ALS nedir?
ALS, Amyotrofik Lateral Skleroz’un kısaltmasıdır. İstemli kas hareketlerini kontrol eden sinir hücrelerinin (motor nöronlar) ilerleyici hasarı sonucu oluşan nörodejeneratif bir hastalıktır. Motor nöronlar beyinden kaslara sinyal iletmekten sorumludur. Bu sinyallerin iletilmesinin bozulması kas güçsüzlüğüne ve erimesine yol açar. ALS, dünya çapında her yıl yaklaşık 100 bin kişiden 2-6’sında görülen nadir bir hastalıktır. Her yaşta görülebilmesine rağmen genellikle 40-60 yaşları arasında görülür. Kadınlardan çok erkeklerde görülür.
ALS’nin belirtileri
ALS belirtileri genellikle yavaş yavaş başlar ve zamanla ilerler. İlk belirtiler genellikle kollarda veya bacaklarda güçsüzlük veya seğirme şeklinde ortaya çıkar. Hastalar yürümede, merdiven inip çıkmada, yazı yazmada veya yemek yemede zorluk çekmeye başlayabilir. Hastalık ilerledikçe kas zayıflığı tüm vücuda yayılır. Hastalar ayrıca konuşma, yutkunma ve nefes almada da zorluk yaşamaya başlar. ALS’nin ilerleyen aşamalarında hastalar yatalak hale gelebilir. ALS’nin belirtileri diğer bazı nörolojik hastalıklara benzer olabilir. Bu nedenle kesin tanı için nörolojik muayene ve tetkiklerin yapılması gerekmektedir.
ALS’nin nedenleri
ALS’nin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir. ALS’ye neden olabilecek bazı genetik mutasyonlar tespit edilmiştir. Bu mutasyonlara sahip kişilerin ALS geliştirme riski daha yüksektir. Çevresel faktörler sigara içmeyi, ağır metallere maruz kalmayı ve bazı ilaçları içerir. Ancak bu faktörlerin ALS’ye neden olup olmadığı kesin olarak kanıtlanamamıştır.
ALS Tedavisi
ALS’nin tedavisi yoktur. Ancak bazı ilaçlar ve tedaviler hastaların yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir. ALS tedavisinde kullanılan ilaçlar kas zayıflığını ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur. Bu ilaçlar hastaların yürüme, konuşma ve yutma gibi günlük aktiviteleri daha uzun süre sürdürmelerine yardımcı olabilir. ALS hastaları için fizyoterapi, konuşma terapisi, solunum terapisi gibi destekleyici tedaviler de önemlidir. Bu tedaviler kas kuvvetinin ve esnekliğinin korunmasına, konuşma ve yutma güçlüklerinin yönetilmesine ve solunum fonksiyonunun iyileştirilmesine yardımcı olabilir.
ALS Kursu
ALS ilerleyici bir hastalıktır. Hastalığın seyri kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir. Bazı hastalarda hastalık yıllar içinde yavaş yavaş ilerleyebilirken bazılarında ise daha hızlı ilerleyebilir. ALS’nin ortalama ömrü 3-5 yıldır. Ancak bazı hastalar 10 yıldan fazla yaşayabilmektedir.
ALS’nin Psikolojik Etkileri
ALS hem hastalar hem de hasta yakınları için zorlu bir hastalıktır. Hastalar kas güçsüzlüğü, konuşma güçlüğü, yutma güçlüğü, nefes almada zorluk gibi fiziksel sorunlarla baş etmek zorunda kalıyor. Bu sorunlar hastaların günlük yaşamlarını ve sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. ALS hastaları aynı zamanda ölüm korkusu, umutsuzluk, yalnızlık gibi duygularla da baş etmek zorunda kalabiliyor. Bu duygular hastaların ruh sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. ALS hastalarına ve yakınlarına psikolojik destek sağlanması önemlidir. Bu destek hastaların duygularını ifade etmelerine, baş etme becerilerini geliştirmelerine ve yaşam kalitelerini iyileştirmelerine yardımcı olabilir.
ALS Araştırması
ALS’nin tedavisi ve önlenmesine yönelik araştırmalar devam ediyor. Bu çalışmalarda genetik faktörler, çevresel faktörler ve hastalığın patofizyolojisi üzerine çalışmalar yapılmaktadır. ALS tedavisi için geliştirilen bazı yeni ilaçlar, klinik çalışmalarda olumlu sonuçlar vermiştir. Bu ilaçlar ALS’nin ilerlemesini yavaşlatmaya veya durdurmaya yardımcı olabilir. ALS’yi önlemek için de bazı çalışmalar yapılıyor. Bu çalışmalar ALS’ye neden olabilecek genetik mutasyonları ve çevresel faktörleri tespit etmeyi ve önlemeyi amaçlamaktadır.
Çözüm
ALS nadir fakat ciddi bir hastalıktır. Hastalığın kesin bir tedavisi yoktur. Ancak bazı ilaçlar ve tedaviler hastaların yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir. ALS hastalarına
Bir yanıt bırakın