Totalitarizm Nedir?
Totalitarizm, tüm yetkilerin merkezileştirildiği, devlete ve hükümet yöneticilerine mutlak itaatin beklendiği diktatörlük bir yönetimdir. Kelime totaliter bir sıfat olarak kullanılır. Totaliter yönetim olarak da bilinir. Totalitarizm kelimesi Latince “toplam” anlamına gelen “totius” ve “egemenlik” anlamına gelen “imperium” kelimelerinden türetilmiştir. Totalitarizm ilk kez 1920’lerde İtalyan diktatör Benito Mussolini tarafından faşist İtalyan yönetimini tanımlamak için “totalitario” olarak kullanıldı. Mussolini totalitarizmi “herkes devletin içindedir, hiç kimse devletin dışında değildir, hiç kimse devlete karşı değildir” şeklinde açıklamıştır. Totaliter rejimler bireysel özgürlüklere izin vermez ve bireyin yaşamının tüm alanları devletin kontrolüne bırakılır. Totaliter rejimler genellikle güçlü bir lider veya parti tarafından yönetilir. Bu lider veya parti, toplumun her yönünü kontrol altına almak için propaganda, baskı, şiddet gibi yöntemleri kullanıyor.
Totalitarizmin Özellikleri
Totalitarizmin temel özellikleri şunlardır:
Kuvvetler ayrılığının ortadan kaldırılması: Totaliter rejimler kuvvetler ayrılığını ortadan kaldırarak yürütme, yasama ve yargı yetkilerini tek elde toplar. Bu sayede devlet başkanı veya parti lideri tüm yetkileri kendi elinde toplar ve mutlak güce sahip olur.
Bireysel özgürlüklerin kısıtlanması: Totaliter rejimler bireysel özgürlükleri kısıtlar. Bu rejimler ifade özgürlüğü, toplanma ve gösteri özgürlüğü, basın özgürlüğü, din özgürlüğü gibi temel özgürlükleri ortadan kaldırıyor.
Sosyal kontrolün sağlanması: Totaliter rejimler toplumsal kontrolü sağlamak için propaganda, baskı ve şiddet gibi yöntemlere başvururlar. Bu rejimler devlet ideolojisini yaymak için propagandayı kullanıyor. Aynı zamanda muhalefeti bastırarak ve şiddet kullanarak sosyal kontrolü de korur.
Ekonomi devlet kontrolü altındadır: Totaliter rejimler ekonomiyi devlet kontrolü altında tutar. Bu rejimler özel mülkiyeti kısıtlıyor ve ekonomiyi planlıyor.
Totaliter Rejimler
Tarihte totalitarizmin pek çok örneği olmuştur. Bu örneklerden bazıları şunlardır:
Faşist İtalya (1922-1943)
Nazi Almanyası (1933-1945)
Sovyetler Birliği (1917-1991)
Çin Halk Cumhuriyeti (1949-günümüz)
Kuzey Kore (1948-günümüz)
Totalitarizmin Sonuçları
Totalitarizm bireysel özgürlüklere, insan haklarına ve demokrasiye zarar verir. Totaliter rejimler toplumda baskı, korku ve şiddet ortamı yaratır. Ayrıca totaliter rejimler ekonomik kalkınmayı ve sosyal ilerlemeyi engeller.
Totalitarizmin önlenmesi
Totalitarizmin önlenmesi için bireysel özgürlüklerin korunması, demokrasinin güçlendirilmesi ve eğitime önem verilmesi önemlidir. Ayrıca toplumda sağduyu ve hoşgörü duygularının geliştirilmesi de totalitarizmin önlenmesine yardımcı olacaktır.
Totalitarizmin Çağdaş Örnekleri
Totalitarizme benzer rejimler modern dünyada hâlâ mevcuttur. Bu rejimlere genellikle “otoriter” denir. Ancak bu rejimlerin totalitarizmden farkı bireysel özgürlükleri tamamen ortadan kaldırmamasıdır. Modern dünyada totalitarizme benzer rejimlere sahip bazı ülkeler şunlardır:
Çin Halk Cumhuriyeti
Kuzey Kore
Eritre
Venezuela
Sudan
Bu ülkelerde kuvvetler ayrılığı büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır. Ayrıca bireysel özgürlükler de kısıtlanıyor. Ancak bu ülkelerde totaliterliğe benzer bir toplumsal kontrol sağlanamamıştır.
Çözüm
Totalitarizm insanlığın karşı karşıya olduğu en büyük tehditlerden biridir. Totaliter rejimler bireysel özgürlüklere, insan haklarına ve demokrasiye zarar verir. Totalitarizmin önlenmesi için bireysel özgürlüklerin korunması, demokrasinin güçlendirilmesi ve eğitime önem verilmesi önemlidir.
Bir yanıt bırakın