Ayetin Şekli Nedir?
Şiir biçimi, şiirin dış yapısının özelliklerini ifade eden bir terimdir. Şiirin dize sayısı, mısra birimi, uyak şeması ve ölçüsü gibi unsurlar şiirin biçimini belirler.
Şiir Formunun Unsurları
Nazım biçiminin unsurları şunlardır:
Dize sayısı: Şiirdeki satır sayısıdır.
Nazım birimi: Şiirin dizelerinin bir araya gelmesiyle oluşan en küçük birimdir.
Kafiye düzeni: Şiirde kullanılan uyak düzenidir.
Boyut: Şiirin hece sayısıdır.
Şiir Biçimi Türleri
Şiir türleri halk edebiyatı ve divan edebiyatı olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
Halk Edebiyatı Şiir Biçimleri
Halk edebiyatında kullanılan nazım şekilleri şunlardır:
Mani: Bunlar yedi hece ölçüsüyle yazılmış, tek dörtlükten oluşan şiirlerdir.
Ninni: Genellikle çocuklara söylenen, 7, 8 veya 9 heceli ölçülerle yazılan şiirlerdir.
Ağıt: Bir kimsenin ölümünden sonra duyulan acıyı dile getiren şiirlerdir.
Halk şarkısı: Genellikle aşk, tabiat, şefkat ve güzellik konularını işleyen, 8, 10 veya 11 hece ölçüsüyle yazılan şiirlerdir.
Epik: Bunlar kahramanlık ve aşkı konu alan uzun şiirlerdir.
Koşma: Genellikle aşk, doğa ve sosyal konuları konu alan, 7 heceli ölçülerle söylenen şiirlerdir.
Beslemek: Bunlar 7 heceli ölçülerle yazılan ve genellikle didaktik konuları işleyen şiirlerdir.
Sekizli: Genellikle aşk, doğa ve sosyal konuları konu alan, 8 heceli ölçülerle söylenen şiirlerdir.
On birim: Genellikle aşk, doğa ve sosyal konuları konu alan, 11 heceli ölçülerle söylenen şiirlerdir.
Divan Edebiyatı Nazım Formları
Divan edebiyatında kullanılan nazım şekilleri şunlardır:
Gazel: 5 ile 10 beyit arasında değişen, her beyitin ilk iki mısrası birbiriyle, diğer mısraları da kendi aralarında kafiyeli olan şiirlerdir.
Kıyafetler: Dört beyitten oluşan, her beyitin birinci, ikinci ve dördüncü mısraları birbirleriyle kafiyeli olan şiirlerdir.
Kaside: Bunlar, beyit uzunlukları 33 ile 133 arasında değişen kaside nazım birimiyle yazılmış şiirlerdir.
Tuyug: Her beyitin birinci ve üçüncü mısraları birbiriyle kafiyeli olan 4 beyitlik şiirlerdir.
Mesnevi: Nesir benzeri bir nazım anlatım şeklidir.
Tebrik: 4 beyitten oluşan, her beyitin birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü mısraları kendi arasında kafiyeli olan şiirlerdir.
Kıta: 2-4 beyit arasında değişen, her beyitin birinci ve ikinci mısraları birbiriyle kafiyeli olan şiirlerdir.
Şarkı: Bunlar, ilk beyti gazel, sonraki beyitleri şarkı nazım biriminde yazılmış, uzunlukları 5 ile 15 beyit arasında değişen şiirlerdir.
Müstezat: Bunlar 5 ile 15 beyit arasında değişen, her beyitin birinci, ikinci, dördüncü ve beşinci mısraları birbiriyle kafiyeli olan şiirlerdir.
Kompozisyon: 5-15 beyit arasında değişen kıtalardan oluşan ve her beyitin birinci, ikinci, dördüncü ve beşinci dizeleri kendi arasında kafiyeli olan şiirlerdir.
Yulaf lapası ve Bent: 5 ile 15 beyit arasında değişen, her beyitin birinci, ikinci, dördüncü ve beşinci mısraları birbiriyle, her beyitin ikinci ve dördüncü mısraları da kendi aralarında kafiyeli olan, beyitlerden oluşan şiirlerdir.
Musamat: 5-15 beyit arasında değişen her beyitin birinci, ikinci ve dördüncü bölümleri
Bir yanıt bırakın