Obezite Nedir?
Obezite, vücutta sağlığı bozacak ölçüde aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) de obeziteyi “aşırı vücut ağırlığına sahip olma durumu ve bu fazlalığın sağlık üzerinde olumsuz etkileri” olarak tanımlamaktadır. Obezite, günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunlarından biridir. Dünyada 2 milyardan fazla yetişkin obezdir ve bu sayı giderek artmaktadır. Türkiye’de de obezite oranı oldukça yüksektir. 2022 yılında yapılan bir araştırmaya göre Türkiye’deki yetişkinlerin %32,3’ü obezdir.
Obezitenin Nedenleri
Obezitenin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte aşağıdaki faktörler obezite riskini arttırmaktadır:
Aşırı ve yanlış beslenme: Obezite, aşırı kalori alımı ve yetersiz fiziksel aktivite sonucu gelişir. Aşırı kalori alımı genellikle aşırı yağ, şeker ve işlenmiş gıda tüketiminden kaynaklanır.
Doğuştan gelen faktörler: Bazı genetik faktörler obezite riskini artırabilir.
Hormonal faktörler: Tiroid hormonu eksikliği, hipofiz bezi sorunları ve polikistik over sendromu gibi hormonal bozukluklar obezite riskini artırabilir.
Psikiyatrik hastalıklar: Depresyon, anksiyete ve yeme bozuklukları gibi psikiyatrik hastalıklar obezite riskini artırabilir.
Yaşam tarzı faktörleri: Hareketsiz bir yaşam tarzı, sigara ve alkol kullanımı da obezite riskini artırabilir.
Obezitenin Sonuçları
Obezite birçok sağlık sorununa yol açabilir. Obeziteyle ilişkili başlıca sağlık sorunları şunlardır:
Kalp hastalığı: Obezite kalp hastalığı, kalp krizi ve felç riskini artırır.
2 tip diyabet: Obezite tip 2 diyabet riskini artırıyor.
Hipertansiyon: Obezite yüksek tansiyon riskini artırır.
Solunum problemleri: Obezite uyku apnesi, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) riskini artırır.
Kansere yakalanma riski: Obezite bazı kanser türlerinin riskini artırıyor.
Ortak problemler: Obezite eklem ağrısı ve osteoartrit riskini artırır.
Psikolojik problemler: Obezite depresyon, kaygı, özgüven eksikliği gibi psikolojik sorunlara yol açabiliyor.
Obezite Tedavisi
Obezite tedavisinde amaç fazla kiloların ve yağ dokusunun azaltılmasıdır. Obezite tedavisi yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisinin bir kombinasyonunu içerebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Yaşam tarzı değişiklikleri obezite tedavisinin temelini oluşturur. Bu değişiklikler şunlardır:
Sağlıklı beslenme: Obezite tedavisinde sağlıklı beslenme en önemli adımdır. Sağlıklı bir beslenme, meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve yağsız proteinler açısından zengin bir beslenmeyi içerir.
Fiziksel aktivite: Fiziksel aktivite, fazla kilo ve yağ dokusunu azaltmada etkilidir. Yetişkinlerin her gün en az 150 dakika orta şiddette aerobik aktivite veya 75 dakika yüksek yoğunluklu aerobik aktivite yapması önerilir.
İlaç tedavisi: İlaç tedavisi aynı zamanda yaşam tarzı değişikliklerine rağmen kilo veremeyen veya kilosunu sürdüremeyen kişiler için de bir seçenektir. Obezite tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
Liraglutid: Liraglutid, insülin salgısını uyaran ve iştahı azaltan bir ilaçtır.
Semaglutid: Semaglutide, insülin sekresyonunu uyaran ve iştahı azaltan bir ilaçtır.
Bupropion/naltrekson: Bupropion/naltrekson iştahı azaltan ve kilo kaybını kolaylaştıran bir ilaçtır.
Obezite Cerrahisi: Bariatrik cerrahi aynı zamanda yaşam tarzı değişikliklerine ve ilaçlara rağmen kilo veremeyen kişiler için de bir seçenektir. Obezite cerrahisi mide hacmini küçülterek veya bağırsak yolunu değiştirerek kilo vermeyi kolaylaştırır.
Obeziteyi Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Obeziteden korunmak için şu önlemler alınabilir:
Sağlıklı beslenme: Obeziteden korunmanın en önemli yolu sağlıklı beslenmedir
Bir yanıt bırakın