Protrombin Nedir?
Protrombin, kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan bir proteindir. Karaciğerde K vitamini yardımıyla üretilir. Protrombin, fibrinojen adı verilen başka bir proteine dönüştürülerek kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur.
Protrombinin Yapısı ve İşlevi
Protrombin, 574 amino asitten oluşan bir proteindir. Yuvarlak bir şekle ve yaklaşık 68.000 Daltonluk bir moleküler ağırlığa sahiptir. Protrombin iki zincirden oluşur: ağır zincir (A) ve hafif zincir (B). A zinciri, K vitaminine bağlanma bölgesini içerir. B zinciri, fibrinojene bağlanma bölgesini içerir.
Protrombin kan pıhtılaşmasının iki aşamasında rol oynar:
Ekstraselüler pıhtılaşma yolu: Bu yolda doku faktörü (TF) adı verilen bir protein protrombini trombine dönüştürür. Trombin fibrinojeni fibrine dönüştürerek kanın pıhtılaşmasına neden olur.
Yaygın pıhtılaşma yolu: Bu yolda protrombin, VIIa, Xa, Va ve IIa (trombin) adı verilen faktörler tarafından sırayla dönüştürülür. Bu faktörler fibrinojeni fibrine dönüştürerek kanın pıhtılaşmasına neden olur.
Protrombin K Vitaminine İhtiyaç Duyar
K vitamini protrombin üretimi için gereklidir. K vitamini yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer, yumurta ve süt gibi besinlerde bulunur. K vitamini eksikliği protrombin eksikliğine ve kanama bozukluklarına neden olabilir.
Protrombin Zamanı (PT) Testi
Protrombin zamanı (PT), kanın pıhtılaşmasının ne kadar sürdüğünü ölçen bir laboratuvar testidir. Bu test, protrombin eksikliğini, K vitamini eksikliğini ve bazı ilaçların etkilerini değerlendirmek için kullanılır.
PT testi, kanın pıhtılaşması için gereken faktörlerin seviyelerinin ölçülmesiyle yapılır. Test için hastadan az miktarda kan alınır ve bir tüpe yerleştirilir. Tüpteki kan kalsiyum ve tromboplastin adı verilen maddelerle karıştırılır. Trombinojenin fibrine dönüşmesi için geçen süre ölçülür.
PT testinin normal değeri 12-14 saniye arasındadır. PT testinin değeri 14 saniyeden uzunsa protrombin eksikliği veya K vitamini eksikliği olabilir.
Protrombin Bozuklukları
Protrombin eksikliği; K vitamini eksikliği, bazı ilaçların etkileri ve bazı genetik hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabilir.
K vitamini eksikliği: K vitamini karaciğerde depolanır. K vitamini eksikliği yetersiz beslenme, bağırsaklardan K vitamini emilimini engelleyen bağırsak hastalıkları ve bazı ilaçların (örneğin varfarin) kullanımı nedeniyle ortaya çıkabilir.
Genetik hastalıklar: Protrombin eksikliği bazı genetik hastalıklardan kaynaklanabilir. Bu hastalıklar protrombin genindeki mutasyonlardan kaynaklanır.
İlaçlar: Bazı ilaçlar protrombin seviyelerini etkileyebilir. Warfarin, protrombin seviyelerini düşüren bir antikoagülan ilaçtır. Bu ilaç kanın pıhtılaşmasını önlemek için kullanılır.
Protrombin Bozukluklarının Belirtileri
Protrombin bozukluklarının semptomları kanama bozukluklarının semptomlarına benzerdir. Bu semptomlar şunları içerir:
Aşırı adet kanaması Uzun süreli burun kanamaları Diş eti kanaması Yaralanmalardan sonra aşırı kanama İç organlardan kanama
Protrombin Bozuklukları Nasıl Tedavi Edilir?
Protrombin bozukluklarının tedavisi altta yatan nedene bağlıdır.
K vitamini eksikliği: K vitamini eksikliği, K vitamini takviyeleri ile tedavi edilebilir.
Genetik hastalıklar: Bazı genetik hastalıklar tedavi edilemez. Ancak bu hastalıklardan kaynaklanan kanama bozuklukları ilaçla kontrol altına alınabilir.
İlaçlar: Kan pıhtılaşmasını önlemek için varfarin gibi antikoagülan ilaçların kullanımı gereklidir. Ancak, kanama riskini azaltmak için bu ilaçları kullanırken dikkatli olunmalıdır.
**Sonuç olarak protrombin kanın pıhtılaşmasını sağlar
Bir yanıt bırakın