Stoma nedir?
Stoma, Yunanca “ağız” anlamına gelen “stoma” kelimesinden gelir ve vücudun herhangi bir yerindeki doğal veya yapay bir açıklığı ifade eder. Tıp alanında sindirim veya idrar sisteminin herhangi bir bölümünün karın duvarına açılmasıyla oluşturulan yapay açıklık olarak tanımlanmaktadır. Stoma bu açıklıktan geçen atıkların dışarı atılmasını sağlar.
Stoma Çeşitleri
Stomalar oluştukları organa göre farklı isimler alırlar. En yaygın stoma türleri şunlardır:
Kolostomi: Kalın bağırsağın bir bölümünün karın duvarına açılmasıyla oluşturulur. Dışkı bu stomadan geçer.
İleostomi: İnce bağırsağın bir bölümünün karın duvarına açılmasıyla oluşturulur. Dışkı ve ince bağırsak sıvıları bu stomadan geçer.
Ürostomi: Mesanenin bir kısmının karın duvarına açılmasıyla oluşturulur. İdrar bu stomadan geçer.
Stoma Oluşturma
Genellikle aşağıdaki durumlarda stoma oluşturulur:
Kolon kanseri: Kolon veya rektum kanseri tedavisinde kanserli bölgenin çıkarılması için stoma oluşturulabilir.
Bağırsak tıkanıklığı: Bağırsak tıkanıklığını gidermek için stoma açılabilir.
Bağırsak yaralanmaları: Bağırsak yaralanmalarının onarılması için stoma açılabilir.
İlaçlar: Bazı ilaçlar bağırsakların çalışmasını bozarak stoma oluşmasına neden olabilir.
Stoma Bakımı
Stomalı hastalar stomalarını düzenli olarak temizlemeli ve bakımını yapmalıdır. Stoma bakımında kullanılan malzemeler stoma türüne göre değişir. Kolostomi ve ileostomili hastaların stomasını örtmek için bir torbaya ihtiyaçları vardır. Bu torbalar tek kullanımlık veya tekrar kullanılabilir olabilir. Tek kullanımlık torbalar takıp çıkarmak daha kolayken, tekrar kullanılabilir torbalar daha ekonomiktir. Ürostomili hastaların stomasını örtmek için bir örtüye ihtiyaçları vardır. Bu örtüler idrar kaçırmayı önlemeye yardımcı olur. Stomalı hastalar stomalarını temizlemek için özel sabun ve su kullanmalıdır. Stoma çevresindeki cilt tahrişi önlemek için yumuşak bir havlu veya bezle kurulanmalıdır. Stomalı hastalar stomalarını düzenli olarak kontrol etmelidir. Stoma çevresinde kızarıklık, şişme veya kanama gibi herhangi bir değişiklik olması durumunda doktora danışmak gerekir.
Stoma ve Yaşam Kalitesi
Stoma, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek bir durumdur. Ancak, stoma hastaları uygun bakım ve eğitimle normal hayatlar yaşayabilirler. Stoması olan hastalar, bir hemşireden stomalarını nasıl temizleyecekleri ve bakımını nasıl yapacakları konusunda eğitim almalıdır. Ayrıca, diğer stoma hastalarıyla tanışmak ve deneyimlerini paylaşmak, stomayla yaşamaya alışmayı kolaylaştırabilir.
Stoma ile Yaşamaya Yönelik İpuçları
Stomanızı düzenli olarak temizleyin ve bakımını yapın.
Stoma çevresindeki cildi tahriş etmeyecek giysiler giyin.
Stomanızla ilgili herhangi bir sorununuz varsa bir doktora görünün.
Diğer stoma hastalarıyla tanışın ve deneyimlerinizi paylaşın.
Stoma, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durum olsa da doğru bakım ve eğitimle normal bir yaşam sürmek mümkündür.
Bir yanıt bırakın