakın