Sanrı Nedir?
Delusion, sözlükte “endişe, varsayım, tahmin; birinin hissettiği bir şey” anlamına gelir. Bilgi değeri açısından, “bir tercih olmaktan uzak olan ve iki görüşten daha zayıf olanı, varsayım, gelecekle ilgili tahmin ve hayal” anlamında kullanılır. Bazen, iki önermenin gerçeğe daha yakın olanına varsayım, uzak olanına ise delusion denir.
Felsefede hezeyan, akıl ve anlatımdan bağımsız olarak duyular ötesinde elde edilen bilgi olarak tanımlanmaktadır. Bu bilgi, duyular aracılığıyla algılanan şeylerin zihinde yarattığı izlenimlerden kaynaklanır. Hayali bilgi, duyuların sağladığı bilgiden daha zayıf ve daha güvenilmezdir. Ancak, bazen duyuların sağladığı bilgi eksikliğini telafi edebilir.
Hayali bilginin kaynağı insan beyninin içsel duyusal gücüdür. Bu güç, duyular aracılığıyla algılanan şeyleri zihinde işleme ve yorumlama yeteneğine sahiptir. Hayali bilgi, bu gücün işleyişinin bir sonucu olarak ortaya çıkar.
Hayali bilginin türleri şunlardır:
Zihinsel yanılsama: Zihin yoluyla elde edilen bir yanılsamadır. Bu bilgi, duyularla algılanan şeylerin zihinde oluşturduğu izlenimleri yorumlayarak elde edilir.
Mevcut durum: Duyular yoluyla algılanan şeylerin doğrudan zihinde oluşturduğu izlenimlerden kaynaklanan bir yanılsamadır. Bu bilginin akıl yoluyla yorumlanmasına gerek yoktur.
Yaygın yanılgı: Aynı şeyin birden fazla kişi tarafından aynı anda algılanmasıdır. Bu bilgi ortak bir deneyimden veya duygudan kaynaklanabilir.
Sanrının Özellikleri
Vehmi ilminin özellikleri şunlardır:
Zayıf ve güvenilmezdir. Duyuların sağladığı bilgilere göre daha zayıftır ve hata payı daha yüksektir.
Objektif değil. Hayali bilgiler kişinin kişisel deneyimlerine, duygularına ve inançlarına göre değişebilir.
Bu kişiseldir. Hayali bilgi ise vesvese sahibi kişinin bilgisidir.
Sanrı örnekleri
Sanrısal bilginin günlük yaşamda pek çok örneği vardır. Örneğin bir kişi bir ağacın altında otururken ağacın gölgesinden dolayı hayalet gördüğünü zannedebilir. Bu rasyonel yanılsamanın bir örneğidir. Bir başka örnekte, kişi bir yerde bir koku aldığında, bu kokunun kendisine geçmişte yaşadığı bir anıyı hatırlatması sonucu yanılsama yaşayabilir. Bu mevcut bir yanılsamanın bir örneğidir. Son olarak, bir grup insan bir olayı aynı anda, aynı şekilde hayal edebilir. Bu yaygın bir yanılsamanın bir örneğidir.
Din Kültüründe Yanılgının Yeri
Vehim, dinî kültürde de önemli bir kavramdır. Hadis ilminde, anlatıcının kasıtsız hatasına “vehm” denir. Anlatıcı bir hadisi anlatırken, metni karıştırabilir, bir ifadeyi yanlış aktarabilir veya önceki anlatıcıların ifadelerini alıntılayarak bunu hadisin metninden çıkarabilir. Bu tür hatalar anlatıcının vehiminden kaynaklanır. Vehim, dinî inançlarda da önemli bir rol oynar. Örneğin, bir kişi Allah’ın varlığını veya yokluğunu tasavvur edebilir. Bu, rasyonel vehim örneğidir. Başka bir örnekte, bir kişi cenneti veya cehennemi tasavvur edebilir. Bu, güncel vehim örneğidir.
Sanrının Psikolojik Etkileri
Sanrılar insanların duygu ve davranışlarını etkileyebilir. Örneğin kişi bir yanılsamaya kapıldığında korku, kaygı ya da panik duyguları yaşayabilir. Bu duygular kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir. Sanrıların psikolojik etkilerini azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
Duygu ve düşünceleri kontrol etmek için meditasyon veya yoga gibi teknikler uygulanabilir.
Olumlu düşünce ve inançlar geliştirilebilir.
Stres, kaygı gibi olumsuz duyguların azaltılması için gerekli önlemler alınabilir.
Sonuç olarak illüzyon, bilgi edinmenin yollarından biri olarak düşünülebilir. Ancak hayali bilginin zayıf ve güvenilmez olduğunu bilmek önemlidir. İllüzyonun olumsuz etkilerinden korunmak için gerekli önlemler alınmalıdır.
Bir yanıt bırakın