Örgüt Nedir?
Bir organizasyon, ortak bir amaca hizmet etmek ve belirli bir düzen ve hiyerarşi içinde çalışmak için bir araya gelen bir grup veya gruplardır. Organizasyonlar hem kamu hem de özel sektörde bulunabilir.
Kuruluşların Özellikleri
Kuruluşların temel özellikleri şunlardır:
Ortak bir hedef: Örgütler ortak bir amaca hizmet etmek için kurulur. Bu amaç bir ülkeyi yönetmek, bir şirketi yönetmek, bir dini veya ideolojiyi yaymak veya toplumsal bir sorunu çözmek gibi farklı şeyler olabilir.
Belirli bir düzen ve hiyerarşi: Organizasyonlar belirli bir düzen ve hiyerarşi içinde çalışırlar. Bu düzen, organizasyon içinde görev ve sorumlulukların belirlenmesini sağlar.
Birbiriyle ilişkili birimler: Kuruluşlar, birbirine bağlı birimlerden veya departmanlardan oluşur. Bu birimler kuruluş içinde görev ve sorumlulukları paylaşır.
Organizasyon Türleri
Organizasyonlar farklı kriterlere göre farklı türlere ayrılabilir. Bu kriterler organizasyonun amacı, yapısı, kapsamı ve faaliyet alanı gibi faktörleri içerir.
Amaçlarına göre örgüt türleri:
Kamu kurumları: Kamu kuruluşları, devlet tarafından kurulan ve yönetilen kuruluşlardır. Bu kuruluşların amacı kamu hizmetleri sunmaktır.
Özel şirketler: Özel şirketler, özel kişiler tarafından kurulan ve yönetilen kuruluşlardır. Bu kuruluşların amacı kar elde etmektir.
Siyasi partiler: Siyasi partiler, siyasal iktidarı ele geçirmek veya iktidardaki partiyi desteklemek amacıyla kurulan örgütlerdir.
Dini örgütler: Dini örgütler, bir dini veya ideolojiyi yaymak amacıyla kurulan örgütlerdir.
Sosyal örgütler: Toplumsal örgütler toplumsal bir sorunu çözmek amacıyla kurulan örgütlerdir.
Yapılarına göre örgüt türleri:
Merkez teşkilatı: Merkeziyetçi örgütlerde karar alma ve yürütme yetkisi merkezde yoğunlaşmıştır.
Merkezi olmayan organizasyon: Merkezden yönetilen örgütlerde karar alma ve yürütme yetkisi merkez ve yerel yönetimler arasında paylaşılmıştır.
Hiyerarşik örgütlenme: Hiyerarşik örgütlerde birimler arasında hiyerarşik bir ilişki vardır.
Düzlemsel organizasyon: Düzlemsel örgütlerde birimler arasında hiyerarşik bir ilişki yoktur.
Kapsamlarına göre kuruluş türleri:
Ulusal organizasyon: Ulusal örgütlerin faaliyet alanı bir ülke ile sınırlıdır.
Uluslararası kuruluş: Uluslararası örgütlerin faaliyet alanı birden fazla ülkeyi kapsamaktadır.
Faaliyet alanlarına göre kuruluş türleri:
Siyasi örgütlenme: Siyasi örgütlerin faaliyet alanı siyasettir.
Ekonomik örgütlenme: Ekonomik kuruluşların faaliyet alanı ekonomidir.
Sosyal örgütlenme: Toplumsal örgütlerin faaliyet alanı toplumsal konulardır.
Kültürel organizasyon: Kültür örgütlerinin faaliyet alanı kültürdür.
Kuruluşların İşleyişi
Organizasyonlar belirli bir operasyonel düzen içinde faaliyet gösterirler. Bu operasyonel düzen, organizasyon içindeki görev ve sorumlulukların belirlenmesini, organizasyon içinde iletişimin sağlanmasını ve organizasyon içinde koordinasyonun sağlanmasını sağlar.
Kuruluşların işleyişinin temel unsurları şunlardır:
Organizasyon yapısı: Örgütsel yapı, örgüt içindeki birimleri ve bu birimler arasındaki ilişkileri belirler.
Organizasyon kuralları: Örgütsel kurallar, örgüt içindeki görev ve sorumlulukların belirlenmesini, örgüt içi iletişimin sağlanmasını ve örgüt içinde koordinasyonun sağlanmasını sağlar.
Örgüt kültürü: Örgüt kültürü, örgüt içinde çalışanların davranış ve tutumlarını belirleyen değer ve normlardan oluşur.
Organizasyonların Önemi
Örgütler toplumların işleyişinde önemli bir rol oynar. İnsanlara bir araya gelme ve ortak bir amaca hizmet etmek için birlikte çalışma fırsatı sağlarlar. Örgütler toplumda düzen ve uyumun korunmasına yardımcı olur.
Örgütlerin topluma sağladığı faydalardan bazıları şunlardır:
Toplumsal ihtiyaçların karşılanmasını sağlarlar. Kuruluşlar
Bir yanıt bırakın