Zatürre Nedir?
Zatürre, yaygın olarak bilinen adıyla pnömoni, akciğerlerin iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanma genellikle bakteri, virüs veya mantar gibi mikroorganizmalar tarafından meydana gelir. Zatürre, akciğerlerdeki hava keseciklerinin (alveoller) iltihaplanmasına ve sıvı veya irinle dolmasına neden olur. Bu, akciğerlerin oksijen almasını ve karbondioksiti dışarı atmasını zorlaştırır.
Zatürrenin Nedenleri
Zatürrenin en yaygın nedenleri bakterilerdir. Bu bakteriler arasında Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae ve Staphylococcus aureus bulunur. Zatürreye neden olan diğer mikroorganizmalar arasında virüsler (örneğin, influenza, RSV, parainfluenza ve adenovirüsler) ve mantarlar (örneğin, Pneumocystis jiroveci) bulunur.
Zatürre aşağıdaki faktörlerden dolayı daha yaygındır:
Yaş: Zatürre 65 yaş ve üzeri kişilerde daha yaygındır. Sağlık: Zatürre kronik akciğer hastalığı, kalp hastalığı, diyabet veya zayıf bağışıklık sistemi gibi altta yatan sağlık sorunları olan kişilerde daha yaygındır. Sigara: Sigara içenler sigara içmeyenlere göre zatürreye yakalanma açısından daha yüksek risk altındadır. Alkolizm: Alkol içen kişilerde zatürreye yakalanma riski içmeyenlere göre daha yüksektir. Yetersiz beslenme: Yetersiz beslenen kişilerde zatürreye yakalanma riski daha yüksektir. Hava kirliliği: Hava kirliliği zatürreye yakalanma riskini artırabilir.
Zatürre Belirtileri
Zatürrenin belirtileri hastalığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:
Ateş (38°C’nin üzerinde) Öksürük Balgam üretimi Göğüs ağrısı Nefes darlığı Yorgunluk Baş ağrısı Mide bulantısı ve kusma
Zatürre Tanısı
Zatürre genellikle hastanın semptomlarına, tıbbi geçmişine ve fiziksel muayenesine göre teşhis edilir. Doktor ayrıca zatürrenin nedenini belirlemek için aşağıdaki testleri de isteyebilir:
Kan testi: Kan testi, bir enfeksiyonun varlığını ve ciddiyetini belirlemeye yardımcı olabilir. Göğüs röntgeni: Göğüs röntgeni, akciğerlerde iltihaplanma ve sıvı birikimini gösterebilir. Balgam kültürü: Balgam kültürü, akciğer enfeksiyonunun nedenini belirlemek için kullanılabilir.
Zatürre Tedavisi
Zatürre tedavisi hastalığın nedenine ve şiddetine bağlıdır. Bakteriyel zatürre genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Viral zatürre genellikle antiviral ilaçlarla tedavi edilir. Fungal zatürre genellikle antifungal ilaçlarla tedavi edilir.
Zatürreyi Önlemek
Zatürreyi önlemek için şu önlemler alınabilir:
Aşı olun: Grip ve pnömokok aşıları zatürreye karşı koruma sağlayabilir. Ellerinizi sık sık yıkayın: Ellerinizi sık sık yıkamak enfeksiyonların yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Sigara içmeyin: Sigara içmek zatürre olma riskinizi artırır. Beslenmenize dikkat edin: Dengeli ve sağlıklı bir beslenme bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olur. Hava kirliliğinden kaçının: Hava kirliliği zatürre olma riskinizi artırabilir.
Zatürrenin Komplikasyonları
Zatürre aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
Akciğer apsesi: Akciğer apsesi, akciğerde sıvı dolu bir kesedir. Akciğer enfeksiyonunun yayılması: Akciğer enfeksiyonu diğer organlara yayılabilir. Sepsis: Sepsis, kanın enfeksiyonudur. Ölüm: Zatürre, özellikle yaşlılarda ve altta yatan sağlık sorunları olanlarda ölüme neden olabilir.
Zatürre Tedavisi
Zatürre tedavisi hastalığın nedenine ve şiddetine bağlıdır. Bakteriyel zatürre genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Viral zatürre genellikle antiviral ilaçlarla tedavi edilir. Fungal zatürre genellikle antifungal ilaçlarla tedavi edilir.
Bir yanıt bırakın