Subakut Sklerozan Panensefaliti (SSPE)
Giriş
Subakut sklerozan panensefalit (SSPE), kızamık virüsünün neden olduğu merkezi sinir sisteminin (CNS) kronik, ilerleyici bir hastalığıdır. Hastalık, kızamık enfeksiyonundan ortalama 7 yıl sonra ortaya çıkar, ancak başlangıcı 1 aydan 27 yıla kadar değişir.
SSPE nadir görülen bir hastalıktır. Dünyada her yıl yaklaşık 10.000 yeni SSPE vakası görülmektedir. Türkiye’de her yıl yaklaşık 20 yeni SSPE vakası görülmektedir.
SSPE’nin nedeni
SSPE, kızamık virüsünün belirli kusurlu suşlarının neden olduğu kronik, ilerleyici bir enfeksiyondan kaynaklanır. Kızamık virüsü, genellikle 5 yaşın altındaki çocuklarda görülen bulaşıcı bir hastalıktır. Kızamık enfeksiyonundan sonra, virüs bazen CNS’de kalır ve yıllar sonra SSPE’ye neden olabilir.
SSPE’nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, belirli risk faktörleri hastalığın gelişme olasılığını artırır. Bu risk faktörleri şunları içerir:
Erken yaşta kızamık enfeksiyonu geçirmek Kızamık enfeksiyonunu ağır geçirmek Kızamık aşısını yaptırmamak
SSPE’nin belirtileri
SSPE semptomları genellikle hastalığın başlangıcında hafiftir ve giderek daha şiddetli hale gelir. Hastalığın ilk belirtileri şunları içerebilir:
Dikkat dağınıklığı Hafıza kaybı Davranış değişiklikleri Yorgunluk Uyku bozuklukları
Hastalık ilerledikçe semptomlar daha şiddetli hale gelir ve şunları içerebilir:
Konuşma ve anlamada zorluk Kas zayıflığı Koordinasyon eksikliği Kramplar Felç
SSPE tanısı
SSPE tanısı hastanın öyküsü, fiziksel muayenesi ve laboratuvar testleri ile konur. Laboratuvar testleri şunları içerebilir:
Kızamık virüsü antikor düzeyleri Beyin omurilik sıvısında kızamık virüsünün tespiti Beyin görüntüleme (MRI veya BT)
SSPE’nin tedavisi
SSPE’nin bir tedavisi yoktur. Tedavi semptomları kontrol altına almayı ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmayı amaçlar. Tedavide kullanılan ilaçlar şunları içerebilir:
Antiviral ilaçlar İmmünoterapi ilaçları
SSPE’nin prognozu
SSPE genellikle ölümcül bir hastalıktır ve ortalama sağ kalım süresi 2 ila 5 yıldır.
SSPE’nin Önlenmesi
SSPE’ye karşı en etkili korunma yöntemi kızamık aşısıdır; bu aşı SSPE riskini yaklaşık 90 kat azaltır.
SSPE’nin Türkiye’deki Durumu
SSPE, ülkemizde kızamık aşılama oranlarının daha düşük olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde en sık görülmektedir.
Çözüm
SSPE, kızamık virüsünün neden olduğu nadir ancak potansiyel olarak ölümcül bir hastalıktır. Hastalığı önlemenin en etkili yolu kızamık aşısıdır.
Bir yanıt bırakın