Tanıklık Nedir?
Tanıklık, bir fikrin kanıtlanması veya desteklenmesi amacıyla konu hakkında bilgili ve güvenilir kabul edilen bir kişinin görüş veya düşüncelerine yer verilmesidir. Tanık ifadesinde anlatılan fikri destekleyen kişi veya kurumun sözü alınır. Bu sayede fikrin inandırıcılığı artar ve okuyucu veya dinleyici üzerinde daha etkili bir etki yaratılır.
Tanıklık Türleri
Tanıklık iki temel türde incelenebilir:
Doğrudan Tanıklık: Bu türde tanık olarak gösterilen kişinin sözleri aynen yer alır. Örneğin bir yazar ya da bilim insanı şöyle diyor: “İklim değişikliği insan faaliyetlerinin bir sonucudur.” Bu açıklamaya örnek olarak doğrudan şahitlik verilebilir.
Doğrudan Tanıklık Vermek: Bu türde tanık olarak gösterilen kişinin sözleri yazarın kendi sözleri arasında yer alır. Örneğin bir yazar şöyle yazmıştı: “Bir bilim insanı iklim değişikliğinin insan faaliyetlerinin bir sonucu olduğunu belirtti.” Bu açıklamaya örnek olarak dolaylı şahitlik verilebilir.
Tanıklığın Özellikleri
Bir tanığın etkili olabilmesi için aşağıdaki özelliklere sahip olması gerekir:
Tanığın konu hakkında bilgili ve güvenilir olması gerekir.
Tanığın ifade ettiği görüş veya düşüncenin doğruluğunu ispat edecek bilgi ve tecrübeye sahip olması gerekir.
Tanığın ifade ettiği görüş veya düşünceyi açık ve anlaşılır bir şekilde ifade edebilmesi gerekir.
Tanıklığın Avantajları
Düşünceyi geliştirme yolları arasında tanıklık etmenin önemli bir yeri vardır. Tanıklık yapmanın avantajları şunlardır:
Düşüncenin inandırıcılığını artırır.
Düşünceyi destekler ve güçlendirir.
Düşünceyi daha net ve anlaşılır hale getirir.
Düşünceyi daha ilginç hale getirir.
Tanıklığın Dezavantajları
Tanıklık etmenin düşünceyi geliştirme yolları arasında bazı dezavantajları da vardır. Bu dezavantajlar şunlardır:
Tanık bu konuda bilgili ve güvenilir olmayabilir.
Tanık, ifade ettiği görüş veya kanaatin doğruluğunu ispatlayamayabilir.
Tanık ifade ettiği görüş veya düşünceyi açık ve anlaşılır bir şekilde ifade edemeyebilir.
Tanıklar Nasıl Çağrılır?
Tanıklık şu adımları izleyerek yapılabilir:
Fikri geliştirmek için tanık sunmanın uygun olup olmadığı değerlendirilir.
Tanık olarak gösterilecek kişi veya kurum seçilir.
Tanık olarak sunulacak kişi veya kurumun sözleri doğru ve güvenilir kaynaklardan alınmıştır.
Tanık olarak gösterilen kişi veya kurumun sözleri, fikrin inandırıcılığını artıracak şekilde kullanılır.
Tanıklık Örnekleri
Tanıklığın günlük yaşamda ve edebi metinlerde sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Örneğin bir gazete makalesinde bir uzman şöyle demişti: “İklim değişikliği insan faaliyetlerinin bir sonucudur.” Şöyle bir ifadenin yer alması doğrudan şahitliğe örnek olarak gösterilebilir.
Bir makalede, “Bir araştırmaya göre, düzenli egzersiz yapan kişilerin kalp hastalığı riski, yapmayanlara göre daha düşük.” Bu ifade dolaylı şahitliğe örnek olarak gösterilebilir.
Çözüm
Düşünceyi geliştirme yolları arasında tanıklık etmenin önemli bir yeri vardır. Doğru ve yerinde kullanıldığında fikrin inandırıcılığını arttırır ve düşüncenin daha etkili bir şekilde aktarılmasını sağlar.
Bir yanıt bırakın