Mutevâtir nedir?
Mütevatir, Arapça “vetr” kökünden türemiş bir kelimedir. “Kesintisiz devam eden, birbiri ardınca gelen, arada zaman geçen” anlamına gelir. Kelam ve fıkıhta, konusunun doğruluğunu doğrudan doğruya bildiren habere denir. Böyle bir haberin şartları çerçevesinde nakledilme niteliğine tevatür denir. Mütevatir haber, yalan bir hususta aklen birleşmeleri mümkün olmayan bir topluluk tarafından nakledilen haberdir. Bu topluluk, haberin aslını doğrudan doğruya görmüş, duymuş veya kendilerine iletilmiş olmalıdır. Mütevatir haberin şartları şunlardır: Haberi nakledenlerin sayısı, haberin konusuna göre yalan bir hususta ittifak etmeleri mümkün olmayacak kadar çok olmalıdır. Haberi nakledenler, haberin aslını doğrudan doğruya görmüş, duymuş veya kendilerine iletilmiş olmalıdır. Haberin nakli kesintisiz ve ardışık olmalıdır. Mütevatir haber, doğruluğunu kendiliğinden gösteren haberdir. Bu nedenle mütevatir haberin doğruluğunda şüphe yoktur. Mütevatir haberlere örnek olarak Kur’an-ı Kerim, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in peygamberliği ve Hz. Muhammed (s.a.s.)’in mucizeleri gösterilebilir.
Mütevatir Haberlerinin Delil Değeri
Mütevâtir haberi, İslam dininde en güçlü delil kaynağıdır. Mütevâtir haberleri, dini hükümlerin temel kaynaklarından biri olan Kur’an-ı Kerim’in doğruluğunun delillerinden biridir. Ayrıca Mütevâtir haberi Hz. Muhammed (s.a.v.) Mütevâtir haberlerinin fıkıh usulünde de önemli bir yeri vardır. Mütevâtir haberleri fıkıh hükümlerinin kaynağı olan metinlerden biridir. Mutavatir haberlerinin ortaya koyduğu kararlar kesindir ve hiçbir şüpheye yer bırakmamaktadır.
Mütevatir Haber Türleri
Mütevatir haberler temel olarak iki gruba ayrılır:
Kelimenin tam anlamıyla, mütevatir: Bu tür mütevâtir haberler hem isnad hem de sened açısından mütevâtir olan bir haberdir. Mütevatir haberde metin ve rivayet zinciri aynı sayıda râvi tarafından anlatılır.
Manevi olarak mütevatir: Bu tür mütevâtir haberler, hem rivayet zinciri hem de rivayet zinciri bakımından mütevâtir olmayan, mana itibarıyla mütevâtir olan bir haberdir. Mütevâtir haberde haberin metni aynı sayıda ravi tarafından nakledilmese de manası aynıdır.
Mütevatir’i Kanıtlayan Haber
Mütevatir haber, ispat edilmesi gereken bir haber değildir. Mütevatir haber, doğruluğunu bizzat gösteren haberdir. Dolayısıyla mütevatir haberi ispat etmek için herhangi bir delile veya kanıta ihtiyaç yoktur. Ancak mütevatir haberin doğruluğunu anlamak için, haberi nakledenlerin güvenilirliği ve haberin nakledildiği zincirinin sağlamlığı gibi hususların araştırılması gerekir.
Mutawatir Haber Sonuçları
Mütevatir haberlerin sonuçları şunlardır: Mütevatir haberlerin doğruluğunda şüphe yoktur. Mütevatir haber, dini hükümlerin ana kaynaklarından biridir. Mütevâtir haberleri fıkhî hükümlerin kaynağı olan metinlerden biridir.
Mutawatir Haber Örnekleri
Mütevatir haber örnekleri şunlardır: Kuran, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) ağzından çıkmıştır. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) peygamberliği. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) mucizeleri. Beş vakit namaz Hz. Muhammed’e (s.a.v.) farz kılınmıştır. Ramazan ayının orucu Hz. Muhammed’e (s.a.v.) farz kılınmıştır. Hac, Hz. Muhammed’e (s.a.v.) farz kılınmıştır. **S
Bir yanıt bırakın