Durgunluk Nedir?
Durgunluk, bir ülkenin ekonomik faaliyetlerinde genel bir düşüş olduğunda ortaya çıkan bir iş döngüsü daralmasıdır. Durgunluklar genellikle harcamalarda yaygın bir düşüş olduğunda (olumsuz talep şoku) ortaya çıkar.
Geleneksel olarak makroekonomide durgunluk, reel gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) iki veya daha fazla ardışık çeyrek boyunca negatif büyüme sergilemesi durumudur. Uzun bir durgunluk ekonomik çöküş olarak nitelendirilir.
Ekonomik Durgunluğun Nedenleri
Resesyona yol açabilecek birçok faktör var. En yaygın nedenlerden bazıları şunlardır:
Ekonomik şoklar: Savaş, doğal afetler, salgın hastalıklar gibi ekonomik şoklar durgunluğa neden olabilir. Bu şoklar işletmeleri ve tüketicileri harcama yapmaktan caydırarak ekonomik aktivitede düşüşe neden olabilir.
Yüksek enflasyon: Enflasyon, paranın satın alma gücünü azaltarak insanların tüketim harcamalarını azaltabilir. Bu da ekonomik faaliyetlerin azalmasına yol açabilir.
Faiz oranlarındaki artışlar: Artan faiz oranları işletmelerin borç almasını ve yatırım yapmasını zorlaştırabilir. Bu da ekonomik faaliyetlerin azalmasına yol açabilir.
Ekonomik Durgunluğun Etkileri
Durgunluğun ekonomi üzerinde geniş kapsamlı olumsuz etkileri olabilir. Bu etkiler şunlardır:
İşsizlik: Ekonomik durgunluk işsizlik oranının artmasına neden olabilir. Bu, insanların gelirlerini kaybetmelerine ve refahlarının azalmasına neden olabilir.
Gelir kaybı: Durgunluk işletmelerin gelirlerinde düşüşe neden olabilir. Bu, işçilerin maaşlarında kesintilere veya işten çıkarmalara neden olabilir.
Ekonomik büyümenin yavaşlaması: Durgunluk ekonomik büyümenin yavaşlamasına neden olabilir. Bu, yatırımların azalmasına ve yeni iş fırsatlarının yaratılamaması ile sonuçlanabilir.
Ekonomik Durgunluğun Önlenmesi
Resesyonun önlenmesi zordur. Ancak hükümetler ve merkez bankaları durgunluğun olası etkilerini azaltmak için bazı önlemler alabilir. Bu önlemler şunlardır:
Ekonomi politikaları: Hükümetler durgunluğu önlemek için maliye veya para politikaları uygulayabilir. Örneğin hükümetler vergileri düşürerek veya harcamaları artırarak ekonomik aktiviteyi teşvik edebilir. Merkez bankaları faiz oranlarını düşürerek ekonomik aktiviteyi canlandırabilir.
Güvenlik önlemleri: Hükümetler ekonomik şokların etkilerini hafifletmek için güvenlik önlemleri alabilir. Örneğin savaş veya doğal afetlerden kaynaklanabilecek ekonomik kayıpların karşılanması için sigorta veya tazminat programları sağlayabilir.
Durgunluktan Çıkış
Ekonomik durgunluktan çıkmak zaman alabilir. Hükümetler ve merkez bankaları resesyonun etkilerini azaltacak önlemler alsalar bile ekonomik aktivitenin normale dönmesi birkaç yılı bulabilir.
Türkiye’de Resesyon Riski
Türkiye 2023’te resesyon riskiyle karşı karşıya. Bu riski artıran faktörler arasında şunlar yer alıyor:
Yüksek enflasyon: Türkiye’de enflasyon Temmuz 2023’te %78,67 ile rekor seviyeye ulaştı. Yüksek enflasyon insanların tüketim harcamalarını azaltarak ekonomik aktivitenin azalmasına neden olabiliyor.
Faiz oranlarındaki artışlar: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyonu kontrol altına almak için faiz oranlarını artırdı. Faiz oranlarındaki artış ekonomik aktivitenin azalmasına neden olabilir.
Dış ekonomik koşullar: Dünya ekonomisinde artan durgunluk riski Türkiye ekonomisini olumsuz etkileyebilir.
TCMB, durgunluk riskini azaltmak amacıyla bazı önlemler aldı. Bu önlemler şunlardır:
Faiz oranlarındaki artışların devam etmesi: TCMB enflasyonu kontrol altına almak amacıyla faiz oranlarını artırmaya devam etti.
Parasal genişleme politikasından vazgeçti: TCMB parasal genişleme politikasından vazgeçerek ekonomik aktiviteyi yavaşlatmaya çalıştı.
Merkez Bankası rezervlerini artırdı: TCMB döviz kurundaki dalgalanmaları önlemek amacıyla rezervlerini artırdı.
TCMB’nin aldığı bu tedbirlerin resesyon riskini azaltıp azaltmayacağı henüz belli değil. Ancak bu önlemlerin durgunluk riskini azaltmaya yardımcı olacağı umuluyor.
**Ekonomide durgunluk önemli bir sorundur.
Bir yanıt bırakın