Yemek Borusu Nedir?
Tanım
Yemek borusu olarak da bilinen özofagus, ağzı mideye bağlayan kaslı bir tüptür. Boyundan başlar ve midenin girişine kadar devam eder ve yaklaşık 25 cm uzunluğunda ve 2 cm çapındadır. Mukoza adı verilen bir iç zarla kaplıdır. Özofagus, trakea, soluk borusu ve kalbin arkasından ve omurganın önünden geçer.
Görevler
Yemek borusunun temel görevi ağızdan alınan besin ve sıvıları mideye taşımaktır. Bu işlevini peristalsis adı verilen kas yapısının ritmik kasılmaları ile gerçekleştirir. Peristaltik hareketler, yiyeceğin yemek borusundan mideye geçmesini sağlar.
Yapı
Yemek borusu içten dışa doğru dört katmandan oluşur: Mukoza: Yemek borusunun içini kaplayan ince bir katman. Mukoza, yiyeceklerin mideye kolayca geçmesini sağlayan mukus adı verilen bir sıvı üretir. Submukoza: Bağ dokusu ve kan damarlarından oluşan mukozanın altındaki katman. Muskularis: Yemek borusunun kaslı katmanı. Bu katman peristaltik hareketlerin gerçekleşmesini sağlar. Adventitia: Yemek borusunun dış katmanı. Bağ dokusu ve yağdan oluşur.
Hastalıklar
Yemek borusunun en sık görülen hastalıkları şunlardır:
Yutma güçlüğü: Yemek borusunun herhangi bir yerindeki daralma veya tıkanıklık yutma zorluğuna neden olabilir.
Reflü hastalığı: Reflü hastalığı, mide içeriğinin yemek borusuna geri akmasıyla ortaya çıkabilir. Reflü hastalığı, yemek borusunun tahriş olmasına ve iltihaplanmasına neden olabilir.
Yemek borusu kanseri: Yemek borusunun iç yüzeyini kaplayan hücrelerin kanseri sonucu oluşur. Yemek borusu kanseri erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilmektedir.
Yemek borusu kanseri
Özofagus kanseri Türkiye’de en sık görülen onuncu kanser türüdür. Erkeklerde kadınlardan daha yaygındır. Özofagus kanseri için en önemli risk faktörleri şunlardır:
Aşırı alkol tüketimi: Alkol yemek borusunun iç yüzeyini tahriş ederek kanser riskini artırabilir.
Sigara içmek: Sigara içmek, yemek borusunun iç yüzeyinde iltihaplanmaya ve hasara neden olarak kanser riskini artırabilir.
Aşırı kilolu veya obez olmak: Aşırı kilolu veya obez olmak, yemek borusunun iç basıncını artırarak kanser riskini artırabilir.
Asit reflü: Asit reflü, yemek borusunun iç kısmında tahrişe ve iltihaplanmaya neden olarak kanser riskini artırabilir. Yemek borusu kanserinin belirtileri şunlardır:
Yutma güçlüğü: Yemek borusu kanserinin en sık görülen belirtisidir.
Göğüs ağrısı: Yemek yerken veya yattıktan sonra göğüste ağrı hissedilebilir.
Kilo kaybı: Yemek borusu kanseri besinlerin emilimini bozarak kilo kaybına neden olabilir.
Kan tükürme: Yemek borusundaki yaralar nedeniyle tükürükte veya dışkıda kan görülebilir. Yemek borusu kanserinin tanısı endoskopi adı verilen bir işlemle yapılır. Endoskopi sırasında yemek borusuna bir kamera yerleştirilir ve iç yüzeyi incelenir. Yemek borusu kanserinin tedavisi kanserin evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi bulunur.
Yemek Borusu Hastalıklarının Önlenmesi
Yemek borusunun düzgün çalışabilmesi için aşağıdaki önlemleri almak faydalı olabilir:
Sigara ve alkolden uzak durmak
Sağlıklı kiloda olmak
Bol miktarda meyve, sebze ve tam tahıl tüketmek
Asit reflüyü önlemek için yağlı, baharatlı ve asitli yiyeceklerden kaçınmak
Bolca su iç
Çözüm
Yemek borusu, ağızdan alınan yiyecekleri mideye taşıyan önemli bir organdır. Yemek borusu hastalıkları, yutma zorluğu
Bir yanıt bırakın