Murabba nedir?
Murabba, bent adı verilen dört satırlık kıtalardan oluşan bir şiir türüdür. Kelime “dört” anlamına gelir. Aruz ölçüsüyle yazılır. Murabba’nın özellikleri şunlardır: Baraj sayısı en az üç, en fazla yedidir. Kafiye şeması “aaaa/bbba/ccca” şeklindedir. Her şiirde aynı aruz kalıbı kullanılmıştır. Her olayda aynı konu tartışılıyor. Murabbalar genellikle övgü, hiciv, nasihat, aşk, tasavvuf ve din gibi konularda yazılır.
Murabba’nın Tarihi
Murabba, Arap edebiyatında ortaya çıkmış bir nazım şeklidir. Arap edebiyatından Türk edebiyatına geçti. Divan edebiyatında en çok kullanılan nazım şekillerinden biridir. Murabba’nın ilk örnekleri 12. yüzyılda yazılmıştır. Bu dönemdeki Murabbalar genellikle dini ve tasavvufî konularda yazılmıştır. 13. yüzyılda murabba konusu genişleyerek aşk, övgü, hiciv gibi konular üzerine yazılmaya başlandı. Murabba, Divan edebiyatında en çok kullanılan nazım şekillerinden biri olduğundan pek çok ünlü şair tarafından yazılmıştır. Bu şairlerden bazıları: Yunus Emre Mevlana Fuzuli Nedim Baki Yahya Kemal Beyatlı
Murabba Örnekleri
Murabbanın en güzel örneklerinden biri Yunus Emre’nin “Yaratılanı Yaradan’dan dolayı seviyorum” adlı murabbasıdır. Yunus Emre bu duvar resminde sevginin evrenselliğini ve tüm insanlık için olduğunu anlatmaktadır. **Yaratandan dolayı yaratılanı seviyorum. Yaratılmışı küçümsemek Yaratanı kınar. Bu her iki dünyada da mutluluktur. Yaradandan dolayı yaratılanı seviyorum. Senin gibi birine aşık oldum. Senin gibi bir sevgiliye aşık oldum. Senin gibi bir sevgiliden ayrılmak istemiyorum. Yaradandan dolayı yaratılanı severim* Fuzuli’nin “Gül-i Ruhsarı dil-i bülbülün yanması” isimli murabba, aşk ateşini tasvir eden bir murabbadır. **Ruh gülü bülbülün dilini yaktı. Yahya Kemal Beyatlı’nın “Dünyanın her yerinden, her dilden, her renkten yüzlerce bülbül güllere ses verir” adlı murabbası, evrensel sevgiyi anlatan bir murabbadır. **Dünyanın her yerinden, her dilden, her renkten yüzlerce bülbül güllere ses verir. Her bülbül sevgilisine kendi diliyle seslenir. Aşkın sesi dillere sesleniyor. Dilsiz bile. Yüzlerce bülbül güllere ses verir. Sevginin sesi her yerde yankılanarak sözlere, şiirlere, şarkılara dönüşüyor.**
Murabba’nın Önemi
Murabba’nın Divan edebiyatında önemli bir yeri vardır. Bu nazım şekli sayesinde pek çok güzel şiir yazılmıştır. Murabbas, Türk edebiyatında aşk, tasavvuf ve din gibi konuların işlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Murabba günümüzde de yazılmaya devam eden bir nazım şeklidir. Bu nazım biçimini kullanarak şiir yazmak isteyenlerin Yunus Emre, Mevlana, Fuzûlî, Nedim, Baki ve Yahya Kemal Beyatlı gibi şairlerin murabbalarını okumaları tavsiye edilir.
Murabba’nın Diğer Anlamları
Murabba kelimesinin başka anlamları da vardır. Murabba bir çeşit reçeldir. Bu reçel, meyve suyunun kaynatılıp kıvamına gelince dondurulmasıyla yapılıyor. Murabba genellikle ayva, frenk üzümü, böğürtlen ve kızılcık gibi meyvelerden yapılır.
Bir yanıt bırakın