Geçit Nedir?
Arcade kelimesi dilimize Fransızcadan gelen bir kelimedir. Fransızcada “passage” olarak yazılan bu kelimenin sözlük anlamı “passage”dir. Ancak günümüzde arcade kelimesi genellikle içinde dükkanlar bulunan kapalı çarşılar için kullanılmaktadır.
Pasajlar genellikle şehir merkezlerinde, yoğun caddelerin kesiştiği noktalarda bulunur. Bu sayede pasajlar hem şehrin trafiğine hem de insanların hareketine kolayca erişebilir.
Geçitlerin en önemli özelliği kapalı olmasıdır. Bu sayede geçitler her mevsimde rahatlıkla kullanılabilir. Ayrıca geçitlerin kapalı olması yağmur, kar ve rüzgar gibi hava şartlarından da korur.
Pasajlar genellikle giyim mağazaları, kitapçılar, hediyelik eşya dükkanları, kafeler ve restoranlar gibi farklı türde mağazalara ev sahipliği yapar.
Pasajlar şehirlerin önemli kültürel ve sosyal mekanlarından biridir. Pasajlar insanların alışveriş yapabildiği, vakit geçirebildiği ve sosyalleşebildiği yerlerdir.
Geçitlerin Tarihi
Pasajlar ilk olarak 19. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıktı. O dönemde şehirler hızla büyüyordu ve nüfusları artıyordu. Bu durum şehirlerin altyapısını da zorlamaya başladı. Şehirlerdeki trafik ve kalabalık arttı. Bu durum insanların alışveriş yapmasını ve sosyalleşmesini zorlaştırdı.
Pasajlar bu sorunlara alternatif bir çözüm olarak ortaya çıktı. Pasajlar, insanların alışveriş yapıp vakit geçirebileceği kapalı alanlar sunuyordu. Bu şekilde, pasajlar hızla şehirlerdeki önemli yerlerden biri haline geldi.
Pasajlar Türkiye’ye de 19. yüzyılda geldi. İstanbul’daki ilk pasaj, 1840’ta açılan Pera Palace Oteli’nin altındaki pasajdı. Bu pasaj o dönemde şehrin en önemli sosyal mekanlarından biri haline geldi.
Türkiye’de pasajlar 20. yüzyılın başlarında büyük bir gelişme gösterdi. Bu dönemde şehirlerde birçok yeni pasaj açıldı. Bu pasajlar genellikle şehrin tarihi ve kültürel dokusunu yansıtacak şekilde tasarlanmıştı.
Geçitlerin Özellikleri
Parçalar genellikle şu özelliklere sahiptir:
Kapalıdır. Şehrin merkezinde, kalabalık caddelerin kesiştiği noktada yer alır. Farklı türde dükkanlara ev sahipliği yapar. Şehirlerin önemli kültürel ve sosyal mekanlarından biridir.
Geçit Türleri
Pasajlar farklı türlere ayrılabilir. Bu türlere göre pasajlar şu şekilde sınıflandırılabilir:
Klasik pasajlar: Klasik pasajlar, 19. yüzyılda ortaya çıkan ve günümüzde hala yaygın olarak kullanılan bir pasaj türüdür. Bu pasajlar genellikle iki veya üç katlı olarak inşa edilir.
Modern pasajlar: Modern pasajlar, 20. yüzyılda ortaya çıkan ve günümüzde hala yaygın olarak kullanılan bir pasaj türüdür. Bu pasajlar genellikle daha büyüktür ve daha modern tasarımlara sahiptir.
Sanat pasajları: Sanat pasajları, sanat galerileri, sergiler, performanslar gibi sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapan pasajlardır.
Alışveriş pasajları: Alışveriş pasajları genellikle alışveriş merkezlerine benzeyen giyim mağazaları, kozmetik mağazaları, elektronik mağazaları gibi mağazaların yer aldığı pasajlardır.
Türkiye’deki Ünlü Geçitler
Türkiye’de birçok ünlü pasaj vardır. Bu pasajlardan bazıları şunlardır:
İstanbul: Pera Palace Hotel altı pasaj, İstiklal Caddesi Mısır Çarşısı, Galatasaray Pasajı, Beyoğlu Pasajı, Nuruosmaniye Pasajı, Çemberlitaş Pasajı, Kapalıçarşı
Ankara: Ulus Pasajı, Kızılay Pasajı, Tunalı Hilmi Caddesi Pasajları
İzmir: Kemeraltı Çarşısı, Asansör, Kordonboyu Pasajları
Bursa: Kapalıçarşı, Heykel Pasajı, Özdilek Pasajı
Eskişehir: Çifteler Pasajı, Odunpazarı Pasajı
Geçitlerin Önemi
Kentlerin önemli kültürel ve sosyal mekanlarından biri de pasajlardır.
Bir yanıt bırakın