İnkar Nedir?
İnkâr, Arapça kökenli bir kelime olup “inkâr etmek, doğru olmadığını söylemek” anlamına gelir. Hukuki terim olarak inkâr, bir gazete, dergi, radyo, televizyon veya benzeri yayın organında yer alan bir haberin gerçeği yansıtmadığının, haberi yayınlayan kuruluş tarafından duyurulması olarak da ifade edilebilir.
Çürütme hakkı, kişilerin onur ve haysiyetini korumak ve kişisel haklarını güvence altına almak için Anayasa’da düzenlenen temel bir haktır. Bu hak, kişilere kendileri hakkında yapılan asılsız yayınlara karşı kendilerini savunma ve kamuoyunu yanlış bilgilendirmeden koruma olanağı sağlar.
İnkar Hakkının Temeli
Reddetme hakkının temel dayanağı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 32. maddesidir. Bu maddeye göre, “Herkes, düşünce ve kanaatlerini tek başına veya toplu olarak söz, yazı, resim veya başka yollarla açıklama ve yayma hakkına sahiptir. Bu özgürlük, radyo, televizyon, sinema veya benzeri yollarla yapılan yayınların izin alınarak yapılmasını engellemez.”
Ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 287. maddesinde “Bir kimsenin şeref, şeref ve haysiyetini rencide edebilecek nitelikte yalan haber yayan veya gerçeğe aykırı isnat yapan kişi, bir yıldan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.” hükmü yer almaktadır. Bu hüküm, tekzip hakkının korunması bakımından önemli bir yasal dayanak oluşturmaktadır.
Reddetme Hakkının Kapsamı
İnkar hakkı, bireyler hakkında yapılan yanlış yayınlara karşı kullanılabilen bir haktır. Bu hak, bireylere yayındaki yanlış bilginin düzeltilmesini veya yayınlayan kişi veya kuruluşun yayından çekilmesini talep etme hakkı verir.
İnkar hakkı, bireylerin onur ve haysiyetini korumak için tasarlanmış bir haktır. Bu nedenle, inkar talebinde bulunmak için, yayındaki bilginin gerçek dışı olması ve bu bilginin bireyin onur ve haysiyetini ihlal etmesi gerekir.
Feragat Hakkının Kullanılması
Yayımlayan kişi veya kuruluşa karşı yayım tarihinden itibaren iki ay içinde çürütme hakkı kullanılabilir. Çürütme talebinde bulunan kişi, yayımı yapan kişi veya kuruluşa, yayımdaki gerçeğe aykırı bilgilerin düzeltilmesini veya yayımı yapan kişinin yayımdan çekilmesini talep eden bir dilekçe ile başvurur.
Yayını yapan kişi veya kuruluş, reddetme talebini haklı bulursa, yayındaki yanlış bilgileri düzeltmeli veya yayından çekilmelidir. Yayını yapan kişi veya kuruluş, reddetme talebini haklı bulmazsa, reddetme talebini reddetmelidir.
Feragat Hakkının Kullanılmasında Dikkat Edilecek Hususlar
Reddetme hakkının kullanılmasında bazı hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu hususlar şunlardır:
Reddetme talebinde bulunan kişi, yayını yapan kişi veya kuruluşa, yayındaki gerçek dışı bilgilerin düzeltilmesini veya yayını yapan kişinin yayından çekilmesini talep eden bir dilekçe ile başvurmalıdır. Reddetme talebinde bulunan kişi, dilekçesinde yayında hangi gerçek dışı bilgilerin bulunduğunu ve bu bilgilerin kendisini nasıl etkilediğini açıkça belirtmelidir. Reddetme talebinde bulunan kişi, dilekçesini yayın tarihinden itibaren iki ay içinde yayını yapan kişi veya kuruluşa göndermelidir.
Reddetme Hakkının İhlali
Yayını yapan kişi veya kuruluş, haklı bir sebep göstermeden ret talebini reddederse, ret talebinde bulunan kişi, ret hakkının ihlal edilmesi nedeniyle tazminat davası açabilir. Ayrıca, yayını yapan kişi veya kuruluş, haklı bir sebep göstermeden ret talebini reddederse, ret talebinde bulunan kişi, yayını yapan kişi veya kuruluş hakkında idari yaptırım uygulanması için ilgili makamlara başvurabilir.
İnkar Hakkının Önemi
Çürütme hakkı, bireylerin onur ve haysiyetini korumak ve kişisel haklarını güvence altına almak açısından önemli bir haktır. Bu hak, bireylerin kendileri hakkında yapılan asılsız yayınlara karşı kendilerini savunmalarına ve kamuoyunu yanlış bilgilendirmeden korumalarına olanak tanır.
İnkar hakkının etkin bir şekilde kullanılması, bireylerin kişilik haklarının korunması ve kamuoyunun doğru bir şekilde bilgilendirilmesi açısından önem taşımaktadır.
Bir yanıt bırakın