AIDS nedir?
AIDS, edinilmiş bağışıklık yetersizliği sendromunun kısaltmasıdır. HIV (insan bağışıklık yetersizliği virüsü) virüsünün neden olduğu bu hastalık, bağışıklık sistemine zarar vererek kişiyi enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız hale getirir.
HIV Virüsü Nedir?
HIV, retrovirüs ailesinden bir virüstür. Retrovirüsler, RNA’larını DNA’ya dönüştürerek hücrelere girerler. HIV, hücrelerin içine girdikten sonra DNA’sını hücrenin DNA’sına yerleştirir. Bu, hücrenin HIV üretmeye başlamasına neden olur.
HIV, vücudun bağışıklık sisteminin en önemli hücrelerinden biri olan CD4+ T hücrelerini (T4 hücreleri) hedef alır. CD4+ T hücreleri, diğer bağışıklık hücrelerini aktive ederek enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur. HIV, CD4+ T hücrelerini yok ederek bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olur.
AIDS’in belirtileri
AIDS’in erken evrelerinde genellikle hiçbir belirti görülmez. Ancak hastalık ilerledikçe bağışıklık sisteminin zayıflamasına bağlı olarak çeşitli belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bu belirtiler şunları içerir:
Yorgunluk Ateş Kilo kaybı Gece terlemesi Boğaz ağrısı İshal Kas ağrıları Lenf düğümlerinin şişmesi Deri döküntüsü
AIDS’in ileri evrelerinde bağışıklık sistemi o kadar zayıflar ki kişide yaşamı tehdit eden enfeksiyonlar ve kanserler gelişebilir. Bu enfeksiyonlar şunları içerir:
Pnömoni Menenjit Tüberküloz Lenfoma Kaposi sarkomu
AIDS tanısı
AIDS’i teşhis etmek için kan testi yapılır. Bu test HIV virüsünün DNA’sını veya RNA’sını arar.
AIDS’in tedavisi
AIDS’in kesin bir tedavisi yoktur. Ancak antiretroviral tedavi (ART) ile hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir ve yaşam beklentisi uzatılabilir. ART, HIV virüsünün çoğalmasını önleyen veya yavaşlatan ilaçları içerir.
AIDS’in önlenmesi
AIDS’i önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:
Korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmak Kan ve kan ürünlerinin güvenli saklanması ve kullanılması Anneden bebeğe HIV bulaşmasının önlenmesi
AIDS’in Yayılması
HIV kan, meni, vajinal salgılar ve anne sütü gibi vücut sıvıları yoluyla bulaşır. HIV’in bulaşma yollarının başlıcaları şunlardır:
Korunmasız cinsel ilişki Enfekte kan veya kan ürünleriyle temas Doğum veya emzirme sırasında anneden bebeğe bulaşma
AIDS’in Dünya’da Yayılması
AIDS dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen ciddi bir halk sağlığı sorunudur. 2022 yılına kadar dünya çapında 38 milyondan fazla insanın HIV ile enfekte olacağı tahmin ediliyor. Bu kişilerin yaklaşık 28 milyonu ART tedavisi görmektedir.
AIDS Afrika’da en sık görülen hastalıktır. Afrika’da yaşayan 25 milyondan fazla insanın HIV ile enfekte olduğu tahmin ediliyor. Bu, Afrika nüfusunun yaklaşık %2,5’ine denk geliyor.
AIDS’le Mücadele
AIDS’e karşı mücadele dünya çapında bir kampanyadır. Bu kampanyanın amacı HIV ile enfekte kişilerin yaşam kalitesini iyileştirmek ve hastalığın yayılmasını önlemektir.
AIDS ile mücadelede kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:
HIV ile enfekte kişilerin erken teşhis ve tedavisi Korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmak için bilinçlendirme Enfekte kan ve kan ürünlerinin güvenli bir şekilde saklanması ve kullanılması Anneden bebeğe HIV bulaşmasının önlenmesi
AIDS ile mücadelede yapılan çalışmalar sayesinde hastalığın yayılmasının önlenmesi ve HIV ile enfekte kişilerin yaşam kalitesinin iyileştirilmesi yönünde önemli ilerlemeler kaydedildi. Ancak AIDS hala ciddi bir halk sağlığı sorunudur ve bu konuda daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Bir yanıt bırakın