Akromegali Nedir?
Akromegali, hipofiz bezinin büyüme hormonu (GH) salgılayan hücreleri tarafından oluşan bir hastalıktır. Bu hastalıkta, hipofiz bezi normalden çok daha fazla GH salgılar. GH, vücutta büyüme ve gelişmeyi düzenlemede önemli bir rol oynayan bir hormondur. Yetişkinlerde, GH’nin aşırı salgılanması vücudun çeşitli bölgelerinde anormal büyümeye ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
Akromegali Belirtileri
Akromegalinin en belirgin belirtisi el ve ayakların boyutunun artmasıdır. Akromegali hastalarının elleri ve ayakları normalden daha büyük ve kalındır. Eldiven ve ayakkabı numaraları artabilir. Akromegali hastalarında aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
Burun, çene, dil ve dudakların büyümesi Sesin kalınlaşması Terleme ve uykusuzluk Yorgunluk ve halsizlik Baş ağrısı Kalp hastalığı riskinin artması Diyabet riskinin artması Artrit Erkeklerde cinsel işlev bozukluğu Kadınlarda adet düzensizliği
Akromegali Nedenleri
Akromegalinin en yaygın nedeni, büyüme hormonu salgılayan hücrelerde ortaya çıkan, hipofiz bezinin iyi huylu bir tümörü olan adenomdur. Bu tümör genellikle yetişkinlikte ortaya çıkar. Akromegalinin diğer nedenleri şunlardır:
Hipofiz bezi kanseri Hipofiz bezinin travması veya enfeksiyonu Bazı ilaçlar Nadir görülen genetik hastalıklar
Akromegali Tanısı
Akromegali, aşağıdaki testlerin bir kombinasyonu ile teşhis edilir:
Kan testi: Kandaki büyüme hormonu ve insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) seviyeleri ölçülür. Bu seviyeler akromegali hastalarında normalden yüksektir. Radyolojik görüntüleme: Hipofiz bezinin boyutunu ve yapısını değerlendirmek için bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taraması yapılır.
Akromegali Tedavisi
Akromegali tedavisi büyüme hormonunun üretimini azaltmayı veya durdurmayı amaçlar. Tedavi seçenekleri şunlardır:
Ameliyat: Hipofiz bezindeki bir tümör cerrahi olarak çıkarılabilir. Bu genellikle akromegali için en etkili tedavidir. İlaç tedavisi: Büyüme hormonu üretimini azaltan ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar genellikle ameliyattan sonra veya ameliyat mümkün olmadığında kullanılır. Radyasyon tedavisi: Hipofiz bezine verilen radyasyon büyüme hormonu üretimini azaltmaya yardımcı olabilir. Bu tedavi genellikle ameliyattan sonra veya ameliyat mümkün olmadığında kullanılır.
Akromegali Tedavisinin Sonuçları
Akromegaliyi tedavi etmek hastalığın semptomlarını ve komplikasyonlarını azaltabilir. Ancak tedavinin ne kadar etkili olduğu hastalığın ne kadar süredir devam ettiğine ve tedavinin ne zaman başladığına bağlı olacaktır.
Akromegalinin komplikasyonları
Akromegali tedavi edilmezse aşağıdakiler de dahil olmak üzere ciddi komplikasyonlara yol açabilir:
Kalp hastalığı Diyabet Artrit Osteoporoz Karaciğer hastalığı Böbrek hastalığı Nörolojik sorunlar Solunum sorunları
Akromegali Önlenmesi
Akromegali için kesin bir önlem yoktur. Ancak, aşağıdaki önlemleri almak akromegali riskini azaltmaya yardımcı olabilir:
Sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmek: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet yemek ve alkol ve sigaradan kaçınmak genel sağlığı iyileştirmeye ve akromegali riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Baş travmasından kaçınmak: Baş travması hipofiz bezinde tümör oluşumuna neden olabilir.
Çözüm
Akromegali nadir görülen ancak ciddi bir hastalıktır. Tedavi edilmezse kalp hastalığına, diyabete, artrite ve diğer ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Akromegali semptomları olan kişilerin bir endokrinoloğa görünmeleri önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, akromegalinin olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Bir yanıt bırakın