Romatizma Nedir?
Romatizma eklemleri, kemikleri, tendonları, bağları ve kasları etkileyen bir grup hastalıktır. Bu hastalıklar ağrı, şişlik, sertlik, yorgunluk ve hareket kısıtlılığı gibi semptomlara neden olabilir. Romatizmal hastalıklar dünya nüfusunun yaklaşık %1’ini etkilemektedir.
Romatizmal Hastalık Çeşitleri
Romatizmal hastalıklar birçok farklı türe ayrılabilir. Bu tipler semptomlarının şiddetine, seyrine ve etkilenen organ ve sistemlere göre sınıflandırılabilir.
En sık görülen romatizmal hastalıklar şunlardır:
Artrit: Artrit’e neden olan bir grup hastalıktır. Osteoartrit, romatoid artrit, ankilozan spondilit, gut ve lupus gibi farklı türleri bulunmaktadır.
Bağ dokusu hastalıkları: Cildi, kasları, kemikleri, tendonları ve bağları etkileyen bir grup hastalıktır. Skleroderma, lupus, Sjögren sendromu ve dermatomiyozit gibi farklı türleri bulunmaktadır.
Kas hastalıkları: Kasların yapısını ve fonksiyonunu etkileyen bir grup hastalıktır. Miyastenia gravis, dermatomiyozit ve miyopati gibi farklı türleri bulunmaktadır.
Eklem dışı romatizmal hastalıklar: Eklemleri etkilemeyen ancak kas-iskelet sisteminin diğer kısımlarını etkileyen bir grup hastalıktır. Fibromiyalji, fıtık, tendinit ve bursit gibi farklı türleri bulunmaktadır.
Romatizmal Hastalıkların Nedenleri
Romatizmal hastalıkların nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik, bağışıklık sistemi ve çevresel faktörler gibi çeşitli faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Genetik faktörler: Bazı romatizmal hastalıklar genetik olarak da bulaşabilmektedir. Örneğin ankilozan spondilit ve lupus gibi hastalıklara zemin hazırlayan genler var.
Bağışıklık sistemi faktörleri: Bağışıklık sistemi, vücudu enfeksiyonlardan ve diğer zararlı maddelerden korumak için çalışan bir sistemdir. Ancak bazı durumlarda bağışıklık sistemi kendi hücrelerine saldırabilir. Bu duruma otoimmün hastalık denir. Romatoid artrit, lupus ve Sjögren sendromu gibi pek çok romatizmal hastalık otoimmün hastalıklardır.
Çevresel faktörler: Bazı çevresel faktörler romatizmal hastalık riskini arttırabilmektedir. Örneğin sigara içmek, bazı ilaçların kullanımı ve enfeksiyonlar gibi faktörler romatizmal hastalık riskini artırabilir.
Romatizmal Hastalıkların Belirtileri
Romatizmal hastalıkların belirtileri hastalığın türüne ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Ancak en sık görülen semptomlar şunlardır:
Ağrı: Romatizmal hastalıklarda en sık görülen semptom ağrıdır. Eklem ağrısı, kas ağrısı, baş ağrısı ve karın ağrısı gibi farklı ağrı türleri ortaya çıkabilir.
Şişme: Romatizmal hastalıklarda eklemlerde, kaslarda ve diğer dokularda şişlikler meydana gelebilir.
Sertlik: Romatizmal hastalıklarda eklem ve kaslarda sertlikler meydana gelebilir. Bu durum sabah saatlerinde daha belirgindir.
Tükenmişlik: Romatizmal hastalıklarda yorgunluk görülebilir.
Hareket sınırlaması: Romatizmal hastalıklarda eklemlerde hareket kısıtlılığı görülebilir.
Romatizmal Hastalıkların Tanısı
Romatizmal hastalıkların tanısı hastanın öyküsü, fizik muayenesi ve laboratuvar tetkikleri ile konulur. Fizik muayenede eklemlerde şişlik, kızarıklık, ateş artışı ve hareket kısıtlılığı gibi semptomlar aranır. Laboratuvar testleri inflamasyon belirteçlerini, bağışıklık sistemi hücrelerini ve kandaki diğer testleri değerlendirir.
Romatizmal Hastalıkların Tedavisi
Romatizmal hastalıkların tedavisi hastalığın türüne ve şiddetine göre değişmektedir. Tedavinin amacı ağrıyı azaltmak, eklem hasarını önlemek ve hastanın yaşam kalitesini iyileştirmektir.
Tedavi seçenekleri şunları içerir:
İlaç tedavisi: Romatizmal hastalıklarda kullanılan ilaçlar ağrı kesiciler, antiinflamatuarlar ve bağışıklık sistemini baskılayıcılar gibi farklı gruplardan olabilir.
Fizyoterapi: Fizik tedavi eklem hareketliliğini ve gücünü artırmaya yardımcı olur.
Cerrahi tedavi: Bazı durumlarda eklem protezi gibi cerrahi işlemler gerekli olabilir.
**Romatizmal Hastalıkların Önlenmesi
Bir yanıt bırakın