Ücretsiz İzin Nedir?
Ücretsiz izin, iş sözleşmesinin işveren ve çalışanın anlaşmasıyla belirlenen bir süre boyunca askıya alınmasıyla uygulanan bir izin uygulamasıdır. İş sözleşmesi askıya alındığı için çalışan bu süre boyunca ücret alamaz ve işveren çalışana çalışma yükümlülüğü yükleyemez. Ücretsiz iznin hem çalışan hem de işveren açısından bazı avantajları ve dezavantajları vardır.
Ücretsiz İznin Çalışanlar İçin Avantajları
İşçinin bu süre içerisinde herhangi bir ücret almaması kaydıyla işverenin talimatlarına uymak ve çalışma yükümlülüğünü yerine getirmek zorunda değildir. Bu durum işçiye kişisel ve mesleki gelişimine odaklanma, ailevi sorumluluklarını yerine getirme veya dinlenme olanağı sağlar. Ücretsiz izin süresince işçi işyerinden ayrılmış sayılmadığından kıdem tazminatı ve yıllık izin gibi haklarından yararlanmaya devam etmektedir.
Ücretsiz İznin Çalışanlar Açısından Dezavantajları
İşçi, ücretsiz izin süresince ücret almadığı için gelir kaybına uğrayabilir. İşçi, ücretsiz izin süresince işyerinden ayrılmış sayılmadığı için iş güvencesi hükümlerinden yararlanamaz. Bu durum, işverenin ücretsiz izin sonrasında işçiyi işten çıkarması durumunda işçinin kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı gibi haklara kavuşmasını zorlaştırabilir.
Ücretsiz İznin İşveren Açısından Avantajları
İşveren, ekonomik nedenlerden dolayı işçilik maliyetlerini azaltmak amacıyla ücretsiz izinden yararlanabilir. İşveren, iş yükünün azaldığı dönemlerde işyerindeki çalışan sayısını azaltmak amacıyla ücretsiz izinden yararlanabilir.
İşveren Açısından Ücretsiz İznin Dezavantajları
Çalışanlarını ücretsiz izne çıkaran işverenler, çalışanların işyerinden ayrılma riskini artırabilir. Çalışanlarını ücretsiz izne çıkaran işverenler, çalışanların işyerine dönme isteklerini azaltabilir.
Ücretsiz İznin Türleri
Ücretsiz izinler, yasal ücretsiz izin ve sözleşmeli ücretsiz izin olmak üzere iki türde incelenebilir.
Yasal Ücretsiz İzin
Yasal ücretsiz izin, işverenin İş Kanunu uyarınca çalışana vermek zorunda olduğu ücretsiz izindir. Yasal ücretsiz izin türleri aşağıdaki gibidir:
Doğum izni: Kadın çalışanlara doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni verilir. Bu izin süresi çalışanın talebi ve doktor raporu ile 2 haftaya kadar uzatılabilir.
Doğum izni: Kadın işçilere, doğumdan önceki son 3 yıl içinde 90 gün hizmet akdi ile çalışmış olmaları kaydıyla, doğumdan sonraki 8 haftalık süre içinde çalışmadıkları her gün için emzirme izni verilir. Bu izin süresi, çalışanın talebi ve doktor raporu ile 1 yıla kadar uzatılabilir.
Yıllık izin: İşçilere her yıl en az 20 gün yıllık izin verilir. Bu izin süresi işçinin kıdemine göre artar.
Özür izni: İşçilere evlenme, ölüm, hastalık, askerlik gibi nedenlerle verilebilecek izinlerdir.
Sözleşmeli Ücretsiz İzin
Sözleşmeli ücretsiz izin, işveren ve çalışanın karşılıklı anlaşmasıyla belirlenen ücretsiz izindir. Bu izinler işverenin çalışana vermesi gereken zorunlu izinler değildir.
Ücretsiz İznin Şartları
Ücretsiz izin, işveren ve çalışanın anlaşmasıyla mümkün olan bir uygulamadır. Ücretsiz izin verilebilmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir: İşveren ve çalışanın karşılıklı anlaşması gerekir. Ücretsiz izin süresi, çalışanın kıdemine ve işyerindeki pozisyonuna göre belirlenebilir. Ücretsiz izin süresince çalışanın çalışma zorunluluğu yoktur. İşverenin ücret ödeme zorunluluğu yoktur.
Ücretsiz İzin Verilmesi
Ücretsiz izin verilebilmesi için işverenin çalışana yazılı bildirimde bulunması gerekir. Bu bildirimde ücretsiz iznin süresi, başlangıç ve bitiş tarihleri gibi bilgiler yer almalıdır.
Ücretsiz İznin Sonlandırılması
Ücretsiz izin, işveren ve işçinin anlaşmasıyla veya taraflardan birinin tek taraflı bildirimiyle sona erdirilebilir.
Bir yanıt bırakın