Stopaj Vergisi Nedir?
Stopaj vergisi, gelir vergisine tabi bir gelir veya kurum vergisinin ilgili kişiye ödenmeden önce kesilen ve ilgili kişi adına vergi dairesine yatırılan miktarından kesilen bir vergi türüdür. Kelimenin tam anlamıyla “kesinti” anlamına gelen ve bir vergi türü olan stopaj vergisi, elde edilen gelirin gelirin kaynağından düşülmesi anlamına gelir.
Stopaj vergisi, vergilendirmenin beyana dayalı olduğu Türkiye gibi ülkelerde önemli bir vergilendirme yöntemidir. Beyan ilkesine göre, mükellefler gelirlerini ve bu gelir üzerinden ödeyecekleri vergileri belirli dönemlerde vergi dairesine beyan etmek zorundadır. Stopaj vergisi ise, mükelleflerin beyan etmesine gerek kalmadan, gelir elde ettikleri kişiler tarafından doğrudan vergi dairesine ödenir.
Stopaj vergisi, gelir vergisi ve kurumlar vergisi dışında damga vergisi, harçlar ve bazı diğer vergiler için de uygulanabilir.
Stopaj Vergisi Türleri
Stopaj vergisi, uygulandığı gelire bağlı olarak farklı türlere ayrılır. Bu türlerden bazıları şunlardır:
Maaş ve ücret stopajı: Çalışanlara ödenen maaş ve ücretlerden kesilen stopaj vergisidir.
Kira stopaj vergisi: Ticari gayrimenkullere ilişkin kira ödemelerinden kesilen stopaj vergisidir.
Kira geliri stopaj vergisi: Kira geliri elde edenlerin ödediği stopaj vergisidir.
Faiz ve repo stopajı: Faiz ve repo ödemelerinden kesilen stopajdır.
Sermaye geliri üzerinden stopaj vergisi: Sermaye hisselerinden gelir elde edenlerin ödediği stopaj vergisidir.
Diğer tevkifat vergileri: Bunlara, kurumlar vergisine tabi gelir veya diğer kazançlardan kesilen, tevkifat, kesinti, avans vb. olarak bilinen stopaj vergileri de dahildir.
Stopaj Vergisi Oranları
Stopaj vergisi oranları, uygulandıkları gelire bağlı olarak değişir. Bu oranlar yasayla belirlenir ve her yıl ayarlanabilir.
Maaş ve ücret stopajı: Maaş ve ücret stopaj vergisi oranı gelir vergisi tarifesine göre belirlenmektedir. 2023 yılı için bu oran %15 ile %40 arasında değişmektedir.
Kira stopaj vergisi: Kira stopajı oranı brüt kira bedelinin %20’sidir.
Kira geliri stopaj vergisi: Kira geliri stopaj oranı, kira gelirinin brüt tutarının %20’sidir.
Faiz ve repo stopajı: Faiz ve repo stopaj oranı, faiz veya repo ödemesinin %10’udur.
Sermaye geliri üzerinden stopaj vergisi: Sermaye geliri üzerinden alınacak stopaj vergisi oranı, sermaye geliri elde eden kişinin gelir vergisi tarifesine göre belirlenmektedir. 2023 yılı için bu oran %15 ile %40 arasında değişmektedir.
Diğer tevkifat vergileri: Diğer stopaj vergilerinin oranları, uygulandıkları gelire bağlı olarak değişmektedir. Bu oranlar ilgili kanunlarda belirtilmiştir.
Stopaj Vergisi Hesaplaması
Stopaj vergisi, brüt gelir tutarından ilgili oranın düşülmesiyle hesaplanır. Örneğin, bir çalışanın net maaşı 5.000 TL ise ve maaş stopaj oranı %20 ise çalışanın maaşından kesilen stopaj tutarı 1.000 TL olacaktır. Bu durumda çalışanın vergi dairesine ödeyeceği gelir vergisi tutarı da 1.000 TL olacaktır.
Stopaj Vergisi Beyannamesi
Stopaj vergisi, gelir veya kurumlar vergisi beyannamesiyle birlikte beyan edilir. Stopaj vergisi beyannamesi, gelir vergisi beyannamesinin ilgili bölümünde yapılır.
Stopaj vergisi beyannamesi, gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği dönemde yapılır. 2023 yılı için gelir vergisi beyannamesi verme son tarihi 31 Mart’tır.
Stopaj Vergisi Cezaları
Stopaj vergisi zamanında ve tam olarak ödenmezse, vergi mükelleflerine cezalar uygulanır. Bu cezalar, vergi kaybı cezaları ve gecikme faizidir.
Vergi kaybı cezası, stopaj vergisini zamanında ve eksiksiz ödememek nedeniyle devletin uğradığı kaybın telafisi olarak uygulanan bir cezadır. Vergi kaybı cezası oranı %20 ile %40 arasında değişmektedir.
Gecikme
Bir yanıt bırakın